Programma 4 Milieu

Wat hebben we bereikt?

Klimaatplan 2017-2021 is in uitvoering. Het aantal klimaatpartners is gegroeid van 42 naar 52. Gezamenlijk wordt uitvoering gegeven aan diverse projecten (zie projectenposter, link: www.wageningenklimaatneutraal.nl).

De verduurzaming van gemeentelijk vastgoed:
Er wordt gewerkt aan verduurzaming van de eerste set van acht gebouwen. Maatregelen worden in combinatie met noodzakelijke vervangingsinvesteringen uitgevoerd. 

Er is een aanbesteding gedaan voor verduurzaming van sporthal Tarthorst. De uitvoering wordt in Q1 2021 afgerond. In 2020 zijn (nieuwe) PV installaties op de sporthallen De Aanloop en Tarthorst en op de Stadwerf in gebruik genomen. Ook zijn diverse kleinere energiebesparende maatregelen doorgevoerd, zoals het optimaliseren van CV- installaties en het vernieuwen van verlichting door LED lampen. 

Verduurzaming Warmtevraag:
Samen met partners is een plan opgesteld voor het Warmtenet Wageningen. In 2021 zal hierover interne besluitvorming plaatsvinden bij de partners. Het onderzoek naar oprichten van een Gelders Warmte Infra Bedrijf is voortgezet. Hierover is een collegepresentatie gegeven. Q2 2021 zal een opiniegesprek met de raad plaatsvinden over het GWIB. Er is m.b.v. een participatief proces een Warmtevisie opgesteld. Deze zal Q1 2021 bij de raad voor besluitvorming voorliggen. Voor de Proeftuinen Benedenbuurt is een selectieproces voor een professionele warmtepartner voor de bewonerscoöperatie doorlopen. Begin 2021 zal deze partner bekend zijn.

Energieloket Wageningen Woont Duurzaam: Het energieloket informeert inwoners actief op het gebied van energiebesparing. In 2020 is het team uitgebreid en de aandacht voor VvE’s opgeschaald. Ondanks de corona maatregelen zijn er veel acties georganiseerd, zoals speeddates met energieadviseurs en een inkoopactie in samenwerking met bewoners in Noordwest. De gemeente heeft de landelijke subsidie Regeling Reductie Energieverbuik (RRE) verkregen en deze benut om bewoners een keuzemenu te bieden voor gratis maatregelen en ondersteuning, waar goed gebruik van is gemaakt. Onderdeel hiervan was o.a. een huisbezoek door studenten klusteam de Tochtbusters. De regeling loopt minimaal door t/m maart 2021.

Toekomstbestendig Wonen Lening: Er hebben in 2020 in totaal 59 huiseigenaren een lening aangevraagd voor duurzaamheidsmaatregelen.

Wageningen Werkt Duurzaam: bedrijven worden continu geadviseerd en geïnformeerd over energiemaatregelen aan het bedrijf. Er zijn stappen gemaakt in de ontwikkeling van een collectieve duurzame energievoorziening op bedrijfsterreinen (Business & Science Park Wageningen en Nudepark II).

Handhaving OddV: De handhaving van de energiebesparingseisen voor bedrijven i.h.k.v. de Informatieplicht Energiebesparing is geïntensiveerd. Er hebben 11 reguliere energiecontroles plaatsgevonden en 5 in het kader van de Versterkte Uitvoering Energiebesparing. Dit is de helft minder dan de doelstelling ten gevolge van corona.

