Programma 9 Sport en cultuur

Wat hebben we bereikt?

Uit de kindermonitor van de GGD uit 2017 blijkt dat gemiddeld 75% van de Wageningse kinderen lid is van een sportclub of vereniging. Er kon geen gemiddelde per wijk voor alle wijken worden berekend (bij kleine steekproeven is de kans op vertekening groot). In schooljaar 2019-2020 is de interventie Sjors Sportief uitgevoerd. Door het platform van Sjors Sportief konden basisschoolkinderen kennis maken met sportverenigingen. Er waren 183 unieke aanmeldingen. 70 Kinderen hiervan waren al lid van een sportaanbieder. 86 Kinderen hiervan waren nog geen lid. Vanaf schooljaar 2020-2021 is aangesloten bij SAM, een project/interventie dat gericht is op de brede motorische ontwikkeling van kinderen en jeugd.  SAM gerelateerde activiteiten worden al toegepast bij Sportservice Ede en Sportservice Rhenen. In de week van 28 september t/m 2 oktober werden op alle basisscholen boekjes uitgedeeld en de video weergeven. De jaarlijkse schoolsport olympiade is vanwege de COVID-19 maatregelen verplaatst naar 2021. 

Sportservice Wageningen is gevraagd om extra activiteiten voor jongeren te organiseren toen duidelijk werd dat de nood in de tweede golf hoog was. Socializen en bewegen staan centraal, maar ook de kennismaking met verschillende sportclubs. Sports Meet, een binnenactiviteit, heeft drie keer plaatsgevonden november voordat het op dat moment niet meer mogelijk werd door de maatregelen. Het (zaal)voetbal is van binnen naar buiten verplaatst. In januari 2021 worden de sportactiviteiten voor jongeren voortgezet. 

Wat hebben we bereikt?

Naleving Drank-en horecawet door sportverenigingen: De planning was dat de horeca boa met 12 verenigingen gesprekken zou voeren over alcoholmatiging. Hoe wij als gemeente mee kunnen denken en wat wij voor verenigingen kunnen betekenen. Door Corona heeft helaas geen van deze gesprekken plaatsgevonden. Er zijn dan ook geen teamkratten uitgedeeld.
Mogelijk kan dat in 2021 plaatsvinden als het coronavirus onder controle is.

Gezonde sportkantine: Er zijn vier sportaanbieders die een certificaat gezonde sportkantine hebben gehaald. Sommige hiervan hebben het certificaat laten verlopen. Twee sportverenigingen zijn actief en willen doorwerken naar een certificaat. Echter, geeft corona vertraging omdat de prioriteit ergens anders ligt.

Wat hebben we bereikt?

Het percentage Wageningse ouderen (65+) dat ten minste één dag in de week sport is 41%. In de regio Gelderland-Midden is dit percentage 37% (Ouderenmonitor 2017, VGGM).  Wageningen Vitaal omvat een brede beweegaanpak voor 55-plussers van SportService Wageningen.  Door COVID-19 kon er dit jaar geen vitaliteitsdag voor senioren worden georganiseerd. Ook kon er geen fittest met aansluitend een beweegprogramma worden aangeboden.  Als alternatief is  op zeven locaties Balkon Fit verzorgd. Met Balkon Fit is een nieuwe doelgroep aangeboord: Ouderen die normaal gesproken niet op activiteiten en projecten afkomen. Ook is er een boekje 55+ sportief gemaakt. 

Wat hebben we bereikt?

De gemeente Wageningen heeft zich in 2019 aangesloten bij Uniek Sporten. Dit is een digitaal platform waarop het sportaanbod te vinden is voor aangepaste sporters (sporters met een beperking/ouderen). Inwoners die op zoek zijn naar sport- en beweegaanbod, maar niet weten wat ze kunnen doen konden terecht bij (of zijn verwezen naar) de buurtsportcoach voor een Fitadvies. Er zijn 15 inwoners die zijn doorverwezen naar de buurtsportcoach voor een Fitadvies.

Wat hebben we bereikt?

