Toelichting op het overzicht van baten en lasten

Dit product heeft een voordelig resultaat (voor reservemutaties) van € 356.000. Dit wordt als volgt verklaard:

 Het voordelig resultaat wordt grotendeels veroorzaakt door de subsidie verduurzaming schoolgebouwen van € 422.000 die niet is gebruikt in afwachting van de gemeentelijke besluitvorming over de verduurzaming schoolgebouwen. 

Bij de reservemutaties is een resultaat van € 0 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij de reservemutaties is geen significante afwijking ten opzichte van de begroting gerealiseerd.

In het raadsbesluit bij deze jaarrekening wordt voorgesteld om de € 422.000 voor verduurzaming onderwijsgebouwen bij de resultaatbestemming in de algemene bestemmingsreserve te storten. 

511.10 Vrede- en ontwikkelingssamenwerking

Dit product heeft een nadelig resultaat (voor reservemutaties) van € 133.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Het Personeelsbudget voor de personele inzet bij Wageningen45 is in de begroting opgenomen bij het team Publieke Dienstverlening, terwijl de hiermee samenhangende lasten zijn verantwoord bij product 511.10 ‘Vrede en ontwikkelingssamenwerking’. Per saldo is hier geen sprake van een nadeel in de jaarrekening. Het voordeel bij team Publieke Dienstverlening (ca. 0,1 miljoen) is gelijk aan het nadeel bij product 511.10.

Bij de reservemutaties is een resultaat van € 0 gerealiseerd Dit wordt als volgt verklaard:

Bij dit product hebben geen reservemutaties plaatsgevonden.

Dit product heeft een voordelig resultaat (voor reservemutaties) van € 494.000. Dit wordt als volgt verklaard:

We hebben in 2023 meer huurinkomsten gehad dan begroot. Deels komt dit doordat voor sporthal De Vlinder de afspraken over indexering afwijken van de afspraken met het overige gemeentelijke vastgoed. Daarnaast zijn de inkomsten gestegen doordat er meer uren zijn verhuurd in de sportaccommodaties. Dit alles levert een voordeel op van €117.000.

Op de budgetten alg. kosten Sportraad en Aanspreekpunt Sport is er een voordeel behaald van circa € 55.000 doordat de kosten verantwoord konden worden via de Brede SPUK. Het gaat om een verschuiving van middelen, geen extra middelen. 

Bij de kleine aanschaffingen is er een onderbesteding van €31.000 gerealiseerd. In 2023 zijn materialen besteld, maar deze producten worden pas in 2024 geleverd en gefactureerd. 

Bij het Zwembad de Bongerd is er een voordeel van € 165.000 voor kosten die we in 2023 dachten te maken. Door vertragingen in het proces worden deze kosten in 2024 verwacht m.b.t. de concessie overeenkomst en Programma van Eisen voor de nieuwbouw. We verwachten hiervoor in 2024 € 114.000 nodig te hebben, dit hebben we opgenomen in een budgetoverheveling. 

In de begroting van 2023 staat een budget van € 45.000 dat bestemd was voor beheerskosten van een Nieuwe Sporthal, na vertrek van KV Wageningen uit de Aanloop. We gaan onderzoeken of dit budget in de toekomst nog nodig is. Verder is er binnen de diverse (vele) sport exploitatie budgetten een onderbesteding van de budgetten gerealiseerd (voordeel per saldo € 70.000), bestaand uit een groot aantal kleine afwijkingen.

Bij de reservemutaties is een nadelig resultaat van € 112.000 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Er is minder onttrokken uit de investeringsreserves, omdat  geplande investeringen (waarvan de afschrijvingslasten worden gedekt uit  investeringsreserves) nog niet of gedeeltelijk zijn uitgevoerd. Tegenover het nadeel bij de reserve-inzet staat een voordeel bij de kapitaallasten, waarvan een deel al als voordeel is meegenomen in de bestuursrapportage Najaar 2023.