Door de effecten van de corona hebben sommige beoogde resultaten enige vertraging opgelopen waaronder;

• Routekaart klimaatneutraal herijken en nieuw monitoring opzetten. De rekenkamer heeft in 2020 een rapport "de Effectiviteit van het Wageningse Klimaatbeleid" opgemaakt. De conclusies uit dit rapport zullen meegenomen worden in de herijking van de routekaart Wageningen Klimaatneutraal 2030 en de uitgangspunten van het monitoringssysteem.
• Opstellen Transitievisie Warmte (slechts een paar maanden vertraging, is inmiddels als raadsvoorstel aangeleverd).
• Routekaart klimaatneutraal updaten: In kader van Regionale Energie Strategie updaten van doelen en subdoelen
• Uitvoeren communicatie klimaatbeleid
• ‘Collectieve inkoopactie’ i.h.k.v. Wageningen Woont Duurzaam: ontzorging en kortingen energiemaatregelen particulieren.
• Ondersteuning energieadvies particuliere woningeigenaren en VvE’s, o.a. via Energieloket
• Verkennen en evt. opzetten van energiedienstenbedrijf i.s.m. Ede en Barneveld
• Project Wijk van de Toekomst Benedenbuurt aardgasloos/ Nude buurtbedrijf
• Inzetten Energiecoach bij huishoudens met een laag inkomen
• Financiële ondersteuning waar financiering knelpunt is. Promoten gebruik Toekomstbestendig Wonen Lening en Energiefonds bedrijven.
• Uitvoering geven aan duurzaam bouwbeleid: er zijn 2 D-profielen opgesteld. 
• Participeren in en ondersteunen en versterken van Wageningen Werkt Duurzaam, ter stimulering van energiemaatregelen bedrijfsleven, waaronder een stimuleringsactie richting verplichting energielabel C kantoorpanden.
• Samenwerken met OddV t.b.v. goede combinatie en afstemming van stimulering en handhaving (informatieplicht energiebesparing)

In 2018 was het energieverbruik (elektriciteit, warmte) afgenomen van 2125 TJ  in 2008 naar 1662 TJ in 2018, een daling van 22%.

Wat hebben we bereikt?

Er is een integrale Visie op het Buitengebied vastgesteld inclusief energieopgave voor 2030, zoeklocaties en regels t.a.v. zonneparken. Voor windenergie is er een onderzoeksvolgorde in de Visie opgenomen.

Er is een concept Regionale Energiestrategie (RES) vastgesteld die is opgesteld door Regio Foodvalley, Dit concept wordt in 2021 uitgewerkt tot een definitieve RES.

De realisatie van zonnepark Haarweg vindt doorgang (aanvang bouw Q3 2021). Zonneparken naast bedrijventerreinen BSPW en Nudepark II zijn in ontwikkeling. 

Er is een zonnepanelen op daken monitor vormgegeven. 

Een collectieve inkoopactie voor zonne-energie voor particulieren en huurders is uitgevoerd, er zijn in 2020 ongeveer 500 aanmeldingen voor een offerte binnengekomen. 

In 2020 is samen met partners verder gewerkt aan het plan Warmtenet Wageningen. Bron voor dit net zou in eerste instantie restwarmte vanuit papierfabriek Parenco zijn. De ambitie is deze bron op een later moment te kunnen vervangen door Ultra Diepe Geothermie van dezelfde locatie. De verwachting is dat het plan Q1 2021 gereed zal komen voor interne besluitvorming bij alle partners.

In 2018 betrof de hernieuwbare opwek 86 TJ, dit is 4% van de totale energievraag dat jaar (elektriciteit, warmte en mobiliteit). 

Wat hebben we bereikt?

In 2020 is gestart met een wekelijkse  Streekmarkt op de reguliere markt op zaterdag op de Markt/ Salverdaplein. Hier worden (voedsel) producten verkocht die lokaal en duurzaam zijn geproduceerd. 

Tijdens een pilot  heeft lupine bij 11 Wageningse horeca gelegenheden op de kaart gestaan. Lupine is een lokaal geteelde eiwitrijke boon en een goede vleesvervanger.

In september heeft Wageningen deelgenomen aan de landelijke Verspillingsvrije week en veel inwoners  gestimuleerd om minder voedsel te verspillen.  

In 2020 is een start gemaakt het opstellen van de voedselstrategie 2021-2030, dit wordt in 2021 afgerond.

Wat hebben we bereikt?

Er zijn 8 publieke laadpunten (toename van 63 tot 71) en 30 semi-publieke laadpunten (opengesteld voor publiek op een private locatie; toename van 66 tot 96) gerealiseerd.

