Uitgaven

3,17%

€ 3.843

x €1.000

Inkomsten

0,42%

€ 516

x €1.000

Saldo

727,95%

€ -3.327

x €1.000

Programma 7 Onderwijs & educatie

Uitgaven

3,17%

€ 3.843

x €1.000

Inkomsten

0,42%

€ 516

x €1.000

Saldo

727,95%

€ -3.327

x €1.000

Waarom dit programma?

Ieder kind heeft recht op onderwijs. Onderwijs en educatie geeft kinderen en jongeren de mogelijkheid om hun talenten te ontwikkelen. Hierbij is het van belang dat voor alle kinderen en jongeren in Wageningen onderwijs op eigen niveau beschikbaar en fysiek bereikbaar is. Uiteindelijk draait het erom dat jongeren hun capaciteiten en talenten gebruiken, zodat ze economisch en maatschappelijk zelfstandig kunnen zijn.

Het programma richt zich op het aanbod van gemeenschappelijke voorzieningen voor kinderopvang en voorschools, primair en voortgezet onderwijs.

Beoogd maatschappelijk effect

Gemeente Wageningen wil kinderen en jongeren een gelijke kans bieden om hun talenten te ontwikkelen zodat zij een bij hen passende plek in de samenleving kunnen verwerven.

Om dit maatschappelijk effect te realiseren zijn de volgende thema’s actueel:

Onderwijs- en ontwikkelingsachterstanden
Vroegtijdige schooluitval
Leerlingenvervoer
Onderwijshuisvesting
Kinderopvang

Deze thema’s zijn verwerkt in een doelenboom, waarin per doel wordt beantwoord:

Wat wilden we bereiken? (doelen en subdoelen)
Wat hebben we bereikt? (per subdoel)

7.1 Onderwijsachterstanden en ontwikkelachterstanden zijn verminderd

Wat wilden we bereiken?

7.1 Onderwijsachterstanden en ontwikkelachterstanden zijn verminderd.

De gemeente Wageningen investeert in voor- en vroegschoolse educatie (VVE). Daarbij gaat de gemeente verder dan de wettelijke taken. Zo gaat het niet alleen om de aanpak van de taalachterstanden maar ook om de tijdige aanpak van andere ontwikkelings-achterstanden. Daarnaast heeft Wageningen financieel ruimte geboden om meer kinderen in het programma op te nemen. In 2015 is de gemeente Wageningen samen met betrokken partners en ouders gestart met doorontwikkeling van VVE. Dit heeft geresulteerd in de visie en het uitvoeringsprogramma ‘Kind Centraal’. De ontwikkeling van het kind staat centraal en een doorgaande leerlijn wordt geboden voor kinderen van 9 maanden tot 13 jaar.

In 2019 willen we bereiken dat:

Op alle kinderopvangorganisaties het VVE-programma wordt aangeboden aan kinderen met taal- en/of ontwikkelings- achterstanden;
De doelstellingen van visie Kind Centraal gerealiseerd worden door het uitvoeren van het uitvoeringsprogramma;
De taalachterstand bij 'neveninstromers' in het basisonderwijs wordt opgeheven;
Aan alle basisscholen is schoolbegeleiding aangeboden.

Dit doel betreft een wettelijke taak. De verbreding van de gemeente Wageningen door ook in te zetten op ontwikkelingsachterstanden en de ruimte voor meer kinderen, is bovenwettelijk

Subdoelen

7.1.1 Aanbieden VVE-programma

Het VVE-programma is aangeboden aan kinderen met taal- en/of ontwikkelingsachterstanden.

Wat hebben we bereikt?

Op alle kinderopvangorganisaties (op 1 na die aansluit in 2020) kunnen kinderen terecht met een VVE verwijzing. De pedagogisch medewerkers van de kinderopvang verzorgen het VVE programma en alle kinderen van de groep hebben daar profijt van. De werkwijze en samenwerking is al in 2018 in gang gezet en nu ook vastgelegd in nieuw onderwijsachterstandenbeleid (OAB).

7.1.2 Opheffen taalachterstand bij 'neveninstromers' in het basisonderwijs.

Opheffen taalachterstand bij 'neveninstromers' in het basisonderwijs.