Dit product heeft een voordelig resultaat (voor reservemutaties) van € 596.000. Dit wordt als volgt verklaard:

In het raadsbesluit bij deze jaarrekening wordt voorgesteld om € 65.000,- voor het opstellen van de vastgoednota bij de resultaatbestemming in de algemene bestemmingsreserve te storten. Dit proces gaat verder in 2024. 

In het raadsbesluit bij deze jaarrekening wordt voorgesteld om € 416.000,- bij de resultaatbestemming in de algemene bestemmingsreserve te storten voor het vormen van een cultuurfonds. De ambitie is om deze middelen eerst over te hevelen en in 2024 gelijktijdig met de nota reserves en voorzieningen een besluitvormingstraject te starten. Het totaal van €416.00 bestaat resterende middelen voor het Cultuur Actie Plan en de broedplaats uit het jaar 2022 en het jaar 2023. Wanneer er gekozen zou worden voor een cultuurfonds zou deze kunnen bijdragen aan de ambities van het cultuuractieplan en/of het faciliteren van een broedplaats. 

Het resterend voordelig resultaat is een onderuitputting die op het regulier budget voor cultuureducatie is ontstaan. Dit komt doordat er voldoende middelen beschikbaar zijn in begroting om alle scholen in Wageningen gebruik te laten maken van het gehele Kunstmenu én kunnen deelnemen aan CMK. Scholen maken hierin hun eigen afwegingen, waardoor het budget niet volledig uitgeput wordt.

Bij de reservemutaties is een resultaat van € 0,- gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij de reservemutaties is geen significante afwijking ten opzichte van de begroting gerealiseerd.

Dit product heeft een voordelig resultaat (voor reservemutaties) van € 207.000. Dit wordt als volgt verklaard:

De begrotingsbudgetten voor Welsaam zijn opgenomen bij het product 610.00. De uitvoeringsbudgetten voor Welsaam worden jaarlijks geïndexeerd. Een deel van de gebudgetteerde uitvoeringskosten konden we in 2023 éénmalig financieren vanuit de SPUK-Wet Inburgering en vanuit de Gala-SPUK regeling voor mantelzorg, eenzaamheid en versterking sociale basis. Als gevolg van genoemde additionele financiering is een voordeel bij de kosten van de uitvoering gerealiseerd.

In het raadsbesluit bij deze jaarrekening wordt voorgesteld om € 587.000 voor Innovatiebudget sociaal domein 2022 en innovatiemiddelen 2023 bij de resultaatbestemming in de algemene bestemmingsreserve te storten. Het voordeel van € 587.000 betreft de budgetoverschotten van 2022 en 2023 tezamen.

Bij de reservemutaties is een resultaat van € 0 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij de reservemutaties is geen significante afwijking ten opzichte van de begroting gerealiseerd.

Dit product heeft een voordelig resultaat (voor reservemutaties) van € 741.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Vanuit de Wet Inburgering 2021 heeft de gemeente meer middelen ontvangen in de specifieke uitkering voor de inburgeringstrajecten dan uitgegeven. Deze middelen blijven beschikbaar om de trajecten van inburgeraars te kunnen betalen. Ook in het uitvoeringsbudget Wet Inburgering 2021 zijn de uitgaven lager geweest dan de rijksbudgetten (onderbesteding van €244.000). De onderbesteding bij de kosten wordt deels veroorzaak door financiering van ambtelijke personele inzet vanuit de salarisbudgetten en  daardoor niet ten laste van het projectbudget. Daarnaast hebben we een extra vergoeding (€22.000) ontvangen vanuit de bed-bad-brood middelen via de gemeente Ede, deze middelen zijn in een eerder stadium al uitgekeerd aan de betreffende organisaties. 

Via de bestuursrapportage najaar 2023 is al een voordeel van € 1.000.000 bij de opvang van ontheemde Oekraïners gemeld en verwerkt in de cijfers van de begroting. In de jaarrekening hebben we een aanvullend voordeel van € 475.000 gerealiseerd, voornamelijk als gevolg van de in 2023 ontvangen nabetaling van de bekostigingsregeling opvang ontheemden Oekraïne over het jaar 2022 en de verwachte nabetaling over 2023.

