Programma 3 Ruimtelijke ontwikkeling

Een ruimtelijke inrichting die aansluit op maatschappelijke behoeften, de actuele markt en ruimtelijke kwaliteit volgens de structuurvisie 2013

Wageningen verandert: de campus ontwikkelt zich verder, de vraag naar woningen blijft, klimaatadaptatie, energietransitie, onze ambitie op groen, en het streven naar gemengde wijken.

Om ervoor te zorgen dat de ruimtelijke inrichting blijft aansluiten op de markt en maatschappelijke behoeften werkt de gemeente nauw samen met lokale en regionale stakeholders. We willen geen uitbreidingswijken. We beoordelen ruimtelijke initiatieven onder andere aan wettelijke- en beleidskaders. We realiseren zelf ontwikkelingen, maar faciliteren vooral ruimtelijke initiatieven van derden. Waar nodig actualiseren we bestemmingsplannen op eigen initiatief, zodat ze voldoen aan de wettelijke kaders. We optimaliseren onze processen rond ruimtelijke ontwikkelingen en geven uitvoering aan het verbeteren van werkprocessen. Door onze dienstverlening zo efficiënt en doelmatig mogelijk te maken verhogen we de kwaliteit hiervan.

Dit willen we bereiken door een hoge mate van participatie bij ruimtelijke processen. Een goed voorbeeld hiervan is de aanpak van de gebiedsvisie van het Olympiaplein. Ook kijken we integraal naar ruimtelijke ontwikkelingen. Allemaal in de geest van de Omgevingswet.
Verder wordt eind 2019 een quickscan naar het Grondbedrijf uitgevoerd waarin het beleid, de processen en de exploitaties (o.a. kostenverhaallocaties) worden geanalyseerd. In 2020 geven we uitvoering aan de aanbevelingen uit deze quickscan.

Het beheer draagt bij aan de instandhouding van de kwaliteit (schoon, heel en veilig) van de openbare ruimte

Door het stimuleren van burgerinitiatieven, beeldgericht werken en adequate afhandeling van meldingen en klachten wordt het beheer van de openbare ruimte kwalitatief in stand gehouden. 

Het is wettelijk vastgesteld dat de gemeente gifvrij onderhoud van de openbare ruimte moet uitvoeren. Dit zorgt o.a. voor het behoud van de biodiversiteit. De gemeente is verplicht informatie te registreren en te beheren ten behoeve van betrouwbare geografische en vastgoedinformatie.

Bevorderen van de biodiversiteit en behoud van cultuurhistorie

Wageningen hecht aan haar groene omgeving. We geven veel betekenis aan de intrinsieke waarde van de natuur en het positieve effect dat natuur en groen op mensen heeft. Daarom willen we natuurinclusief ontwikkelen en bij alle (ruimtelijke) plannen de natuur als belangrijk toetsingskader meenemen. Door het ‘nee, tenzij’ principe beperken we verstedelijking van het buitengebied. We stimuleren de natuur- en landschapsontwikkeling middels het Uitvoeringsprogramma voor het buitengebied en we ontwikkelen een integrale visie op ons buitengebied. We waarderen en faciliteren de inbreng van groene vrijwilligers en organisaties, zowel binnen- als buitenstedelijk.

Verder is een uitdaging dat ons landschap ingrijpend gaat veranderen door de noodzaak om energie grootschalig op te wekken. Goed nadenken over hoe het energielandschap van de toekomst eruit moet zien, is de enige manier om het ons niet te laten overkomen. Dit is dan ook een belangrijk thema binnen de ontwikkeling van de integrale visie op het buitengebied.

Versterken Grebbedijk

Binnen het nationale Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP)2017-2022 heeft de Grebbedijk een van de hoogste prioriteringen gekregen om versterkt te worden, omdat de dijk vanaf 1-1-2017 niet meer voldoet aan de nieuwe normen vanuit het Deltaprogramma. De verschillende betrokken partijen, te weten Waterschap, Staatsbosbeheer, Rijkswaterstaat, Provincie Utrecht, Provincie Gelderland en de gemeente Wageningen hebben eind 2017 een samenwerkingsovereenkomst getekend voor de verkenningsfase om dit gezamenlijk op te pakken, waarin ook het doel is naar mogelijke te koppelen gebiedsambities te kijken. Het doel is om het gebied niet alleen veiliger te maken, maar ook aantrekkelijker. Het Waterschap Vallei en Veluwe heeft de regie op dit proces. Het proces is opgeknipt in een verkenningsfase (2017-2020), een planuitwerkingsfase waarin het definitief ontwerp van het Voorkeursalternatief wordt opgesteld (2020-2022) en een uitvoeringsfase (vanaf 2023). We zitten op dit moment dus in de verkenningsfase, die is opgeknipt in zeef 0 tot en met 2:

0. Mogelijke oplossingsrichtingen opstellen (reeds afgerond). Op basis verschillende sessie met belanghebbenden zijn alle ambities opgehaald en hebben deze een plek gekregen in één van de zes mogelijke oplossingsrichtingen. De raad heeft in mei hierover een RIB ontvangen.

1. Drie kansrijke alternatieven vaststellen (eind 2018/begin 2019). Op basis van de zes oplossingsrichtingen zijn drie kansrijke alternatieven opgesteld. Er is nader onderzoek gedaan naar de haalbaarheid van deze alternatieven. De raad stelt de drie kansrijke alternatieven vast eind 2018/begin 2019. Voor die tijd betrekken we ze nog bij het proces.

