Programma 3 Ruimtelijke ontwikkeling

Wat hebben we bereikt?

Stedelijk gebied: door de bouw van natuurinclusieve woningen, de vergroening van een viertal schoolpleinen,  het ecologisch bermbeheer en het vergroenen van tuinen is de biodiversiteit toegenomen. Er zijn bijenhotels aangelegd, individuele kleinere subsidie verleend voor projecten die de biodiversiteit vergroten. Landelijk gebied: door het uitvoeren van projecten, bijvoorbeeld bijenoase aan de Geertjes weg en bijenoase op landgoed de Lieskamp, is de biodiversiteit vergroot.  Uitgevoerde erfbeplantingsplannen dragen ook bij, net als de natuurwerkdag op de Eng. De gemeente heeft initiatiefnemers gefaciliteerd bij het aanvragen van subsidie voor aanleg van natuur en landschapselementen, welke ook de biodiversiteit vergroten. 

Toelichting op de resultaten:

• resultaat 1: de biodiversiteit van het buitengebied is verhoogd door landschappelijke inpassing van initiatieven en door de aanleg van landschapselementen in samenwerking met andere partijen. Dit resultaat is afhankelijk van doel 2.4.
  Het rapporteren op ontwikkelingen binnen resultaat 1 vraagt om een biodiversiteitsmonitor. Deze hebben we op dit moment niet. In 2022 zal gestart worden met het schrijven van een biodiversiteitsplan voor Wageningen. Binnen dit proces zal een nulmeting gedaan worden (dit is een meting waarbij je de huidige situatie op verschillende indicatoren in kaart brengt) alsook een voorstel tot het bijhouden van veranderingen in biodiversiteit. 
• resultaat 2: de biodiversiteit van het openbaar groen is verhoogd (zowel binnenstedelijk als in het buitengebied), waarbij kansen voor innovatie waar mogelijk worden toegepast.
  Het rapporteren op ontwikkelingen binnen resultaat 2 vraagt om een biodiversiteitsmonitor. Deze hebben we op dit moment niet. Zie ook de opmerking bij resultaat 1. 
• resultaat 3: de waterkwantiteit in de stadsgracht is verhoogd, waardoor de waterkwaliteit en de visuele kwaliteit verbetert.
  Zie de verantwoording bij resultaat 1 en 2.
• resultaat 4: er is een biodiversiteitsplan opgesteld en daar is een uitvoeringsplan aan gekoppeld.
  Resultaat 4 is in 2021 niet behaald omwille van capaciteitstekort. Er zal in 2022 een start gemaakt worden met het opstellen van een biodiversiteitsplan i.s.m. de WUR. 
• resultaat 5: er is in samenwerking met externe partijen een plan van aanpak opgesteld voor de noordelijke ecologische verbindingszone (visie Buitengebied) en daar wordt uitvoering aan gegeven.
  Er is een plan van aanpak opgesteld voor de noordelijke ecologische verbindingszone. Wegens capaciteitstekort is hier nog geen verdere invulling aan gegeven. In 2022 hopen we hier verandering in te brengen met de komst van de nieuwe ecoloog.
• resultaat 6: nieuwbouw is natuurinclusief uitgevoerd (zie ook programma 2.7).
  Er is onvoldoende omschreven - ook in programma 2.7. - wat het precies inhoudt om natuurinclusief te bouwen. Bij elke bouwontwikkeling is vanuit het programmateam duurzaamheid en natuur meegedacht in hoe deze nieuwbouw zo duurzaam en natuurinclusief kan gebeuren. Of deze adviezen ook daadwerkelijk meegenomen worden in de uitvoering is een proces waar op dit moment onvoldoende zicht op is. Om die reden is resultaat 6 niet behaald. Wel is het Duurzaam Bouwenbeleid aangescherpt in 2021.
• resultaat 7: vergroening van tuinen (Steenbreek), daken en schoolpleinen is door middel van subsidies gestimuleerd.
  In 2021 vond in Wageningen een Steenbreekactie plaats. Ook was er een subsidie beschikbaar voor het vergroenen van daken en schoolpleinen en is hier door de stad goed gebruik van gemaakt. In 2021 heeft OBS De Tarthorst met behulp van de subsidie het schoolplein vergroend. Resultaat 7 is in 2021 behaald.

Wat hebben we bereikt?

Voor nieuwbouwplannen van minimaal 5 woningen worden Duurzaamheidsprofielen opgesteld, waarin afspraken worden gemaakt over een minimaal percentage groen, het versterken van bestaand groen, de aanleg van nieuw natuurrijk groen en de omgang met regenwater. Via drie verschillende subsidieregelingen (vergroenen daken, tuinen en gevels / groene schoolpleinen / afkoppelen regenwater) worden inwoners gestimuleerd om hun omgeving groen en klimaatbestendig te maken. Groenplan Roghorst is opgestart. In 2021 zijn ruim 300 bomen aangeplant. In de binnenstad zijn in samenwerking met ondernemers en inwoners bomen met ondergroei geplant en geveltuintjes gerealiseerd.