Bij de reservemutaties is een resultaat van € 0 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:
 
Bij de reservemutaties is geen significante afwijking ten opzichte van de begroting gerealiseerd.

Dit product heeft een voordelig resultaat (voor reservemutaties) van € 57.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Het uitvoeringsbudget is in de programmabegroting opgenomen in lijn met het budget van voorgaande jaren. De kosten van mantelzorg-complimenten fluctueren jaarlijks en zijn afhankelijk van het aantal goedgekeurde aanvragen. In 2023 was sprake van een lager aantal aanvragen, waardoor het budget (net zoals in 2022) niet volledig is besteed. De subsidie voor mantelzorgwaardering is in 2023 toegekend aan Welsaam als onderdeel van het totale uitvoeringsbudget bij product 610.00 ‘Samen Wageningen’, waardoor er in 2023 eenmalig een voordeel is gerealiseerd bij het subsidiebudget dat hiervoor in de begroting bij product 625.40 ‘Ondersteunen van Mantelzorg’ is opgenomen. We zullen onderzoeken of het budget in de begroting 2025 en verder structureel kan worden verlaagd. 

Bij de reservemutaties is een resultaat van € 0 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij dit product hebben geen reservemutaties plaatsgevonden.

Dit product heeft een voordelig resultaat (voor reservemutaties) van € 80.000. Dit wordt als volgt verklaard:

In het raadsbesluit bij deze jaarrekening wordt voorgesteld om € 70.000 voor Diversiteit bij de resultaatbestemming in de algemene bestemmingsreserve te storten.

Op 1 januari 2024 is de beleidsmedewerker Diversiteit, Inclusie en Gelijkwaardigheid gestart. Bovenstaand budget is bedoeld voor de ontwikkeling van de visie en de creatie en uitvoering van het bijbehorende uitvoeringsplan, zowel intern als extern (samen met de stad). In 2023 is al €40.000 uit dit budget gespendeerd aan het onderzoek en rapport van Movisie in het kader van de interne en externe verkenning op DIG-gebied. Dit is de nulmeting waar we in 2024 verder op kunnen bouwen, waarvoor we het resterende budget uit 2023 nodig zullen hebben.

Bij de reservemutaties is een resultaat van € 0 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij dit product hebben geen reservemutaties plaatsgevonden.

Dit product heeft een voordelig resultaat (voor reservemutaties) van €68.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Deze onderschrijding heeft te maken met een positief resultaat ter hoogte van €40.000 van VGGM over 2022 en de middelen die we hebben ontvangen vanuit de Brede SPUK GALA voor integraal Gezondheidsbeleid, resulterend in een extra voordeel van €28.000.

Bij de reservemutaties is een resultaat van € 0 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij dit product hebben geen reservemutaties plaatsgevonden.

Dit product heeft een voordelig resultaat (voor reservemutaties) van € 192.000. Dit wordt als volgt verklaard:

In het raadsbesluit bij deze jaarrekening wordt voorgesteld om € 38.000,- voor een tijdelijke oplossing voor de luchtkoeling Junushoff voorjaar 2024 bij de resultaatbestemming in de algemene bestemmingsreserve te storten.

In het raadsbesluit bij deze jaarrekening wordt voorgesteld om € 58.000,- voor het festivalklimaat bij de resultaatbestemming in de algemene bestemmingsreserve te storten. Deze middelen zijn nodig om een subsidieregeling uit te kunnen voeren en deze regeling na een evaluatie/herziening nogmaals te kunnen openstellen. Deze investering in het festivalklimaat komt voort uit afspraken die zijn gemaakt in een samenwerkingsagenda met gemeente Ede. Deze middelen voor het festivalklimaat zijn afkomstig uit de coronamiddelen die wij hebben ontvangen van het rijk.

