Programma 4 Milieu

Wat hebben we bereikt?
Begin 2021 is de warmtevisie vastgesteld door de raad. De raad was gedurende het hele proces van totstandkoming betrokken doordat het de warmtevisie als ‘A-dossier’ had aangewezen. 
Met de raad is bij het vaststellen afgesproken dat de Warmtevisie niet in beton gegoten is. De visie zal continu worden aangepast aan nieuwe inzichten. Deze zullen komen uit;
•    Lopende Wijkprocessen
•    Aangepaste planningen van partners (bv herijking CO2 neutraal 2050 van dWS) 
•    Aangepast Rijksbeleid / wet en regelgeving (Warmtewet 2.0 en Wet Gemeentelijke Instrumenten Warmtetransitie (WGIW) 
•    Provinciaal beleid
•    Nieuwe technieken / (ontzorgings)concepten uit de markt
•    etc

In 2021 heeft de gemeente Wageningen op diverse sporen gewerkt aan een besparing van de warmtevraag. Er is in samenwerking met de Woningstichting gewerkt aan het nemen van aardgasbesparende maatregels, denk hierbij aan het wijzigen van kooktoestellen die op gas aangedreven worden naar inductiekookplaten. Er zijn stappen gezet in het verder toewerken naar een warmteoplossing in de wijk Benedenbuurt. Er is ingezet op het inzetten van restwarmte in Wageningen, helaas zonder succes. Er wordt nu verkend in welke mate ultradiepe geothermie uitkomsten kan bieden in Wageningen. Inwoners van Wageningen kunnen met al hun vragen m.b.t. hun energieverbruik en hoe dit te verduurzamen terecht bij ons Energieloket. 

Verantwoording resultaten 2021:

• resultaat 1: alle VVE's hebben een haalbaarheidsstudie laten uitvoeren waaruit duidelijk wordt hoeveel ze kunnen besparen en hoe zij hun resterende warmtevraag duurzaam kunnen invullen.
  Het behalen van dit resultaat bestrijkt meerdere jaren, in 2021 is dit resultaat nog niet afgerond.
• resultaat 2: door inzet op bewustwording, stimuleren gebruik van subsidies en ondersteuning van huishoudens en bedrijven is de nettowarmtevraag per huishouden met XX en bedrijf met XX per jaar gedaald.
  Dit resultaat gaat over een proces waarbij de nettowarmtevraag in de tijd steeds verder daalt. Op dit moment heeft de gemeente nog geen monitor die deze percentages kan opvolgen. Het invullen van de 'XX'-en voor 2021 is om die reden niet mogelijk. In de (nog vast te stellen) Routekaart Wageningen Klimaatneutraal wordt aandacht voor deze monitor gevraagd.
• resultaat 3: energiemaatregelen worden via een Energie Service Company (ESC0) aangeboden als onderdeel van de wijkaanpak.
  Het behalen van dit resultaat bestrijkt meerdere jaren, in 2021 is dit resultaat nog niet afgerond.
• resultaat 4: ook in 2021 handhaaft gemeente Wageningen doorlopend bij bedrijven en instellingen om erop toe te zien dat zij voldoen aan de wettelijke verplichtingen met betrekking tot energiebesparing. In 20XX voldoet minimaal 75% hieraan.
  In 2021 is vanuit de gemeente vooral ingezet op het creëren van een netwerk van bedrijven en instellingen om met elkaar kennis en ervaringen uit te wisselen m.b.t. de best practices om energie te besparen. Er is niet gehandhaafd op het al dan niet voldoen aan de energienormen voor bedrijven.

Wat hebben we bereikt?
In 2021 is hard gewerkt aan de herijking van de Routekaart Wageningen Klimaatneutraal, die klaar ligt ter bespreking in de raad. Dit is een beleidsdocument dat op 6 sporen beschrijft hoe toegewerkt kan worden naar een klimaatneutraal Wageningen. Het opwekken van duurzame energie, zowel warmte als elektriciteit, is een belangrijk spoor binnen deze routekaart. M.b.t. duurzame opwek van warmte hebben we in 2021 verder verkend in welke mate restwarmte een onderdeel van de Wageningse oplossing kan zijn. Helaas zonder succes waardoor de komende tijd onderzocht zal worden wat de mogelijkheden voor ultradiepe geothermie zijn. M.b.t. duurzame opwek van elektriciteit is in 2021 de Regionale Energiestrategie Regio Foodvalley 1.0. vastgesteld door de raad. Hierin staat beschreven wat de ambities op regioniveau zijn alsook die voor de gemeenten afzonderlijk m.b.t. duurzame opwek van elektriciteit. In Wageningen stijgt de opwek van duurzame energie, o.a. door de realisatie van het zonnepark op de Haarweg. Er moet nog wel een significante versnelling komen willen we de genoemde ambitie halen. Ook hiervoor geeft de herijkte Routekaart Klimaatneutraal handvatten.

