Programma 4 Milieu

Wat hebben we bereikt?

• Uitvoering Klimaatplan 2017-2021 is in uitvoering. Het aantal klimaatpartners is gegroeid van 32 naar 42.  Gezamenlijk wordt uitvoering gegeven aan diverse projecten (zie projectenposter, link: www.wageningenklimaatneutraal.nl).
• Er heeft nog geen update plaatsgevonden van de klimaatmonitor, hierdoor zijn nieuwe gegevens nog niet beschikbaar. Dit heeft te maken met een verschuiving van de uitgangspunten van een actorenbenadering naar een grondgebiedbenadering . Wel kunnen we een positieve trend zien op gebied van besparing en duurzame energieopwekking. Deze trend kunnen we eind 2020 inzichtelijk maken. 
• Gestart is met de volgende fase van verduurzaming van gemeentelijk vastgoed (aanbesteding 2 panden en zonne-energie op 4 daken) en er is uitvoering gegeven aan de subsidieregeling energiebesparing scholen in primair onderwijs.
• Warmte:
  • In 2019 is verder uitvoering gegeven aan de Samenwerking Restwarmte Parenco.
  • In 2019 is met inwoners en partners verder gewerkt aan het opstellen van de Transitie Visie Warmte. Deze zal naar verwachting in juli 2020 aan de raad ter vaststelling voorgelegd worden.
  • In 2019 is verder uitvoering gegeven aan het project Benedenbuurt coöperatief naar Duurzame Warmte als één van Nederlands 27 Proeftuinen Aardgasvrije wijken waarvoor reeds € 5,7 miljoen subsidie toegekend door het ministerie van BKZ.
• Wageningen Woont Duurzaam:inwoners/VVE's worden continu geïnformeerd op gebied van energiemaatregelen op/aan het huis. Het gratis ter beschikking stellen van een energieloket, de tweewekelijkse speeddates met een energieadviseur en de maatwerkadviezen voor woonverenigingen stimuleren inwoners om maatregelen te nemen.
• De Stimuleringslening voor duurzame maatregelen aan woningen is omgezet naar een Toekomstbestendig Wonen Lening. Naast energiemaatregelen kunnen inwoners nu ook lenen voor het levensloopbestendig maken van de woning. Ook komen meer inwoners in aanmerking voor deze laagrentende lening (zoals ouderen of eigenaren met een laag inkomen). Er hebben in 2019 in totaal 120 huiseigenaren een lening aangevraagd voor duurzaamheidsmaatregelen.
• Wageningen Werkt Duurzaam: bedrijven worden continu geadviseerd en geïnformeerd over energiemaatregelen aan het bedrijf (sinds 2017 is voor circa 1,7 miljoen geinvesteerd in 76 gebouwen, daarnaast is voor reeds 350.000 euro aan leningen uit het Energiefonds aangevraagd). Tevens zijn stappen gemaakt in de ontwikkeling van een collectieve duurzame energievoorziening op bedrijfsterreinen t.b.v. een energieneutraal Business & Science Park Wageningen (BSPW) en een gasloos en energieneutraal Nudepark II.
• Handhaving OddV: De OddV heeft de handhaving van de energiebesparingseisen voor bedrijven i.h.k.v. de Informatieplicht Energiebesparing geïintensiveerd. Er is een mooie respons op gang gekomen van bedrijven (ook grootverbruikers) die zich melden.

Wat hebben we bereikt?

• Zonnepark Haarweg is behandeld in de Raad van State.  In het najaar is een omgevingstafel georganiseerd rondom een initiatief voor een zonnepark naast bedrijventerrein BSPW. Tot slot is er een initiatief voor een zonnepark bij Nudepark II.
• Door een collectieve inkoopactie zijn 6 daken van  bedrijfsgebouwen benut voor zonne-energie. Daarnaast zijn er ook buiten deze inkoopactie zonnedaken gerealiseerd en wordt advies gegeven aan bedrijven om hun dak te benutten.
• Een collectieve inkoopactie voor zonne-energie voor particulieren en huurders is gestart, er zijn in 2019 ongeveer 200 aanmeldingen voor een offerte binnengekomen. De actie loopt door in 2020.
• In 2019  is gestart met de uitvoering van onderzoek naar Ultradiepe Geothermie en is verder onderzocht hoe de nu beschikbare restwarmte (Parenco en Agruniek) kan worden ingezet. Er is een samenwerkingsovereenkomst tussen de grote warmtevragers en aanbieders. 
• In 2019 is gestart met een integrale Visie op het Buitengebied waarin de opwekking van duurzame energie (wind en zon) een prominente plek heeft. Daarnaast is in Regio FoodValley gewerkt aan een Regionale Energie Strategie. Uit beide processen zullen zoeklocaties naar voren komen waar zonnevelden en/of windmolens gerealiseerd kunnen worden. Daarnaast worden criteria en voorwaarden geformuleerd waaronder deze locaties ontwikkeld kunnen worden.