In totaal is er sinds 2020 voor € 1.092.000,- uitgegeven aan coronasteunmaatregelen. Van het rijk ontving de gemeente verdeeld over verschillende circulaires €816.00,-. De resterende dekking kwam voort uit bestaande budgetten. De resterende coronamiddelen van het rijk zijn sinds 2020 diverse malen overgeheveld. De overhevelingen ten behoeve van de Junushoff en het festivalklimaat zijn de laatste overhevelingen van de coronamiddelen. Alle coronamiddelen van het Rijk hebben een bestemming gekregen.  Het restant  op dit product (€60.000,-) valt vrij.  En is er voor € 36.000 aan diverse  kleine afwijkingen.

Bij de reservemutaties is een resultaat van € 0,- gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij de reservemutaties is geen significante afwijking ten opzichte van de begroting gerealiseerd.

Dit product heeft een voordelig resultaat (voor reservemutaties) van € 197.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Uit het coalitieakkoord is er budget van €160.000 beschikbaar gesteld voor de uitbreiding uitvoeringsplan Kind Centraal met doelgroep 12-18 jaar en Plan van aanpak Kansengelijkheid. Er is een politieke afweging geweest waarbij de uitvoering is doorgeschoven naar 2024.

Van het raadsbudget van € 50.000 voor burgerkracht en innovatie is er €10.000 besteed. Het restant is door de raad niet gebruikt om een project of activiteit met een sociaal-maatschappelijk doel mogelijk te maken of veilig te stellen met een incidentele bijdrage. Uitvoering van een motie om maximaal € 30.000,- bij te dragen uit het raadsbudget aan Wageningen Inclusief, wordt in 2024 opgepakt. 

Bij de reservemutaties is een resultaat van € 0 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij de reservemutaties is geen significante afwijking ten opzichte van de begroting gerealiseerd.

Dit product heeft een voordelig resultaat (voor reservemutaties) van € 136.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Dit resultaat wordt met name verklaard door een afname van het aantal lokale trajecten waar gebruik van is gemaakt. Ook zijn via de arbeidsmarktregio op regionaal niveau trajecten ingezet, wat een voordeel oplevert op ons eigen resultaat. Daarnaast hebben we extra beschutte werkplekken gerealiseerd ten opzichte van de taakstelling. Deze extra kosten kunnen worden gedekt vanuit het overschot dat we op re-integratietrajecten hebben gerealiseerd. Het realiseren van beschutte werkplekken levert ook inkomsten op in de vorm van onder andere loonkostensubsidie die we als werkgever ontvangen. Het resultaat op dit totale product komt daarmee neer op een voordeel van €136.000 ten opzichte van de begroting.

Bij de reservemutaties is een resultaat van € 0 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:
Bij dit product hebben geen reservemutaties plaatsgevonden.

Dit product heeft een voordelig resultaat (voor reservemutaties) van € 180.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Het resultaat is grotendeels te verklaren door de volgende oorzaken. Het Lage inkomensvoordeel (LIV) is over 2022 incidenteel met terugwerkende kracht verhoogd. Ook zijn een aantal transitievergoedingen en gelden voor de Ziektewet ontvangen die niet zijn begroot. Dit leidt gezamenlijk tot een voordelig resultaat op de bijdrage van het UWV van €126.000,-. Er zijn minder vervoerskosten gemaakt en er is minder reiskostenvergoeding verstrekt aan de medewerkers Wsw dan begroot. Totaal is er daardoor op verplaatsingskosten een voordeel van €76.000,- gerealiseerd. 

De lonen zijn op basis van het Cao Wsw gestegen. Dit komt door zowel de stijging van het wettelijk minimumloon in 2023 (13%), als door het resultaat van Cao onderhandelingen (7%). Dit leidt totaal tot een structurele stijging van de loonkosten. Deze stijging werkt ook door in de loonkostensubsidie die we voor deze doelgroep verstrekken en (als werkgever) ontvangen. Deze extra lasten kunnen in 2023 worden opgevangen binnen de totale begroting op het product Wsw door de genoemde hogere baten. Het overige resultaat is te verklaren door een aantal kleinere posten. 