Wat hebben we bereikt?

Vanaf 2003 is er een schakelklas op OBS de Nude/de Wereld. Door de verhoogde instroom is er vanaf 2015 een tweede schakelklas in OBS de Tarthorst. In principe volgt een leerling één jaar onderwijs in de schakelklas. Gedurende het jaar wordt door middel van screening en begeleiding duidelijk welk uitstroomniveau realistisch en haalbaar is voor de leerling. Het Onderwijs Achterstanden Beleid (OAB) is in 2019 aangepast.

7.1.3 Aan alle (speciale) basisscholen is schoolbegeleiding aangeboden.

Aan alle (speciale) basisscholen is schoolbegeleiding aangeboden.

Wat hebben we bereikt?

Alle Wageningse basisscholen hebben gebruik gemaakt van schoolbegeleiding en ontvingen hiervoor subsidie.

7.2 Ieder kind ontwikkelt ecologisch bewustzijn en verantwoordelijkheid

Wat wilden we bereiken?

7.2 Ieder kind ontwikkelt ecologisch bewustzijn en verantwoordelijkheid.

Ieder kind ontwikkelt ecologisch bewustzijn en verantwoordelijkheid.

Subdoelen

7.2.1 Programma op het gebied van ecologische basisvorming

Programma op het gebied van ecologische basisvorming, duurzaamheid en zorg voor de woonomgeving, wetenschap en techniek voor het basisonderwijs in Wageningen.

Wat hebben we bereikt?

Alle Wageningse basisscholen (13) hebben in het schooljaar 2018/2019 gebruik gemaakt van de onderwijsprogramma's van het Groene Wiel. Het betreft de thema's klimaat & duurzaamheid, cultuur & landschap, (zwerf)afval en water. Met Pantarijn (voortgezet onderwijs) werkt het Groene Wiel projectmatig en met studenten van Aeres Hogeschool is gewerkt aan twee educatieprojecten.

7.2.2 Natuur- en milieueducatie behouden

Goed onderwijs is de basis: natuur- en milieueducatie behouden (uit: coalitieprogramma 8.3)

Wat hebben we bereikt?

Natuur- en milieueducatie is behouden. Zie 7.2.1.

7.3 Alle leerlingen verlaten het onderwijs met een startkwalificatie

Wat wilden we bereiken?

7.3 Alle leerlingen verlaten het onderwijs met een startkwalificatie.

De handhaving van de leerplicht is een belangrijk instrument om te zorgen dat alle leerlingen het onderwijs met een startkwalificatie verlaten. Om dit doel te behalen, werkt de gemeente onder andere samen met scholen, ouders en opvoeders.

In 2019 willen we bereiken dat:

Het relatief schoolverzuim maximaal 2% van het aantal leerplichtigen bedraagt;
Het beleid voortijdig schoolverlaten is uitgevoerd.

Het betreft een wettelijke taak.

Subdoelen

7.3.1 Relatief schoolverzuim

Het relatief schoolverzuim* bedraagt maximaal 2% van het aantal leerplichtigen.

Wat hebben we bereikt?

Het relatief verzuim (ongeoorloofd afwezig/spijbelen) bedraagt 1,8% van het aantal leerplichtigen.

7.3.2 Uitvoering geven aan regionaal VSV programma Vallei 2017 – 2020.

Uitvoering geven aan regionaal VSV programma Vallei 2017 – 2020.

Wat hebben we bereikt?

Het beleid voortijdig schoolverlaten (VSV) is regionaal en lokaal uitgevoerd door leerplicht- en RMC-consulenten (18-23 jarigen). In 2019 is er extra aandacht besteed aan VSV'ers en kwetsbare jongeren.

7.4 Goede bereikbaarheid scholen voor speciaal en bijzonder onderwijs

Wat wilden we bereiken?

7.4 Voor Wageningse leerlingen zijn scholen voor bijzonder- en speciaal onderwijs buiten Wageningen goed bereikbaar.

De gemeente is ervoor verantwoordelijk dat er voldoende capaciteit voor onderwijs is, voor (vervangende) nieuwbouw, herstel van schade en constructiefouten. Schoolgebouwen zijn toekomstbestendig, waarbij breder gekeken wordt dan alleen huisvesting van scholen, maar ook flexibel bruikbaar voor andere groepen inwoners. Schoolpleinen zijn zoveel mogelijk groene pleinen en openbaar toegankelijk na schooltijd. In de wijken/buurten zijn daarnaast ook andere groene speelbeweegplekken voor kinderen.