De plaatsing van één bandenspanningsstation is gefaciliteerd. 

Er is een deelauto en bijbehorende laadpaal in de Benedenbuurt gerealiseerd.

Er is gestart met het opstellen van een nieuwe laadvisie en plaatsingsbeleid (GO-RAL). Dit wordt in 2021 afgemaakt. 

Een stimuleringscampagne in gang gezet om de inzet van (elektrische) bakfiets en last-mile elektrificatie te stimuleren.

Vanuit het Mobiliteitsconvenant zijn diverse online informatiesessies georganiseerd gerelateerd aan duurzame mobiliteit tijdens en na corona. 

Ten opzichte van 2008 was in 2018 de voertuigbrandstoffenuitstoot met 3% toegenomen.

Wat hebben we bereikt?

Op gebied van droogte, hitte en wateroverlast: Bij aanleg snelle fietsroute van Uvenweg is deze meteen afgekoppeld. Er is voor €23.500 subsidie verstrekt aan particulieren om af te koppelen. In de toets voor duurzaam bouwen, is klimaatadaptatie toegevoegd. Dit doel is nauw verbonden met subdoel 3.3.2 in programma 3, Uitvoering GBP, waarin diverse activiteiten zijn uitgevoerd voor het vergroenen van de stad.

Wat hebben we bereikt?

De hoeveelheid restafval is in 2020 gestegen naar:

• In 2020 is per inwoner gemiddeld 143 kg restafval aangeboden. Hiervan is 116 kg fijn restafval (ingezameld aan huis) en 27 kg grof restafval (grofvuil op afvalbrengstation-nascheiding). Dit is een stijging van 12 kg per inwoner ten opzichte van 2019. Dit lijkt een gevolg te zijn van de coronacrisis, waarbij meer mensen thuis zijn gebleven en ook meer is opgeruimd. Ook was er een stijging van (grof) afval dat naast de containers is geplaatst.
• Het bronscheidingspercentage was 67% in 2019. Dit is een daling van 1,3%. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt doordat grond niet meer op het afvalbrengstation wordt geaccepteerd. Dat was in 2019 namelijk 10% van het gescheiden afval op het afvalbrengstation. De hoeveelheid gescheiden grof afval is daarmee afgenomen en de hoeveelheid grof restafval is gestegen, waardoor het scheidingspercentage van grof afval is gedaald. De scheiding van fijn restafval (gft, papier, PMD, glas, textiel en KCA) is nagenoeg gelijk gebleven. Er is ruim 6% meer restafval aan huis opgehaald, maar ook ruim 6% meer gescheiden afval.

Wat hebben we bereikt?

De totale hoeveelheid afval van Wageningen ten opzichte van vergelijkbare gemeenten was 97% (op basis van 2019, meest recente gegevens). Wageningen zamelt dus 3% minder huishoudelijk afval in ten opzichte van het gemiddelde van gemeenten in dezelfde hoogbouwklasse. Echter, de doelstelling wordt daarmee niet gehaald. Met de hoeveelheid fijn restafval (wat aan huis en in verzamelcontainers wordt ingezameld) wordt de doelstelling wel gehaald, deze hoeveelheid is in Wageningen 84% t.o.v. vergelijkbare gemeenten. Met fijn restafval zamelt de gemeente dus 16% minder in dan vergelijkbare gemeenten. De hoeveelheid grof restafval (afval op afvalbrengstation) is in Wageningen echter 30% meer dan bij vergelijkbare gemeenten. Hierdoor blijft het uiteindelijke resultaat beperkt tot 3% minder afval.

De totale hoeveelheid ingezameld huishoudelijk afval in Wageningen is in 2020 met 3% gestegen ten opzichte van 2019. Dit komt door een stijging van de hoeveelheid fijn afval met 6%. De hoeveelheid grof afval op het afvalbrengstation is met 4% gedaald. Dit is het gevolg van het stoppen met de inzameling van grond. Grond buiten beschouwing latend is de hoeveelheid overig grof afval gestegen met 7%. Waarschijnlijk is de stijging van de hoeveelheid afval een gevolg van de coronacrisis.