Wat hebben we bereikt?

• Restaurants van Morgen: horeca gelegenheden in Wageningen hebben een intensieve begeleiding gekregen om het menu te verduurzamen d.w.z.  meer groente en minder vlees aanbieden,  minder voedsel verspillen en meer uit de korte keten halen.
• Het platform Wageningen Eet Duurzaam is verder uitgebreid en verstevigd. Dit is een platform voor partijen in de korte voedselketen, producenten, verwerkers, retailers etc. Er is ingezet op het gezamenlijk bedienen van lokale markten, het opzetten van arrangementen voor groepen bezoekers aan Wageningen en het beter zichtbaar maken van de lokale aanbieders. Op de Molenmarkt, Kerstmarkt en Dickensmarkt is een gezamenlijke Wageningen Eet Duurzaam-kraam gerealiseerd met de verkoop van vele lokaal geproduceerde producten.
• Er is ingezet om voedselverspilling onder de aandacht te brengen van inwoners. In 2019 is de app Too Good Too Go gelanceerd. Met name bij supermarkten is het een groot succes. Dit heeft geleid tot een grote besparing op voedsel.
• Foodsharing Wageningen is ondersteund om hun activiteiten in Wageningen te verstevigen.

Wat hebben we bereikt?

• Ondertekening mobiliteitsconvenant door 26 partijen (bedrijven en overheden) resulterend in concrete acties om te komen tot minder autokilometers.
• Stimuleren fietsverkeer door verbeterde infra zoals fietsstraten en snelle fietsroutes.
• Stimuleren en faciliteren van:
  • Rijden op elektra, waterstof en groengas: in totaal zijn er nu 24 laadpalen in de openbare ruimte gerealiseerd en er is interesse in een waterstofpomp.
• • Duurzame ‘last mile’ goederenvervoer:  een commerciële  partij is geïnteresseerd in de verduurzaming van de last mile, in 2020 wordt dit verder opgepakt.
  • Deelvervoer (deelfietsen, deel-auto’s): naast de reguliere deelauto's is er in 2019 ook een tweede elektrische deelauto in gebruik genomen. Bij het busstation zijn ongeveer 20 deelfietsen door Keobike geplaatst.
  • Gedeelde (elektrische) wagenparken: gemeenschappelijk onderzoek 7 grote werkgevers naar deelmobiliteit heeft geresulteerd in een marktvraag vanuit de WUR waarin mogelijk andere partijen kunnen aansluiten.
  • Verduurzaming zwaar transport (haven).
• Bewustwording gevolgen uitstoot vliegverkeer.
• Vrachtwagenheffing: vanaf 2023, weren doorgaand vrachtverkeer.

Wat hebben we bereikt?

• Overstromingsrisico is na realiseren van de dijkversterking Grebbedijk in 2024 ruim binnen gestelde normen.
• Wateroverlast is in regioverband in beeld gebracht. Voor Wageningen zijn er geen acute knelpunten.
• Droogte krijgt steeds meer aandacht en binnen projecten krijgt droogte een plek, bijvoorbeeld door het afkoppelen van regenwater. 
• Hitte en hittestress krijgt binnen projecten steeds meer aandacht,bijvoorbeeld door aandacht voor meer groen.

Wat hebben we bereikt?

In 2019 is per inwoner gemiddeld 131 kg restafval aangeboden. Hiervan is 110 kg fijn restafval (ingezameld aan huis) en 21 kg grof restafval (grofvuil op afvalbrengstation-nascheiding). Dit is een daling van 6 kg per inwoner ten opzichte van 2018.

Het bronscheidingspercentage was 69% in 2019. Als nascheiding van grof restafval wordt meegerekend dan is het scheidingspercentage 71%.

Wat hebben we bereikt?

De totale hoeveelheid afval van Wageningen ten opzichte van vergelijkbare gemeenten was 96% (op basis van 2018, meest recente gegevens).  Wageningen zamelt dus 4% minder huishoudelijk afval in ten opzichte van het gemiddelde van gemeenten in dezelfde hoogbouwklasse. Echter, de doelstelling wordt daarmee niet gehaald. 

Met de hoeveelheid fijn restafval (wat aan huis en in verzamelcontainers wordt ingezameld) wordt de doelstelling wel gehaald, deze hoeveelheid is in Wageningen 83% t.o.v. vergelijkbare gemeenten. Met fijn restafval zamelt de gemeente dus 17% minder in dan vergelijkbare gemeenten. De hoeveelheid grof restafval (afval op afvalbrengstation) is in Wageningen echter 33% meer dan bij vergelijkbare gemeenten. Hierdoor blijft het uiteindelijke resultaat beperkt tot 4% minder afval.

De hoeveelheid afval in Wageningen is in 2019 met 2% gedaald ten opzichte van 2018.

Wat hebben we bereikt?

