Programma 2 Economische ontwikkeling

Wat hebben we bereikt?

• De pilot Parkmanagement Business & Science Park Wageningen 2018-2019 wordt door ondernemers financieel zelfstandig voortgezet.
• Door het Parkmanagement BSPW en de gemeente is gezamenlijk gewerkt aan een Plan van Aanpak voor de revitalisatie van het BSPW. Dit houdt in de herinrichting, opwaardering en verduurzaming van de openbare én particuliere ruimte.
• Het parkmanagement op het BSPW en de samenwerking hierin met de Wageningen UR Campus maakt een betere functionele samenwerking tussen beide locaties mogelijk en zal leiden tot een sterkere gezamenlijke propositie als één Wageningen Campus.
• De gerevitaliseerde terreinen voor de reguliere bedrijvigheid (productie, ambacht, handel etc) hebben een kwaliteitsverbetering van openbare en ook particuliere ruimte ondergaan. Het gaat hier om de Nudeparken, Industrieweg e.o en Haven. 
• De ontsluiting voor het uitbreidingsterrein reguliere bedrijvigheid, Nudepark 2, fase 1, is gereed. Het terrein is nu uitgeefbaar.
• In het Regionaal Programma Werklocaties (RPW) vindt binnen de Regio Foodvalley afstemming plaats over kwantiteit en kwaliteit van bedrijventerreinen.

Wat hebben we bereikt?

• De gemeente heeft een beter contact met de ondernemers door (het inzetten van) bedrijfsbezoeken. In 2019 zijn er 20 bedrijven en instellingen in Wageningen bezocht, zowel kennisintensieve als reguliere bedrijven (productie, ambacht, handel etc.) als winkels en horeca in de binnenstad. Dit gebeurt vanuit verschillende invalshoeken: economie, participatie en duurzaamheid. Tijdens deze gesprekken zijn wensen, initiatieven en knelpunten besproken. Dit heeft o.m. geleid tot het oplossen van een aantal knelpunten voor ondernemers (o.a. bereikbaarheid Business & Science Park Wageningen). Ook zijn ondernemers bevraagd over de zichtbaarheid en dienstverlening van de  gemeente Wageningen. De i.s.m. de ondernemersvereniging opgestarte pilot Parkmanagement BSPW (2018-2019) was een succes en wordt door ondernemers financieel zelfstandig voortgezet. 
• De gemeente zorgt voor (het behoud van) de relatie met bedrijven door ondernemersverenigingen en bedrijven en instellingen goed te betrekken bij planvorming (o.a. bestemmingsplannen) en realisatie van revitalisatie van bedrijventerreinen.

Wat hebben we bereikt?

• Het Ondernemersloket voorziet ondernemers op een adequate wijze van informatie bij bedrijfsoprichting en vergunningverlening. 
• In het Wagenings Integraal Overleg vindt een adequate en integrale afhandeling van ondernemersvragen plaats. Hier worden initiatieven vroegtijdig en interdisciplinair opgepakt. 
• Met Wagenings Ondernemers Contact (WOC) en Stichting Ondernemersfonds Wageningen (SOW) wordt samengewerkt op onderwerpen als participatie en duurzaamheid.
• Op basis van daadwerkelijk klantcontact heeft de gemeente enquêtes ondernemersdienstverlening uitgevoerd. Uitkomsten van de enquête worden meegenomen in de verbetering van de brede dienstverlening.
• De pilot omgevingstafel is gestart, vooruitlopend op de nieuwe Omgevingswet. Typerend is dat in een vroeg stadium alle ketenpartners en belanghebbenden met elkaar in gesprek gaan. Het resultaat is een transparant proces en gelijke informatiepositie voor iedereen om samen te kijken naar een aanvaardbare oplossing.

Wat hebben we bereikt?