Verantwoording resultaten:

• resultaat 1: bij alle nieuwbouwplannen wordt minimaal 10% divers groen in de wijk gerealiseerd en bestaand groen in de woonomgeving behouden en versterkt (zie ook programma 2.7).
  Vanuit het programmateam duurzaamheid en natuur sluiten we van in het begin aan bij nieuwe bouwontwikkelingen. Of de adviezen ook daadwerkelijk meegenomen worden in de uitvoering is een proces waar op dit moment onvoldoende zicht op is. Om die reden is resultaat 1 niet behaald.
• resultaat 2: het groen is in diverse wijken omgevormd naar een toekomstbestendige vorm (klimaatbestendig, meer biodiversiteit en afgestemd op beheerniveau).
  In 2021 is dit resultaat niet behaald wegens capaciteitsgebrek. Wel is er een medewerker klimaatadaptatie geworven die in 2022 met dit resultaat aan de slag zal gaan. 
• resultaat 3: in samenwerking met andere partijen is de binnenstad vergroend (zie ook programma 2.2)
  In 2021 is dit resultaat niet behaald wegens capaciteitsgebrek. Wel is er een medewerker klimaatadaptatie geworven die in 2022 met dit resultaat aan de slag zal gaan. 
• resultaat 4: instandhouding van de hoofd/ecologische groenstructuur.
  De hoofd/ecologische groenstructuur is nog niet af, maar wat er is wordt in stand gehouden.

Wat hebben we bereikt?
Het beheer is uitgevoerd volgens het vastgestelde onderhoudsniveau.  Dit blijkt o.a. uit externe schouw resultaten.

Verantwoording van de resultaten:

• resultaat 1: in samenwerking met externe partners wordt in 2021 een strategisch plan ontwikkeld voor uitvoering van het onderhoud van de buitenruimte incl. slimme inzet van financiële middelen waaronder vervangingsinvesteringen voor groen en speeltoestellen.
  Wegens capaciteitstekort is dit resultaat in 2021 niet behaald. 

Wat hebben we bereikt?

In 2021 is de voorbereiding op de lokale implementatie van de Omgevingswet voortgezet. Zo is het A-dossier voor de Startnotitie visie bebouwde kom op 1 juni afgerond met de vaststelling door de raad van de startnotitie. Op grond van de startnotitie heeft het college in 2021 het proces gestart om de visie te ontwikkelen. Volgens de planning is methodiek en begeleiding ingekocht, waarna de eerste voorbereidingen zijn getroffen voor inrichting van het participatieproces. Op grond van de startnotitie is de planning gericht op het voorleggen van een raadsvoorstel ter vaststelling van de visie medio 2023.  Bij de ontwikkeling van de visie worden de opgaven uit de Verstedelijkingsstrategie meegenomen.  De voorbereiding op het omgevingsplan is volgens planning in 2021 doorgezet, met het samenstellen van een Verordening fysieke leefomgeving. In deze verordening worden alle nu geldende algemeen verbindende voorschriften gebundeld die betrekking hebben op de fysieke leefomgeving. Zodra de Omgevingswet in werking treedt, geeft deze verordening samen met het 'omgevingsplan van rechtswege' (met alle op dat moment geldende bestemmingsplannen) een totaaloverzicht van de lokale regelgeving. Er is een start gemaakt met een ontwerp van een indeling van het nieuw te maken omgevingsplan (waarvoor iedere gemeente tot 2029 de tijd heeft) en een plan van aanpak voor het omgaan met aanvragen tot inwerkingtreding van het nieuwe omgevingsplan. Voor de aansluiting van visie en plan op het Digitaal Stelsel Omgevingswet zijn in 2021 voorbereidingen getroffen om in 2022 het nieuwe Zaaksysteem van de gemeente te koppelen aan het Digitaal Stelsel Omgevingswet, aansluitend bij de verwachte datum van inwerkingtreding van de wet. Er is een scholingsaanbod ingekocht en gestart om de organisatie gemeentebreed voor te bereiden op het werken volgens de bedoeling van de Omgevingswet. De ontwikkeling van een participatiestrategie is doorgeschoven naar voorjaar 2022, evenals de doorontwikkeling van het proces om aanvragen tot omgevingsvergunningen te behandelen.

Wat hebben we bereikt?

• Resultaat 1 is nog niet bereikt. We zijn gestart met de voorbereidingen voor het herzien van ons grondbeleid.  Medio 2022 wordt op een interactieve wijze met de raad van gedachten gewisseld over het vormgeven van het grondbeleid.
• Resultaat 2 is een langjarig resultaat. In 2021 hebben we bepaald waar we ons met RO op gaan focussen in de eerste fase.  De eerste fase is een ontwikkelfase van RO. We richten ons op de volgende drie doelen om aan te werken. Dit zijn:
  -    Meer sturen op wat we doen
  -    Meer regie door heldere processen, werkafspraken en overzicht
  -    Flexibeler inzetten van capaciteit en kwaliteit door benutten financiële kaders. 