2. Voorkeursalternatief vaststellen (begin 2019/medio 2020). Op basis van de drie kansrijke alternatieven stellen we met de partners een Voorkeursalternatief samen. Het ontwerp hiervan leggen we in het najaar van 2019 voor aan de raad en moet definitief worden vastgesteld door de raad medio 2020.

Voorbereiden van de Omgevingswet

Volgens de huidige verwachting treedt op 1 januari 2021 de Omgevingswet in werking. Deze nieuwe wet bundelt de wetgeving en de regels voor ruimte, wonen, infrastructuur, milieu, natuur en water. Dit maakt integraal beheer van de fysieke leefomgeving en een integrale aanpak van ontwikkelingen in die leefomgeving mogelijk. De Omgevingswet biedt veel kansen om aan de Wageningse ambities vorm te geven: versterken van natuur en landschap, kwaliteit van leven centraal stellen, bouwen aan toekomstbestendige wijken, ruimte houden en maken voor groen en bewegen voor een gezonder leven. In 2019 zijn we gestart met de voorbereiding van een proces om samen met Wageningse inwoners, organisaties, ondernemers en WUR onze eigen Wageningse omgevingsvisie te maken. Op verzoek van de gemeenteraad beginnen we daarbij met de ontwikkeling van de visie op het buitengebied. Dit eerste onderdeel van de omgevingsvisie wordt in het voorjaar van 2020 ter vaststelling aan de gemeenteraad voorgelegd. In 2020 gaan we ook aan de slag met de ontwikkeling van een omgevingsvisie voor de rest van de stad. Uiteindelijk worden deze visies samengevoegd tot één gemeentebrede omgevingsvisie. Parallel aan de ontwikkeling van de omgevingsvisie lopen processen ter voorbereiding van het tijdelijke, van rechtswege vastgestelde omgevingsplan per 1 januari 2021, de aansluiting op het Digitaal Stelsel Omgevingswet en de aanpassing van de dienstverlening. Verder werken we samen met (keten)partners als Omgevingsdienst De Vallei, Veiligheids- en gezondheidsregio Gelderland Midden, Waterschap Vallei & Veluwe, de Foodvalley-gemeenten en de provincie Gelderland.

Er zijn geen beleidsindicatoren binnen dit programma.

Het bestaande beleid van Wageningen is vastgelegd in de volgende documenten:

Verordeningen

• Verordening inning op de begraafrechten (2019)
• Bomenverordening (2010)
• Telecommunicatieverordening (1999)
• Bouwverordening Wageningen (1993, herziening 2018)
• Overeenkomst kadaster Gelderland (1991)
• Erfgoedverordening (2019)

Beleidsnota’s

• Visie Buitengebied (2020)
• Visie Wageningse Eng (2020)
• Beheersverordening gemeentelijke begraafplaats en gedenkpark “De Leeuwerenk”2019
• Beleidsnotitie openbare verlichting (2012)
• Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving VTH-Beleid gemeente Wageningen
• Verordening kabels en leidingen Wageningen 2018
• Beleidsregels camping de Wielerbaan 2017
• Beleidsregels handhaving basisfunctie Openbare Ruimte (2005)
• Groenbeleidsplan (2017)
• Welstandsnota gemeente Wageningen 2018

De volgende verbonden partijen zijn betrokken bij de uitvoering en realisatie van de doelstellingen uit het programma:

Regio Foodvalley

Regio Foodvalley is een samenwerkingsverband van acht gemeenten. Gemeenten leveren ambtelijke capaciteit voor het uitvoeren van regionale opgaven. De regio ontwikkelt beleid en adviseert provincies, Rijk en Europese Commissie over wetten en regels. Ook coördineert de regio een uitvoeringsprogramma, dat een groot aantal projecten behelst. Deze projecten worden door samenwerkende gemeenten uitgevoerd. De regio faciliteert. Gemeente Wageningen neemt deel aan Regio Foodvalley middels een gemeenschappelijke regeling, om een aantal doelen uit haar programma te bereiken.

Omgevingsdienst De Vallei

De OddV voert in opdracht van de gemeente taken uit op het gebied van vergunningverlening en handhaving.

De onderstaande partijen zijn in formele zin geen verbonden partijen, maar wel relevant voor de realisatie van
doelstellingen uit het programma:

Stichting Wageningse Eng (statuten), TAWE (reglement)

Voor de uitvoering van projecten die de natuurlijke, landschappelijke en cultuurhistorische waarden van de Eng
behouden en waar mogelijk versterken, werkt de gemeente samen met de SWE. De missie en visie van de SWE
liggen verankerd in de Statuten van de stichting.

Om de diverse belangen van en op de Wageningse Eng verder te verankeren, heeft het gemeentebestuur een
Territoriale Adviescommissie Wageningse Eng (TAWE) ingesteld. Deze commissie is door het college van B&W
ingesteld en benoemd via een art. 84 commissie/verordening. De TAWE adviseert – gevraagd en ongevraagd- het
college van burgemeester en wethouders over gemeentelijke beleidsontwikkelingen, vergunningverlening en alle
andere zaken met betrekking tot de Wageningse Eng.

Hieronder zijn drie financiële tabellen opgenomen die inzicht geven in de kosten van dit programma.