Het Programma voor Aanpak Stikstof (PAS) als basis voor vergunningverlening voor activiteiten waarbij stikstof wordt uitgestoten, bleek na een uitspraak van de Raad van State (mei 2019) juridisch niet houdbaar. Hierdoor is de Visievorming Haven Wageningen opgeschort. Ook het  opstellen van het Bestemmingsplan Haven om nieuwe ontwikkelingen in de haven mogelijk te maken, heeft vertraging opgelopen. Gewacht moet worden op nieuw beleidsregels die medio 2020 worden verwacht.  

Wat hebben we bereikt?

Zie programma 1 en 3.

Wat hebben we bereikt?

• Ter versterking van het kennisintensieve ecosysteem wordt samengewerkt om een gezamenlijke acquisitiestrategie op te stellen om zo de pro-actieve werving van kennisintensieve bedrijven in het KennisAs gebied in de toekomst vorm te geven.  Er vindt samenwerking plaats tussen de Wageningen UR, FoodValleyNL, OostNL en de gemeenten Ede en Wageningen.
• Foodvalley kennisboegbeelden Wageningen Campus/BSPW en het World Food Center zijn complementair en hebben elk een duidelijk en onderscheidend profiel. Waar Wageningen Campus vooral sciences/kennis-technologisch en R&D-georiënteerd is, richt het WFC zich op consument (B2C), kennisontwikkeling Food door en voor de consument en zakelijke dienstverlening.

Wat hebben we bereikt? 

• Startende bedrijven worden geïnformeerd door het Ondernemersloket. We ondersteunen kennisintensieve start-ups actief met het startersprogramma Back2Business, dat niet zo zeer financiën ter beschikking stelt, maar startende kennisintensieve bedrijven begeleiding, coaching, training en een netwerk van interessante contacten biedt. Het afgelopen jaar zijn er in het kader van dit programma geen Wageningse bedrijven gevonden om te ondersteunen.
• Planvorming heeft plaatsgevonden  om op de Wageningen Campus de huidige incubator/verzamelgebouw Plus Ultra uit te breiden.
• Het samen met FoodValleyNL, WUR, gemeente Ede en provincie Gelderland opgestarte project World Food Accelerator richt zich op scale-ups in de agrifoodsector. Daarmee krijgen nu ook bedrijven ná de start-up-fase ondersteuning.
• Niet-kennisintensieve starters kunnen gebruik maken van de Startversneller, een initiatief van de provincie en de Kamer van Koophandel. Via het project Zomerondernemer zijn jongeren in Regio Foodvalley gestimuleerd en geholpen bij het opzetten van een eigen bedrijf. Van de 21 deelnemers waren er een aantal afkomstig uit Wageningen.

Wat hebben we bereikt? 

Zie 2.4.2.

Wat hebben we bereikt?

• De Stichting Wageningen Werkt Duurzaam – opgericht door het Wagenings Ondernemers Contact -is een netwerk voor bedrijven in Wageningen die duurzamer willen ondernemen. De gemeente subsidieert, ondersteunt en werkt samen met Wageningen Werkt Duurzaam. Gezamenlijk zijn projecten voor en met bedrijven en instellingen uitgevoerd en in uitvoering, o.a. met subsidie van het Rijk en de provincie. Dit betreft o.a. verduurzaming van het Business & Science Park Wageningen, realisatie van energiebesparingen bij bedrijven,  het toekomstbestendig maken van bedrijven door duurzaam ondernemen en het creëren van lokale werkgelegenheid en bedrijvigheid m.b.t. het verduurzamen van o.a. vastgoed. Kortom: het zetten van concrete stappen naar een duurzamer Wageningen.
• Het Energiefonds Wageningen verstrekt leningen die bedrijven kunnen helpen om te investeren in energiebesparing en duurzame energie en maakt zo de uitvoering van energiemaatregelen mogelijk.

Wat hebben we bereikt?

• Binnen het uitvoeringsprogramma Binnenstad wordt flexibiliteit geboden in regelgeving voor initiatiefnemers. 

Wat hebben we bereikt?