In 2021 hebben we op alle drie deze onderdelen voortgang geboekt. Per doel volgt hieronder de voortgang:

-    We sturen meer op wat we doen, doordat we bestuursopdrachten maken voordat we aan het werk gaan. Voorbeeld hiervan is voor de Stadsgracht. Voor projecten binnen het grondbedrijf maken we een startnotitie waarbij we het proces vastleggen. Ook de intaketafel dient het doel en bepaald de wenselijkheid van een initiatief. 

-    We hebben op onderdelen al de processen verbeterd. Voorbeeld is de startnotitie, zoals hierboven beschreven. Ook het opstellen van een AC0 waarbij we in een vroeg stadium ons kostenverhaal verzekeren is daar een voorbeeld van.

 -    Voor dit doel heeft in 2021 de focus gelegen in het borgen van de voortgang, het versnellen van de lopende plannen en het oppakken van urgente initiatieven. Dit hebben we gedaan door forse uitbreiding van capaciteit in projectleiders en planologen en het aanstellen van een stedenbouwkundige. We benutten hiervoor de financiële mogelijkheden binnen het kostenverhaal en leges.  Ook is er een coördinator RO aangesteld en wordt een strategisch adviseur ruimtelijke ordening geworven.

Wat hebben we bereikt?

• Resultaat 1 is bereikt.  In 2021 hebben we een stedenbouwkundige geworven. Deze is gestart in 2022.  Voor de inzet is structurele dekking gevonden. 
• Resultaat 2 is een langjarig resultaat. In 2021 zijn de bestemmingsplannen  Marijkeweg 20, Kamergewijze verhuur en Rooseveltweg 350 vastgesteld. Hierdoor zijn deze bestemmingsplannen weer actueel. Voor wat betreft kaders hebben we 2021 gewerkt aan de de kaders voor alternatieve woonvormen en de uitwerking van het transformatiegebied uit de visie buitengebied.  Beide processen lopen door in 2022 en worden de kaders hieromtrent actueel.

Wat hebben we bereikt?

• Resultaat 1 hebben we bereikt doordat we de omgevingsvergunningen die we verlenen en bestemmingsplannen die we voorleggen aan de raad toetsen aan ons vastgestelde beleid, welke passen in onze ambitie.
• Resultaat 2 hebben we deels bereikt. Grote ontwikkelingen hebben we getoetst aan ons beleid en passen daarmee in onze ambitie. visie op Dorschkamp vastgesteld, en stedenbouwkundig plan churchillaan spelstraat, ru van Veerweg, en aanstellen projectversneller Aula.  Grote ontwikkelingen hebben we getoetst aan ons beleid en passen daarmee in onze ambitie. 
• Resultaat 3 is nog niet bereikt. Het project Grebbedijk is nog niet in uitvoering.
• Resultaat 4 is nog niet afgerond. Het project Grebbedijk bevindt zich nu in de planuitwerkingsfase. Deze fase loopt tot eind 2024 door. Voor deze fase zijn het Waterschap Vallei en Veluwe, de provincie Gelderland, de provincie Utrecht, Staatsbosbeheer, Rijkswaterstaat, de Stichting Het Utrechts Landschap, de gemeente Rhenen en de gemeente Wageningen de ‘Samenwerkingsovereenkomst planuitwerkingsfase gebiedsontwikkeling Grebbedijk’ met elkaar aangegaan. Ook is de intentieovereenkomst Grondruil aangegaan. In deze overeenkomst spreken de gemeente Wageningen, Staatsbosbeheer, het Waterschap Vallei en Veluwe, de Staat (infrastructuur en Waterstaat) en het Utrechts Landschap zich uit om tot een of meerdere grondruil- of grondgebruiksovereenkomsten te komen voor de realisatie van het voorkeursalternatief en onder welke voorwaarden. Daarnaast is besloten te starten met strategische grondaankoop ten behoeve van de compensatieopgave voor het realiseren van de waterplas en is hiervoor een krediet ter beschikking gesteld. 
• Resultaat 5 is een langjarige resultaat. De opdracht is ambtelijk gegeven om de RO processen die starten bij de intaketafel te beschrijven. Dit loopt nog door in 2022.

Wat hebben we bereikt?

• De resultaten 1 en 2 cultuurhistorie is zichtbaar en wordt gevierd in Wageningen zijn behaald door het het Landgoedfestival Gelders Arcadië, de Openmonumentendag, het vaststellen van de cultuurhistorische waardenkaart en de restauratie van de stadsmuur bij de Nudepoort en bij de kasteelruïne aan het Torckpark.
• Resultaat 3 monumenten hebben een plek in de omgevingsvisie nog niet bereikt. Voorbereidingen zijn getroffen door het opstellen van beleidsregels duurzaamheid en monumenten en een bouwhistorische verkenning te doen naar het Middeleeuwse muurwerk aan de Hoogstraat 67-69.