Bij dit product hebben geen reservemutaties plaatsgevonden.

Dit product heeft een voordelig resultaat (voor reservemutaties) van € 490.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Het product bestaat uit drie onderdelen: Jeugdhulp, Beschermd Wonen en Wmo. 

Voor individuele voorzieningen jeugdhulp geldt een voordelig resultaat van €284.000. Bij de 2e Bestuursrapportage is op basis van prognose de initiële begroting voor de jeugdhulpproducten opgehoogd met €1,6 miljoen. Achteraf bleek dat er een bedrag van €1,3 miljoen benodigd was. Het aantal jeugdigen dat gebruik maakt van geïndiceerde jeugdhulp is ongeveer gelijk aan 2022. De kosten van de geïndiceerde jeugdhulp zijn echter ruim 8% meer dan de kosten voor 2022. Dit wordt met name veroorzaakt door: 

• Indexatie (4,78%);
• Extra kosten door tariefstijging bij verblijf voor herstelplan Pluryn ( 2% extra kosten);
• Complexere hulpvraag: bij de vormen van verblijf, toename van het gebruik van landelijk gecontracteerde aanbieders en specialistische GGZ.

De trend is vergelijkbaar met landelijke en regionale cijfers. 

Voor Wmo is de realisatie nagenoeg gelijk aan de begroting (- €33.000). De uitschieters daarbinnen zijn:

• hogere uitgaven op Woonvoorzieningen. Het aantal unieke cliënten is met 50% toegenomen.
• lagere uitgaven op het Vraagafhankelijk vervoer. Het aantal cliënten is nog niet terug op het niveau van voor Corona.
• lagere uitgaven dan begroot op Ondersteunende begeleiding individueel.

Voor Beschermd wonen is er een voordelig resultaat van €239.000. De kosten voor Beschermd Wonen zijn weliswaar gestegen vanwege een toename in de zorgzwaarte van de trajecten, maar daar tegenover staat dat de indexering van de inkomsten hoger is dan begroot.

Bij de reservemutaties is een resultaat van € 0 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij dit product hebben geen reservemutaties plaatsgevonden.

Dit product heeft een voordelig resultaat (voor reservemutaties) van € 339.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Uitkeringen algemene bijstand, IOAW, IOAZ, Bbz en Loonkostensubsidie (€ 343.000 voordeel)
De vaststelling van het definitieve bijstandsbudget vanuit het Rijk heeft geleid tot een verhoging van het budget van € 100.000 ten opzichte van de bestuursrapportage najaar.
In totaliteit is een voordeel van € 343.000 ontstaan op de verstrekkingen van de bijstandsuitkeringen, IOAW, IOAZ, Bbz en Loonkostensubsidie. In verhouding tot het totaal te besteden budget komt dit neer op een afwijking van 3%.

Studietoeslag (€ 64.000 nadeel)
In de bestuursrapportage voorjaar 2023 is het budget voor de studietoeslag i.v.m. de wetswijziging structureel met € 295.000 verhoogd. In de bestuursrapportage najaar is opnieuw een overschrijding aangekondigd. Het minimumloon is per 1 juli 2023 gestegen met 3,13% en het aantal studenten dat gebruik maakt van de regeling nam tot aan het einde van 2023 toe, over heel 2023 een stijging van 75%. Door de wetswijziging is er geen vermogensgrens meer, wordt er met terugwerkende kracht toegekend en zijn toekenningen voor onbepaalde tijd in plaats van zes maanden. Dit heeft tot een hogere stijging geleid in aantallen dan vooraf was ingeschat. Hierdoor is in 2023 een extra overschrijding van € 64.000 ontstaan.

Afwikkeling Tozo 2022 (€ 60.000 voordeel)
In de jaarrekening 2022 is rekening gehouden met een te hoge terugbetalingsverplichting voor de Tozo 2022 (Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandige Ondernemers). Dit valt nu in de jaarrekening 2023 vrij. Het gaat om een bedrag van € 60.000.