• Wageningen participeert in AgriFood 2030, een meerjarig integraal ontwikkel- en financieringsprogramma  gericht op het versterken van het kennisintensieve ecosysteem rond AgriFood. Met de Investeringsagenda Vestigingsklimaat AgriFood 2030 heeft de gemeente Wageningen jaarlijks de mogelijkheid om projecten uit Wageningen die het vestigingsklimaat versterken op te voeren voor co-financiering van bijvoorbeeld de provincie. Integrale besluitvorming over op te voeren projecten en de benodigde co-financiering vindt plaats via de P&C-cyclus. Doelstellingen zijn o.a. verhoogde valorisatie, verbetering vestigingsklimaat en onderzoek op prioritaire thema’s als eiwittransitie, circulaire landbouw en gezonde voeding. Samenwerking vindt plaats met diverse Triple Helix partners waaronder  gemeente Ede, WUR, de topsector Agri & Food, de Regio Foodvalley en het bedrijfsleven (o.a. FrieslandCampina en Unilever).
• De Regio Foodvalley neemt samen met het Rijk (Ministeries EZ, LNV, VWS, I&W) deel aan de Regio Deal. Door de deelnemende partijen in Foodvalley wordt, via een gebiedsgerichte aanpak, excellent onderzoek en concrete toepassing in de praktijk ( onder meer duurzame circulaire, landbouw en voeding & gezondheid) met elkaar verbonden om zo de transitie naar een duurzaam en gezond voedselsysteem te versnellen met de ambitie om hier een (inter)nationaal leidende rol in te spelen. Wageningen beschouwt de Regio Deal als een impuls om deze ambitie verder vorm en inhoud te geven. Tevens is gewerkt aan een Samenwerkingsovereenkomst met meerjarig Uitvoeringsprogramma.
• In het KennisAs gebied vindt samenwerking plaats tussen gemeente Ede, gemeente Wageningen, WUR en provincie Gelderland om het vestigingsklimaat van de huidige locaties voor kennisgerelateerde activiteiten (Wageningen Campus/Business & Science Park Wageningen) en Food Innovation District/World FoodCentre) als complementaire locaties te positioneren  en te optimaliseren.

Wat hebben we bereikt?

• Wageningen ondersteunt en neemt deel aan de events van NEON (Netwerk voor Ondernemers). Tijdens deze bijeenkomsten in het gebied KennisAs worden kennis en ervaring van foodondernemers gedeelden staan vragen rondom het samenwerken aan een duurzame voedseltoekomst centraal. 
• In 2019 heeft Wageningen incidenteel Foodsharing en een aantal ontbijtsessies van Foodvalley.nl ondersteund evenals meerdere lokale markten door middel van een Wageningen Eet Duurzaam-kraam. De ontbijtsessies hadden als doel de kennis (op het gebied van voeding, voedselproductie en sport) en expertise in het netwerk van Foodvalley te delen en laagdrempelig met elkaar (bedrijven, overheid en onderzoeksinstituten) te netwerken. 

Wat hebben we bereikt?

Binnen het uitvoeringsprogramma Binnenstad wordt nadrukkelijk verbinding gezocht met de Wageningen Campus. Het resultaat is dat een studentenvertegenwoordiging deelneemt aan de werkgroep binnenstad en dat Enactus de binnenstadswinkel gebruikt heeft voor een dialoog met consumenten over uniplastic tijdens de Impact Days. Ook hebben studenten een onderzoek gedaan naar de 'Groei van Wageningen', een onderzoek met betrekking tot de  aansluiting tussen de WUR en stad. 

Wat hebben we bereikt?