In 2019 willen we bereiken dat:

Er een groen, integraal huisvestingsplan is voor de vernieuwbouwopgaven in het onderwijs met een robuuste begroting en een plan voor de versnelling van de verduurzaming van de schoolgebouwen.
Er voldoende capaciteit is voor onderwijshuisvesting voor nu en in de toekomst;
Er zijn meer schoolpleinen vergroend en openbaar toegankelijk na schooltijd;

Met uitzondering van de verduurzamingsopgave is onderwijshuisvesting een wettelijke taak.

Subdoelen

7.4.1 Leerlingenvervoer

Leerlingen die, conform de verordening, in aanmerking komen voor leerlingenvervoer is passend vervoer voor aangeboden.

Wat hebben we bereikt?

In 2019 zijn 112 leerlingen vervoerd. Dat zijn 11 leerlingen meer dan in 2018. Voor 5 leerlingen is individueel vervoer ingezet. Hiermee is dit op hetzelfde niveau gebleven ten opzichte van 2018.

7.4.2 Zelfstandigheid en verantwoordelijkheid ouders

Eigen verantwoordelijkheid van ouders en het stimuleren van de ontwikkeling en zelfstandigheid is het uitgangspunt.

Wat hebben we bereikt?

In 2019 zijn we begonnen met de aanbesteding voor een nieuwe vervoerder ingaand per 01-08-2020. Twee leerlingen reizen via een opstapplaats. Drie leerlingen reizen zelfstandig met OV en tien leerlingen/ouders reizen met eigen vervoer.

7.5 Adequate huisvesting onderwijs

Wat wilden bereiken?

7.5 Het aanbieden van adequate huisvesting voor alle leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs.

In 2019 willen we bereiken dat:

Er een groen, integraal huisvestingsplan is voor de vernieuwbouwopgaven in het onderwijs met een robuuste begroting en een plan voor de versnelling van de verduurzaming van de schoolgebouwen.
Er voldoende capaciteit is voor onderwijshuisvesting voor nu en in de toekomst;
Er zijn meer schoolpleinen vergroend en openbaar toegankelijk na schooltijd;

Met uitzondering van de verduurzamingsopgave is onderwijshuisvesting een wettelijke taak.

Subdoelen

7.5.1 Groen integraal huisvestingsplan (IHP)

Er is een groen, integraal huisvestingsplan (IHP) voor de vernieuwbouwopgaven in het onderwijs met een robuuste begroting.

Wat hebben we bereikt?

Het college heeft het groene Integraal HuisvestingsPlan (IHP) eind 2019 ter vaststelling aan de raad aangeboden. De gemeenteraad besluit begin 2020 over het Groen IHP. Het college stelt in het Groen IHP onder meer voor: nieuwbouw voor de Margrietschool aan de Haverlanden en nieuwbouw voor de Zwaneridder in Kortenoord. Hiermee is een oplossing voor de urgente capaciteitsknelpunten in onderwijshuisvesting. Voor de verduurzamingsopgave en de versnelling daarvan stelt het college een aanvullend onderzoek voor.

7.5.2 Versnelling van de verduurzaming van de schoolgebouwen

Er is een plan voor de versnelling van de verduurzaming van de schoolgebouwen

Wat hebben we bereikt?

Versnelling van de verduurzaming van schoolgebouwen is onderdeel van het Groen Integraal Huivestingsplan (Groen IPH). Voor twee schoolgebouwen wordt een duurzame nieuwbouw voorgesteld. Voor andere schoolgebouwen is aanvullend onderzoek nodig om te prioriteren en maatregelen zoals renovatie en nieuwbouw te bepalen. Dit onderzoek kan worden opgestart na besluitvorming in de raad over het groene IHP.

7.5.3 Schoolbesturen nemen maatregelen om hun schoolgebouwen te verduurzamen.

Schoolbesturen delen de gemeentelijke visie over het verduurzamen van onderwijshuisvesting en nemen maatregelen om hun schoolgebouwen te verduurzamen.