Bij de reservemutaties is een resultaat van € 0 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:
Bij dit product hebben geen reservemutaties plaatsgevonden.

Dit product heeft een nadelig resultaat (voor reservemutaties) van € 597.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Het nadeel van € 597.000 bestaat uit een drietal grote posten plus een optelling van diverse kleinere posten:

Energietoeslag (€ 969.000 nadeel)
In de algemene uitkering in programma 3 is, via de decembercirculaire 2023, een bedrag van € 1.472.000 beschikbaar voor het uitvoeren de van de Energiecompensatie 2023. Op deze regeling is in 2023 per saldo nog circa € 500.000 over. Om de regeling die nog tot 1 juli 2024 doorloopt, uit te kunnen voeren, wordt een budgetoverheveling voorgesteld.

Ik doe digitaal mee (€ 164.000 voordeel)
Er is een bedrag van € 164.000 overgebleven op de regeling Ik doe digitaal mee. De raad heeft bij de besluitvorming van het project Inkomenszekerheid unaniem een motie aangenomen om de regeling in 2024 voort te zetten en hiervoor € 50.000 te regelen in de bestuursrapportage 2024. Daarom is niet gekozen voor een budgetoverheveling maar om de uitvoering van de motie bij de bestuursrapportage 2024 te verwerken.

Middelen flankerend beleid energiearmoede en dienstverlening gemeenten aanpak armoede en schulden (€ 141.000 voordeel)
Het Rijk heeft circa €146.000 incidenteel beschikbaar gesteld voor beleid energiearmoede en de gemeentelijke aanpak armoede en schulden. Hiervan is een overschot van circa €141.000. Aangezien het incidentele middelen zijn konden deze niet ingezet worden voor nieuwe structurele initiatieven. Bij de uitvoering van de bestaande armoede aanpak zijn de begrote budgetten voldoende geweest en is de inzet van de incidentele middelen niet nodig geweest. 

Overige kleinere afwijkingen (€ 67.000 voordeel)
Op diverse posten zijn kleinere afwijkingen ontstaan die samen tot een voordeel van € 67.000 leiden. Dit betreft grotendeels posten met een incidenteel karakter.

In het raadsbesluit bij deze jaarrekening wordt voorgesteld om € 500.000 voor het verstrekken van de Energietoeslag bij de resultaatbestemming in de algemene bestemmingsreserve te storten.

Bij de reservemutaties is een nadelig resultaat van € 174.000 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Dit betreft voor een bedrag van € 164.000 de lagere onttrekking voor "Ik doe digitaal mee".  De overige € 10.000 betreft het "Ik doe mee fonds".

Dit product heeft een voordelig resultaat (voor reservemutaties) van € 305.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Er is meer subsidie vanuit het Rijk ontvangen dan begroot. In de begroting is uitgegaan van het begrote bedrag voor 2022 met indexatie. Het werkelijk uitgekeerde bedrag ligt veel hoger; deze lag ook in 2022 al hoger dan begroot. 

Bij de reservemutaties is een resultaat van € 0 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij de reservemutaties is geen significante afwijking ten opzichte van de begroting gerealiseerd.

Dit product heeft een nadelig resultaat (voor reservemutaties) van € 397.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Het grootste deel van de overschrijding wordt veroorzaakt door een fikse kostenstijging van asfalt. De prijs is in 2023 met bijna 30% gestegen. Het tekort bedraagt ca €184.000.

Daarnaast is op gladheidbestrijding ca €37.000 meer uitgegeven. We zien de laatste jaren een toename van strooimomenten. Deze tendens lijkt door klimaatverandering ingegeven. In de begroting 2025 willen we hier op terugkomen en de budgetten  structureel verhogen.

Verder is er een overschrijding op uitvoering verkeersbeleid van ca €156.000. Voor een flink deel (€108.000) veroorzaakt doordat inhuurkosten (voor verkeer) op dit product ten laste is gebracht.  Verder zijn er veel meer  kleine verkeerskundige aanpassingen uitgevoerd dan begroot.