Er is een menukaart ontwikkeld voor het onderwijs met daarin het aanbod van Sportservice.  In gesprek kan met de school worden gekeken welke interventies zij graag op hun school uitgevoerd zien. Voorgaande jaren gaven scholen aan hier behoefte aan te hebben. In 2020 is er ook een nieuwe interventie uitgevoerd met betrekking tot de pauzesport.  SAM Speelcoach is een interventie waarbij groep 7 wordt opgeleid  tot speelcoach zodat zij tijdens de pauze activiteiten kunnen aanbieden.  Ook is er door Sportservice een YouTube kanaal gevuld met filmpjes over  bewegend leren.  In de filmpjes zijn allerlei beweegopdrachten te vinden gekoppeld aan een schoolvak. Tijdens de lockdown hebben vakdocenten en buurtsportcoaches gedurende zeven weken lang elke werkdag  filmpjes gemaakt om de kinderen toch in beweging te houden/brengen. 

Wat hebben we bereikt?

De Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen geeft inzicht in de gezondheid en leefstijl van Nederlanders van 19 jaar en ouder en vindt elke vier jaar plaats. Het percentage Wageningse volwassenen dat in 2016 voldeed aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen bedraagt 71% (2008:72% 2012:70%). In de regio Gelderland-Midden is dit percentage 61% (2012: 67%) (volwassenenmonitor 2017, VGGM).

Wat hebben we bereikt?

De monitor van de VGGM geeft over het lidmaatschapspercentage geen inzicht. Wel is bekend dat 71% van de volwassenen ten minste één keer per week sport.

Wat hebben we bereikt?

Dankzij het ‘Ik-doe-mee'-fonds en de Wageningenpas is sporten voor iedereen in Wageningen betaalbaar.
Er hebben drie aangepaste/ingekorte edities van de SAM sportweek plaatsgevonden.  Deze (gratis) activiteiten zijn voornamelijk gericht op kinderen uit wijken met een gemiddeld lage sociaal economische status (SES). De extra sportactiviteiten die door sportservice in samenwerking met aanbieders voor jongeren worden aangeboden in het kader van de COVID-19 pandemie zijn gratis toegankelijk. 

Wat hebben we bereikt?

Door subsidiëring van theater Junushoff wordt  een podium geboden voor professionele voorstellingen. Begin 2020 leek de schouwburg nog af te koersen op een bezoekersrecord van 41.500 bezoekers in seizoen 2019/2020. Met het uitbreken van de Covid-19 pandemie sloeg het beeld om. Van de 168 voorstellingen die in 2020 waren gepland moesten 98 voorstellingen worden geannuleerd of verplaatst naar seizoen 2021/2022. Voor 22 voorstellingen betekende het dat deze met een zeer beperkt aantal bezoekers hebben plaatsgevonden. In totaal bezochten in 2020 14.250 bezoekers de professionele voorstellingen (in 2019: 39.667 bezoekers)

Het theater heeft een aantal innovatieve ideeën uitgevoerd.  ‘Bring Your Own Food’ is  bedacht om de Wageningse restaurants te ondersteunen die zelf niet genoeg stoel, en terrasruimte hadden. Bezoekers brachten maaltijden mee of lieten die op het terras bij Junushoff bezorgen.  In augustus 2020  organiseerde Junushoff in het kader van de Wageningse Cultuurzomer en in samenwerking met PALS Wageningen en Popupop vijf zaterdagen concerten in het park achter het theater. Alle concerten waren uitverkocht.  

Ter ondersteuning van het theater heeft de gemeente in 2020 65.000 euro bijgedragen als cofinanciering voor de landelijke 'Regeling aanvullende ondersteuning culturele en creatieve sector COVID-19'. In totaal is hierdoor 260.000 euro steun naar het theater gegaan. 

Wat hebben we bereikt?

Het is gelukt om de Wageningse Cultuurzomer te faciliteren. De Wageningse Cultuurzomer heeft gezorgd voor veel reuring en samenwerking in het culturele veld.  Hier is door een groot aantal partijen binnen korte tijd een mooi programma gepresenteerd binnen de richtlijnen van de Rijksoverheid.  In totaal 2368 mensen in de gemiddelde leeftijd van 4 tot 60 jaar, genoten van een breed aanbod aan culturele activiteiten.

De Wageningse Uitdaging is gestart met de uitwerking van een ruimtebank. De ruimtebank is een middel om het aanbod aan ruimten in Wageningen in beeld te brengen en beter te matchen met de (tijdelijke) vraag vanuit het veld.  