Aan de voorkant wordt zoveel mogelijk voorkomen dat er nieuwe bodemverontreiniging kan ontstaan. Bij omgevingsvergunningaanvragen worden bodemvoorschriften opgenomen die de bodem moeten beschermen. De bodemkwaliteitskaart wordt ingezet om grondverzet te reguleren waarbij rekening gehouden wordt met de gebruiksfunctie en de  huidige bodemkwaliteit.

Wat hebben we bereikt?

De grondwaterverontreiniging onder de Marijkeweg (brandweerkazerne) wordt gemonitord om aan te kunnen tonen dat deze voldoende gesaneerd is.

Wat hebben we bereikt?

Met de invoering van de Omgevingswet per 1  januari 2021 wordt de gemeente ook bevoegd gezag. Er is nog veel onduidelijk aangezien de wet- en regelgeving en de voorwaarden nog niet officieel bekend zijn gemaakt.

Wat hebben we bereikt?

De gemeente houdt een bodeminformatiesysteem bij met daarin informatie over de bodemkwaliteit van grote delen van Wageningen. Door het uitvoeren van bodemonderzoek wordt dit systeem steeds beter gevuld en betrouwbaarder. Bij de beoordeling van bestemmingsplannen, omgevingsvergunningen en projecten wordt bodem in een vroeg stadium meegenomen waardoor duidelijk wordt of de bodemkwaliteit een risico zou kunnen vormen bij uitvoering.  Risico's kunnen financieel van aard zijn maar worden ook gerelateerd aan het gewenste gebruik.

Wat hebben we bereikt?

Er is meer inzicht in de eventuele aanwezigheid en risico's van conventionele explosieven (CE) in Wageningen.  Bij de grotere projecten wordt het risico op het aantreffen van conventionele explosieven (CE) in de bodem meegenomen.  Door middel van historische onderzoeken zijn gedeelten van Wageningen in beeld gebracht qua WOII-oorlogshandeling.  Na 75 jaar worden er nog steeds CE aangetroffen tijdens werkzaamheden.  In 2019  zijn er ook twee toevalsvondsten gedaan van granaten bij Diedenweg 35 en bij Churchillweg 45. De risicokaart explosieven wordt in 2020 opgesteld.

Wat hebben we bereikt?

Met de Wageningse waterlus is er een logische waterstructuur gerealiseerd en binnen projecten op/en langs alle waterlopen kijken we naar optimalisatie in waterkwaliteit en -kwaniteit.  

Wat hebben we bereikt?

In samenwerking met het waterschap is een onderzoek afgerond naar mogelijke kwaliteit- en kwantiteitverbetering van het water in de stadsgracht.

Wat hebben we bereikt?

Het vasthouden en bergen van water in de bodem of waterloop blijft een aandachtspunt die we mee blijven nemen binnen projecten. Voor inwoners gebruiken we daarvoor de afkoppelsubsidie vanuit het gemeentelijk rioleringsplan (vGRP).

Wat hebben we bereikt?

Het rioolwatersysteem blijven we verbeteren en voldoet aan de wettelijke regelgeving. 

Wat hebben we bereikt?

We hebben ruimtelijke plannen getoetst aan de Wet geluidhinder en, conform een motie van de gemeenteraad, aan de WHO-normen. Voor een aantal projecten hebben we een hogere geluidswaarde vastgesteld, maar blijft een goed leefklimaat voor de bewoners geborgd.
Bij de Campus en de Haven voorkomen we met behulp van een geluidsboekhouding dat de omwonenden een te hoge geluidsbelasting hebben.
Een beperkt aantal klachten is afgehandeld.

Wat hebben we bereikt?

Het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) berekent jaarlijks aan de hand van verkeersgegevens of Wageningen aan de luchtkwaliteitsnormen voldoet. Uit de berekeningen blijkt dat in 2019 Wageningen binnen deze normen is gebleven.  Ook vindt er een luchtkwaliteitstoets bij ruimtelijke plannen. In 2019 voldeed Wageningen ook hieraan.

Wat hebben we bereikt?

We hebben de ruimtelijke plannen getoetst aan de regels van externe veiligheid, in samenwerking met de veiligheidsregio. De veiligheidsrisico's zijn al beperkt, maar ze worden hierdoor goed bewaakt.
Met betrekking  tot de risicokaart zijn er geen ontwikkelingen te melden.

Wat hebben we bereikt?

Goede afspraken met externe instanties en adequaat handelen bij meldingen hebben gezorgd voor het beperken van overlast door plaagdieren.  In 2019 gaf o.a. de eikenprocessierups, vliegen (Markt/kerk) en een soort keveroverlast.

Wat hebben we bereikt?

Vervoer en opvang van en zorg voor zwerfdieren wordt uitgevoerd door dierenambulance Nederrijn en dierenasiel Hof van Ede. Daarnaast worden nesten beheerd van ganzen voor behoud van een gezonde populatie.