Wat hebben we bereikt?

De bodemkwaliteitskaart reguleert het hergebruik van grond. Deze is aangevuld met de zogenaamde PFAS kaart om stagnatie bij hergebruik te voorkomen.

Wat hebben we bereikt?

Onder de brandweerkazerne aan de Marijkeweg zit een bodem- en grondwaterverontreiniging. Deze wordt actief gesaneerd en gemonitord. Sanering lijkt aan te slaan echter de gewenste lage eindconcentraties zijn nog niet behaald.

Wat hebben we bereikt?

De invoering van de Omgevingswet is vooralsnog uitgesteld naar 1 januari 2022. Daarmee is ook het tijdstip verschoven waarbij de gemeente taken gaat overnemen van de provincie. Vooruitlopend hierop is gekeken wat de eventuele gevolgen kunnen zijn van deze verschuiving van taken.

Wat hebben we bereikt?

Het bodeminformatiesysteem bevat de bodemkwaliteitsgegevens en is door een inhaalslag geactualiseerd. Het systeem bevat betrouwbaardere informatie.

Wat hebben we bereikt?

Gebied rond de Kierkamperweg (fietsroute Ede) en WUR terrein (aanleg WKO) is onderzocht qua verdachtheid voorkomen van conventionele explosieven. Tevens is offerte aangevraagd om uiteindelijk tot een (1) explosievenrisicokaart voor geheel Wageningen te komen.

Wat hebben we bereikt?

Er is een logische waterstructuur in Wageningen. Samen met het waterschap hebben we onderzocht om de kwaliteit en de kwantiteit van het water te verbeteren. Deze zijn alleen kansrijk als de maatregelen samenlopen met aankomende projecten zoals de Grebbedijk en de eventuele grondwaterafvoerleiding Ede-Wageningen. 

Wat hebben we bereikt?

Er stroomt schoon water door de stad en dat kan worden beleefd.

Wat hebben we bereikt?

Waterberging Nudepark II is gereed. Bij de realisatie van de van Uvenweg als fietsstraat is deze weg geheel afgekoppeld en voorzien van berging/infiltratie eenheden. Er is voor € 23.500 aan afkoppelsubsidies aan particulieren verstrekt.

Wat hebben we bereikt?

Het rioolwatersysteem voldoet nog steeds aan de wettelijke regelgeving. 

Wat hebben we bereikt?

Bij nieuwbouwplannen  van 1-kamerappartementen, zoals Kirpestein en Costerweg 65 hebben we de eisen voor geluidsisolatie verzwaard omdat niet aan de indelingseisen van het hogere waarde beleid kon worden voldaan. Hierdoor wordt het woon- en leefklimaat (gezondheidssituatie) van de bewoners beter.

We hebben uitvoering gegeven aan de motie van de raad om alle nieuwbouwplannen te toetsen aan de WHO-normen. Uit die toetsing blijkt dat langs de meeste wegen de WHO-normen worden overschreden.

Wat hebben we bereikt?

We hebben de monitoringsronde voor luchtkwaliteit uitgevoerd, waaruit blijkt dat Wageningen op alle grote en grotere wegen voldoet aan de luchtkwaliteitsnormen. Zie https://www.nsl-monitoring.nl/viewer/

Wat hebben we bereikt?

Er zijn in 2020 geen ontwikkelingen geweest. Wageningen voldoet aan de wettelijke normen.

Wat hebben we bereikt?

Goede afspraken met externe instanties en adequaat handelen bij meldingen hebben gezorgd voor het beperken van overlast door plaagdieren. In 2020 gaven o.a. de eikenprocessierups, een mierensoort, en de ratten overlast.

Wat hebben we bereikt?

Vervoer en opvang van en zorg voor zwerfdieren wordt uitgevoerd door dierenambulance Nederrijn en dierenasiel Hof van Ede.
Daarnaast worden nesten beheerd van ganzen voor behoud van een gezonde populatie.