Wat hebben we bereikt?

Door subsidiëring van de bblthk worden inwoners in de gelegenheid gesteld om te lezen en kennis te maken met literatuur.

Tijdens de gedwongen sluiting van de bblthk was het toch mogelijk om boeken te lenen door boeken te bestellen via website  of telefoon en deze thuis te laten bezorgen door een boekkoerier. Ook bood de bblthk de mogelijkheid om e-boeken te lezen.  Er zijn meer dan 3000 boeken en materialen bezorgd.  Met de bezorgdienst konden de gangbare uitleencijfers niet behaald worden. Het aantal uitleningen is met gemiddeld zo’n 25% gedaald (tegenover 30% daling landelijk). De daling is minder bij de jeugd, daar betreft het een daling van 20%. Het aantal bibliotheekleden is gelijk gebleven.

Wat hebben we bereikt?

In 2020 is popupop gestart om de programmering van het nationale clubcircuit naar Wageningen te halen in samenwerking met bestaande podiumlocaties en onafhankelijke organisatoren. Ondanks de COVID-19 pandemie zijn zij erin geslaagd om een aantal mooie voorstellingen te realiseren ook binnen de Wageningse Cultuurzomer.

Wat hebben we bereikt?

Zie tekst programma 6.

Wat hebben we bereikt?

In 2020 is het CultuurActiePlan verder uitgewerkt. Er is een verdere focus aangebracht op vier thema’s die voortkomen uit de ambities van het college en raad:  Cultuureducatie,  Cultuur is van en voor iedereen,  Ruimtebehoefte  en Samenwerking. Vanwege de COVID-19 pandemie en de extra werkzaamheden die dit met zich meebracht is het CultuurActieplanPlan nog niet vastgesteld.  

Wat hebben we bereikt?

De culturele sector is uitgedaagd om met innovatieve ideeën te komen passend binnen de geldende regels van de Rijksoverheid . Dit is onder andere gebeurd bij de kunstwedstrijd voor de Binnenstad en binnen de Wageningse Cultuurzomer. Theater de Wilde Wereld en Movie W, instellingen die normaal geen subsidie krijgen,  hebben compensatie gekregen voor de gederfde inkomsten.  Vanwege de COVID-19 pandemie heeft de proeftuin Ede-Wageningen een andere vorm gekregen. De nadruk ligt nog steeds op het leggen van verbindingen. Het Popuppop-podium is van start gegaan.  

Wat hebben we bereikt?

Ede en Wageningen zijn in 2019 gestart met een gezamenlijke proeftuin om de werelden van kennis, voedsel en kunst met elkaar te verbinden. Met deze proeftuin, genaamd Ede Wageningen Culturele Bloei pakken we de kansen op die door onze cultuursector zijn geformuleerd rondom cultuur & voedsel in het regionaal cultuurprofiel. Het streven is te bouwen aan het netwerk tussen cultuurmakers uit Ede en Wageningen en partijen als de Wageningen Universiteit, de Christelijke Hogeschool Ede en innovatieve foodbedrijven in de regio.

In januari heeft er in samenwerking met de WUR  een zondagcollege plaatsgevonden in de bblthk.  Het zondagcollege is verzorgd  door prof. dr. J. (John) van der Oost over 'Bacteriën die, net als mensen, te maken hebben met infecties door virussen'.
Bij het toekennen van subsidie voor eenmalige culturele activiteiten is bij de beoordeling ook gekeken naar het betrekken van studenten en kenniswerkers. Door Covid-19 pandemie zijn veel activiteiten geannuleerd of uitgesteld. 

Wat hebben we bereikt?

Met het Kunstmenu komt ieder kind op de basisschool in aanraking met kunst en cultuur. Het Kunstmenu werkt vraaggericht. Alle basisscholen hebben deelgenomen aan het kunstmenu. Zes basisscholen hebben meegedaan aan Cultuureducatie met Kwaliteit (CMK). De bblthk bood kinderen de mogelijkheid om hun informatievaardigheden te vergroten. 