Toelichting op de resultaten:

• resultaat 1: de aanbesteding/inkoop voor de duurzame energie voor de gemeentelijke organisatie resulteert in concrete lokale duurzame energieopwek installaties waarmee deze energievraag kan worden voorzien (doel: 33% per 5 jaar).
  Dit resultaat bestrijkt meerdere jaren en is in 2021 nog niet afgerond. In 2021 is wel een start gemaakt met het EnergieWeb, het instrument waarbinnen lokale duurzame energieopwek installaties ten behoeve van de energievraag van de gemeentelijke organisatie mogelijk gemaakt kunnen worden. Een mooie eerste stap waarbij de focus nu wordt het realiseren van duurzame energieprojecten vanuit EnergieWeb.
• resultaat 2: de huurders van de Woningstichting appartementen in de Nude zijn overgestapt van koken op gas naar koken op inductie.
  Dit resultaat is behaald. 
• resultaat 3: de Regionale Energiestrategie RFV (RES) 1.0. is in 2021 en RES 2.0. in 2023 vastgesteld door de raad.
  De RES 1.0. is in 2021 vastgesteld door de raad. Het vaststellen van RES 2.0. is een resultaat voor 2023. Daarmee is dit resultaat voor 2021 behaald.
• resultaat 4: geschikte windmolenlocaties zijn in 2021 in beeld gebracht (NB: tot 2025 worden locaties onderzocht en getracht te ontwikkelen).
  In 2021 is tijdens het proces om te komen tot de Wageningse Windvisie (vastgesteld door de raad op 11 oktober 2021) zijn de geschikte windmolenlocaties in kaart gebracht. Dat resultaat is behaald. Het onderzoeken van deze locaties en het ontwikkelen van mogelijke initiatieven voor windprojecten is een resultaat dat meerdere jaren bestrijkt tot 2025, dit onderdeel van resultaat 4 is daarom nog niet behaald.
• resultaat 5: het aantal inwoners, bedrijven en instellingen die jaarlijks investeren in zonne-energie is gestegen. Het percentage geschikt dakoppervlak dat benut wordt stijgt van 31% naar 75% in 2030. Daarnaast wordt ingezet op het benutten van parkeerterreinen.
  Het behalen van dit resultaat bestrijkt meerdere jaren tot 2030. Om die reden is dit resultaat in 2021 niet behaald.
• resultaat 6: het warmtenet voor de Proeftuin Aardgasvrije wijk Benedenbuurt is gerealiseerd. Resultaten uit progr. 3 zijn randvoorwaardelijk.
  In 2021 is een warmte-partner geselecteerd, werden de eerste stappen gemaakt om een Joint Venture op te richten en is het plot aan de Dolderstraat gekocht.  Het volledig behalen van dit resultaat bestrijkt echter meerdere jaren tot 2040. Om die reden is dit resultaat in 2021 niet behaald.
• resultaat 7: in Wageningen is door warmtepartners een open duurzaam warmtenet gerealiseerd waarop enkele duizenden woningen, bedrijven en instellingen zijn aangesloten. De Nude zal de eerste wijk zijn die op dit warmtenet wordt aangesloten.
  In 2021 werd een business case uitgewerkt voor een groot warmtenet. De uitdaging ligt bij het vinden van een goede warmtebron dat dit warmtenet kan voeden. Het behalen van dit resultaat bestrijkt meerdere jaren tot 2040. Om die reden is dit resultaat in 2021 niet behaald.
• resultaat 8: voor alle wijken die niet worden aangesloten op het warmtenet is een Wijk Uitvoerings Plan (WUP) gemaakt. Er is uitvoering gegeven aan deze WUP zodat woningen, bedrijven en instellingen in deze wijken worden voorzien van warmte.
  Het behalen van dit resultaat bestrijkt meerdere jaren tot 2040. Om die reden is dit resultaat in 2021 niet behaald.

Wat hebben we bereikt?

• resultaat 1: duurzame korte voedselketens (lokale natuurinclusieve productie voor regionale consumptie) zijn kwantitatief en kwalitatief toegenomen.
  De Wageningse  producentenvereniging Streekwaar is opgezet in 2021 en verkoopt  wekelijks op de markt en via abonnees lokaal geproduceerde groente, fruit , zuivel en ander lokaal en duurzaam geproduceerd voedsel. 
• resultaat 2: er is in samenwerking met de stad in 2021 een voedselagenda 2021-2030 opgesteld.
  De Voedselagenda 2021-2030 is vastgesteld door het college. 
• resultaat 3: Wageningse huishoudens, bedrijven en restaurants hebben hun voedselverspilling en de consumptie van vlees en zuivel verminderd.
  In 2021 hebben Wageningse organisaties actief deelgenomen aan de Verspillingsvrije week 2021. Door minder voedsel te verspillen  is er een lagere klimaatimpact. Ook hebben meer inwoners van Wageningen kennis gemaakt met plantaardig voedsel door inspirerende  filmpjes  over plantaardige initiatieven welke zijn verspreid via social media  en door de pilot van warme vegetarische lunches voor kinderen van OBS de Wereld.

Wat hebben we bereikt?
De herijkte Routekaart is reeds door het college goedgekeurd en ligt klaar om na de gemeenteraadsverkiezingen ter vaststelling aan te bieden aan de nieuwe raad.

Wat hebben we bereikt?

In de Jaarstukken 2021 tonen we de volledige doelenboom vastgesteld in de Kadernota 2021. In deze doelenboom was een aantal doelen opgenomen vanwege technische redenen. Dit geldt onder andere voor doel 4.1.5 en een aantal doelen in programma 6. Vandaar dat voor dit doel geen verantwoording plaatsvindt.

Wat hebben we bereikt?

Bij woningbouwplannen hebben we het geluidniveau op en in de woningen bewaakt en geborgd door extra maatregelen voor te schrijven. Hierdoor voldoen we aan de normen uit de Wet mileubeheer en de Wet geluidhinder. Het bestemmingsplan Geluid op de Campus is afgerond en staat klaar om te worden vastgesteld.

Voor luchtkwaliteit voldoen we in heel Wageningen aan de normen, blijkt uit de jaarlijkse monitoring. In het kader van het schone lucht akkoord zetten we, samen met andere gemeenten stappen in het kader van houtstook en het voorkomen van hinder daarvan. Daarnaast hebben we via de regio gelobbyd om de luchtvervuiling veroorzaakt door Schiphol en Lelystad Airport te beperken.