Wat hebben we bereikt?

Het groen Integraal HuisvestingsPlan (IHP) is gezamenlijk met de schoolbesturen opgesteld. Hierin staat staat de ambitie van klimaatneutrale schoolgebouwen in 2030. Op basis van het vervolgonderzoek wordt bekeken welke maatregelen nodig zijn. PPO de Link heeft in 2019 gebruik gemaakt van de gemeentelijke subsidie voor verduurzaming van schoolgebouwen voor maatregelen aan de Dudoklaan 2 (De Overloop).

7.5.4. Er zijn meer schoolpleinen vergroend

Er zijn meer schoolpleinen vergroend (coalitieprogramma 8.5)

Wat hebben we bereikt?

Om scholen te stimuleren schoolpleinen te vergroenen, heeft de gemeente in 2019 subsidie beschikbaar gesteld. Vier basisscholen hebben inmiddels subsidie aangevraagd en zijn bezig om een schoolplein te vergroenen.

7.5.5 Schoolpleinen zijn openbaar toegankelijk na schooltijden

Schoolpleinen zijn openbaar toegankelijk na schooltijden, voor spelen en ontmoeting (uit: coalitieprogramma 5.8)

Wat hebben we bereikt?

Met de schoolbesturen staan afspraken over de openbare toegankelijkheid van schoolpleinen. Alle schoolpleinen zijn (gedeeltelijk) openbaar toegankelijk.

7.6 Afstemming en effectieve samenhang met het onderwijs

Wat wilden we bereiken?

7.6 Afstemming en effectieve samenhang met het onderwijs op gebied van leerplicht, leerlingenvervoer, jeugdhulp en onderwijshuisvesting.

De gemeente voert met het onderwijs OOGO (Op overeenstemming gericht overleg) om te komen tot verdere samenwerking in de verbinding tussen Passend Onderwijs en Zorg voor de jeugd. Hierbij zijn vier thema’s benoemd: leerplicht, leerlingenvervoer, jeugdhulp en onderwijshuisvesting.

Dit betreft een wettelijke taak.

Subdoelen

7.6.1 Afstemming en effectieve samenhang met het onderwijs

Afstemming en effectieve samenhang met het onderwijs op gebied van leerplicht, leerlingenvervoer, jeugdhulp en onderwijshuisvesting.

Wat hebben we bereikt?

Op diverse niveaus vond afstemming plaats m.b.t. onderwijs in relatie tot de genoemde gebieden:

lokaal via intern ambtelijke afstemming, directeuren- en besturenoverleg.
regionaal met samenwerkingsverbanden onderwijs en andere gemeenten.

7.7 Er is kwalitatief goede en veilige kinderopvang geboden

Wat wilden we bereiken?

7.7 Er is kwalitatief goede en veilige kinderopvang geboden.

De gemeente hecht belang aan de hoge kwaliteit van de kinderopvang. Alle kinderopvanglocaties worden daarom jaarlijks gecontroleerd. Hiermee verkleinen we de risico’s en voorkomen we langdurige handhavingstrajecten.

In 2019 willen we bereiken dat:

Alle kinderopvanglocaties zijn gecontroleerd en maatregelen zijn genomen bij eventuele onvolkomenheden (100%).

Dit betreft een wettelijke taak (5% is verplicht)

Subdoelen

7.7.1 Controle kinderopvanglocaties

Alle kinderopvanglocaties zijn gecontroleerd en maatregelen zijn genomen bij eventuele onvolkomenheden (100%).

Wat hebben we bereikt?

Alle kinderopvanglocaties en gastouders voldoen aan de wettelijke kwaliteitseisen. Er waren geen bijzonderheden. Het handhavingsbeleid is in 2019 aangepast.