De corona-maatregelen hebben uiteraard ook effect gehad op het Kunstmenu.  Binnen de op dat moment geldende maatregelen rondom COVID-19 is de KinderCultuurZomer succesvol georganiseerd. De KinderCultuurZomer is opgevolgd door Cultuur on Tour, waarbij cultuur naar de kinderen is gebracht. Begin 2020 hebben kinderen van een aantal scholen samen met bezoekers van het Odensehuis deelgenomen aan een kunstproject 'Vriendschap en Vrijheid' waarin jong en oud elkaar ontmoetten. De resultaten zijn vastgelegd in een prachtig boekje.

Wat hebben we bereikt?

Door de subsidieregeling cultuur zijn amateurkunstverenigingen uitgedaagd om na te denken over hun aanbod en de samenwerking met anderen voor eenmalige culturele activiteiten. Zij hebben de mogelijkheid gekregen om de culturele activiteiten die niet uitgevoerd konden worden als gevolg van de COVID-19 pandemie, uit te stellen naar een later moment. Amateurkunstverenigingen hebben ook de mogelijkheid gehad om een subsidie aan te vragen voor een bijdrage in de organisatiekosten.

Wat hebben we bereikt?

De bblthk heeft in 2020 ruim 50 bijeenkomsten voor ontmoeting, debat georganiseerd en/of cultuur georganiseerd (en er minstens zo veel moeten annuleren). Nieuw in 2020 was het organiseren van online debatten. Een live stream serie 'Wageningen na Corona', door woensdag debatdag, trok per aflevering meer dan 200 kijkers. Ook de rol van de bblthk in de Wageningse Cultuurzomer, de serie ‘stiekem met je gedanst’ en de nominatie voor Beste bibliotheek van Nederland vielen op in 2020.  Na een grondige verbouwing is de Grote Kerk Wageningen beschikbaar als cultuurlocatie en onder andere  geschikt voor concerten, symposia en exposities.

Wat hebben we bereikt?

De bblthk maakt mogelijk dat inwoners kunnen lezen en een educatief (digitaal) aanbod kunnen krijgen. In 2020 heeft de bblthk rond de 50 educatieve activiteiten kunnen aanbieden voor de jeugd. 
Om de kwaliteit van Taalhuizen en het non-formele lesaanbod te verbeteren en te waarborgen is door het ministerie OC&W certificering van de Taalhuizen ingevoerd. Wageningen is in Nederland het 2e DigiTaalhuis dat de certificering heeft ontvangen. Tijdens de lockdowns van 2020 is taalcoaching voor laaggeletterden steeds doorgegaan.  De bblthk is in 2020 genomineerd voor de Beste bibliotheek van Nederland en daarmee lovende kritieken geoogst van de vakjury en het publiek.

Wat hebben we bereikt?

Tijdens het opstellen van het CultuurActiePlan is samen met het veld een plan ontwikkeld voor de cultuureducatie in Wageningen, met daarin bijzondere aandacht voor de verbinding tussen de binnenschoolse- en buitenschoolse cultuureducatie. Naar verwachting zal het CultuurActiePlan in het jaar 2021 worden vastgesteld en uitgevoerd.

Wat hebben we bereikt?

Informatie wordt toegankelijk gemaakt en gehouden door de bblthk. De bblthk heeft in 2020 131.000 bezoekers ontvangen, een daling van bijna 50% ten opzichte van 2019. Het website-bezoek is daarentegen met 80% gestegen. De bblthk heeft in 2020 ingezet op het ontsluiten van informatie en online aanbod via de website en nieuwsbrieven.  

Wat hebben we bereikt?

Museum De Casteelse Poort heeft naast de permanente exposities kortlopende tentoonstellingen gehouden over het verleden van Wageningen. Het museum is door de COVID-19 pandemie een deel van het jaar gesloten geweest. 

Wat hebben we bereikt?

Een aantal nieuwe archieven is aan de bewaarplaats toegevoegd en nieuwe inventarissen zijn op internet beschikbaar gemaakt. Ondanks coronarestricties zijn bezoekers zo veel en goed mogelijk ontvangen.

Wat hebben we bereikt?

Tijden het opstellen van het CultuurActiePlan is samen met het veld een plan ontwikkeld voor de cultuureducatie in Wageningen, met daarin bijzondere aandacht voor de toegankelijkheid voor alle kinderen. Als gevolg van de COVID-19 pandemie heeft het plan vertraging opgelopen. Naar verwachting zal het CultuurActiePlan in het voorjaar 2021 worden vastgesteld en uitgevoerd.