• Actieve samenwerking vindt plaats met het binnenstadsmanagement/SOW en de Markt Adviescommissie.
• Met inwoners, WOC, SOW en overige (culturele) partijen wordt participatief gewerkt aan een aantrekkelijke en vitale binnenstad, onder andere conform het uitvoeringsprogramma Binnenstad. De hierin beschreven samenwerking, activiteiten en projecten zijn randvoorwaarden die in belangrijke mate bijdragen aan een aantrekkelijk en gedifferentieerd winkel-, horeca- en handelsaanbod. In 2019 heeft bovengoemde samenwerking geresulteerd in o.a. de vergroening van het busstation, de aankleding van Wageningse (zij)straatjes, een bank met regenboogkleuren en het in kaart brengen van de looproutes vanaf het busstation. 
• In Foodvalley verband is een koopstromenonderzoek uitgevoerd. Daarbij zijn de lokale en regionale koopstromen in kaart gebracht en het onderzoek biedt daarnaast inzicht in het functioneren van de winkellocaties.

Wat hebben we bereikt?

De winkelleegstand van Wageningen, uitgedrukt in m² winkelvloeroppervlak. bedraagt 4,9% en is lager dan in de meeste Gelderse gemeenten. De winkelleegstand van Wageningen, uitgedrukt in totaal aantal verkooppunten, bedraagt 8,8%. Dit is hoger dan het gemiddelde percentage in Regio Foodvalley en bevindt zich boven de (ideale) frictieleegstand van 5 a 7%.  Dit betekent dat vooral grote panden gevuld zijn met bedrijvigheid en dat er daarnaast veel doorloop is van ondernemers.

Wat hebben we bereikt?

• Het marketingbureau Toerisme Veluwe Arnhem Nijmegen blijft Wageningen regionaal en landelijk op de kaart zetten. Diens activiteiten stimuleren de vrijetijdseconomie in Wageningen en kunnen leiden tot meer inkomsten uit deze sector. 
• Wageningen is aangehaakt op de 'Veluwe-op-1' Agenda en neemt deel aan relevante projecten zoals het versterken van recreatieve netwerken, het herdenkingsprogramma Veluwe Remembers en het programma 'Vitale Vakantieparken'.
• Met de gemeenten Arnhem, Rheden, Renkum en Rozendaal wordt in VeluweZoom verband samengewerkt om het Veluwezoom profiel inclusief bijbehorende voorzieningen te verbeteren. 
   De samenwerking breidt zich uit naar de lokale platforms.
• De profilering van Wageningen Stad der Bevrijding wordt versterkt, o.a. door samenwerking met Wageningen 4/5 en andere partners in de stad. Maar ook door regionale samenwerking binnen het programma Veluwe Remembers. 

Wat hebben we bereikt?

In 2019 zijn diverse initiatieven van burgers en ondernemers gestimuleerd. Zo is er ingezet op ondersteuning van-Safarischip de Blauwe Bever, de Capitulatie Vrijheidstocht, een inventarisatie van het wandelnetwerk Zuid-Veluwe en de ontwikkeling van een extra lang klompenpad van 27 kilometer (van Driel tot Lexkesveer).

Wat hebben we bereikt?

• In de Regio Foodvalley is een brede samenwerking gestart onder de naam Living Lab Regio Foodvalley Circulair. Deze samenwerking verbindt 50 partijen (bedrijven, onderwijsinstellingen en overheden) die samen werk willen maken van circulaire economie. Via zogenaamde werkplaatsen (tijdelijke netwerken) op o.a. het gebied van bouw, voedselverspilling en industrie wordt de samenwerking ingevuld. 
• De gemeente geeft het goede voorbeeld door in elke aanbesteding aandacht te hebben voor circulariteit, dit maakt onderdeel uit van het inkoopbeleid. Waar mogelijk wordt samengewerkt met andere gemeenten. 
• Op het gebied van voedselverspilling zijn verschillende projecten gestart en/of afgerond (zie 4.1.3).
• In de binnenstad (afvalcollectief dat bestaat uit SOW, WWD en Circle Smart) en op het Nudepark zijn initiatieven gestart om het afval beter gescheiden en met minder vervoersbewegingen in te zamelen en/of de afvalstromen als grondstof in te zetten.