Beleidsindicatoren

In dit programma zijn de volgende beleidsindicatoren opgenomen:

JR19 - Absoluut verzuim

Bron: DUO - Dienst Uitvoering Onderwijs

Regio	2015	2016	2017
Nederland	2,3	1,8	1,8
Wageningen	0,7	0,9	1,4

JR19 - Relatief verzuim

Bron: DUO - Dienst Uitvoering Onderwijs

Regio	2015	2016	2017	2018
Nederland	29	27	27	23
Wageningen	16	16	15	13

JR19 - Voortijdige schoolverlaters

Bron: Ingrado

Regio	2015	2016	2017	2018
Nederland	1,7 %	1,7 %	1,8 %	1,9 %
Wageningen	1,7 %	1,4 %	2,4 %	2,3 %

Beleidskader

Het bestaande beleid van Wageningen is vastgelegd in de volgende documenten:

Verordeningen

Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs gemeente Wageningen (2015)
Verordening leerlingenvervoer (2014)
Verordening financiële en materiële gelijkstelling onderwijs Wageningen 2015)
Verordening overleg lokaal onderwijsbeleid (1999)
Verordening Handhaving Kinderopvang (2014)

Beleidsnota’s

Beleidsregels leerlingenvervoer Wageningen 2014
Beleidsregel voor bekostiging gymnastiekruimte voor basisonderwijs en (voortgezet) speciaal onderwijs 2012
Samenwerken vormt de brede-wijkschool
Onderwijsachterstandenbeleid gemeente Wageningen
Visie Kind Centraal 2016
Uitvoeringsprogramma Kind Centraal 2018
Nadere regels subsidie schoolbegeleiding 2018

Betrokkenheid verbonden partijen

De volgende verbonden partij is betrokken bij de uitvoering en realisatie van de doelstellingen uit het programma:

WGR PPO De Link

Betreft een bestuurlijke samenwerking met de gemeenten Rhenen en Renkum voor de uitvoering van het toezicht op het openbaar onderwijs.

Wat heeft het gekost?

Hieronder zijn drie financiële tabellen opgenomen die inzicht geven in de kosten van dit programma.

Overzicht baten en lasten

In de onderstaande tabel zijn de jaarlijkse baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn. De lasten en baten zijn inclusief de kapitaallasten van de investeringen.

Bedragen x €1.000

Exploitatie	Realisatie 2018	Begroting 2019 na wijziging	Realisatie 2019	Verschil 2019
Lasten	-4.464	-3.803	-3.843	-40
Baten	317	309	404	95
Gerealiseerd saldo van baten en lasten	-4.148	-3.494	-3.439	55
Onttrekkingen	346	112	112	0
Stortingen	-69	0	0	0
Mutaties reserves	277	112	112	0
Gerealiseerd resultaat	-3.871	-3.382	-3.327	55

Begrote en werkelijke resultaat per product

Het programma bestaat uit de onderstaande producten. Per product wordt het begrote en het werkelijke resultaat voor reservemutaties vermeld.

Bedragen x €1.000

Exploitatie	Begroting 2019 na wijziging	Realisatie 2019
420.00 OPENBAAR BASISONDERWIJS	-35	-35
421.00 BIJZONDER BASISONDERWIJS	-125	-111
430.00 OPENBAAR SPECIAAL BASISONDERWIJS	-13	-13
450.00 ONDERWIJSHUISVESTING	-1.910	-1.886
480.00 GEMEENSCHAPP. BATEN EN LASTEN ONDERWIJS	-946	-1.028
650.00 KINDEROPVANG	-464	-364
Resultaat	-3.494	-3.439

Overzicht baten en lasten per hoofddoel

In onderstaande tabel zijn de werkelijke baten en lasten na reservemutaties per hoofddoel van dit programma weergegeven.

Bedragen x €1.000

Exploitatie	Realisatie 2019
Exploitatie	Baten	Lasten	Stortingen	Onttrekkingen	Saldo
7.1 Onderwijsachterstanden en ontwikkelachterstanden zijn verminderd	113	-224	0	0	-111
7.2 Ieder kind ontwikkelt ecologisch bewustzijn en verantwoordelijkheid	0	-141	0	0	-141
7.3 Alle leerlingen verlaten het onderwijs met een startkwalificatie	0	-777	0	0	-777
7.5 Adequate huisvesting onderwijs.	0	-2.046	0	112	-1.934
7.7 Er is kwalitatief goede en veilige kinderopvang geboden	291	-656	0	0	-364
Gerealiseerd resultaat	404	-3.843	0	112	-3.327