Het overige tekort is verdeeld over meerdere kleine stukjes. 

Bij de reservemutaties is een voordelig resultaat van € 92.000 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Om de gestegen kosten te dekken is een hogere onttrekking ten laste van de reserve Hoofdinfrastructuur gedaan van € 92.000.
Per saldo is het financieel nadeel bij product 210.00 Wegen, straten en pleinen (na mutaties reserves)  €305.000.

Dit product heeft een nadelig resultaat (voor reservemutaties) van € 51.000. Dit wordt als volgt verklaard:

De kwartaalvoorschotten van het elektriciteitsverbruik zijn in 2023 € 14.000 per kwartaal hoger dan in het jaar 2019. In 2019 is ingeschat dat een structurele bezuiniging van € 30.000 op de post elektriciteit opgevoerd kon worden. Hoger energietarief, hogere bijkomende kosten zoals energiebelasting, netwerkkosten (netbeheerder Liander) en uitbreiding van het areaal (Kortenoord) zorgen voor een overschrijding van € 55.000 op de post elektriciteitsverbruik. Verbruiksvoordelen als gevolg van het omschakelen naar ledverlichting hebben geleid tot een iets minder hoge overschrijding.

Bij de reservemutaties is een resultaat van € 0 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij dit product hebben geen reservemutaties plaatsgevonden.

Dit product heeft een nadelig resultaat van € 276.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Er is op het onderdeel VRI's/Vecoms een overschrijding geweest van € 171.000. Dit betreft spoedreparatiekosten van de VRI (verkeersregelinstallatie) in verband met meerdere kabelbreuken in het kabelbed van het kruispunt Stationsstraat-Stadsbrink. Tevens is een zweepmast aangeschaft (halfportaal) en geplaatst aan het begin van de fietsstraat.

Verder is een verkeersmedewerker ingehuurd en ten laste van dit product gebracht. De inhuurkosten hebben € 117.000 bedragen. Hiertegenover staat een even groot voordeel op de kostenplaats team beleid en projecten in verband met de vacature junior verkeerskundige.

Diverse kleine verschillen leiden tot een voordeel van € 12.000.

Bij de reservemutaties is een resultaat van € 0 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij dit product hebben reservemutaties plaatsgevonden, nl. een onttrekking aan de bestemmingsreserve Bovenwijkse voorzieningen van € 1.263.000 en voor hetzelfde bedrag een storting naar de investeringsreserve voor dekking van de afschrijvingslasten van 2 fietsroutes. Per saldo heeft dit geen effect op het resultaat.

Dit product heeft een voordelig resultaat (voor reservemutaties) van € 82.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Er is in 2023 een bedrag van € 46.000 begroot voor inhuur van tijdelijk personeel (specifieke kennis en kunde), maar er heeft geen inhuur voor dit bedrag plaatsgevonden. Daarnaast is er voor een bedrag van € 30.000 meer baten (heffingen en leges) ontvangen doordat er meer gebruik is gemaakt van betaald parkeren. Tot slot zijn er op diverse posten kleinere afwijkingen ontstaan die samen tot een voordeel van € 6.000 leiden. Dit betreft grotendeels posten met een incidenteel karakter.

Bij de reservemutaties is een voordelig resultaat van € 53.000 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

In het coalitieakkoord is een uitbreiding van de organisatie met een regisseur parkeren opgenomen. De budgetaanpassing als gevolg van deze personele uitbreiding is in de begroting 2023 verwerkt. Bij de verhoging van het salarisbudget in de begroting is verzuimd de inzet van de egalisatiereserve Parkeergelden hierop aan te passen. In werkelijkheid is in de jaarrekening bij de onttrekking van de egalisatiereserve Parkeergelden wel rekening gehouden met de hogere salarislasten en de daarmee samenhangende overhead. Per saldo is daardoor € 53.000 meer onttrokken uit de egalisatiereserve Parkeergelden dan de begrote reserve-inzet. 

Dit product heeft een nadelig resultaat (voor reservemutaties) van € 101.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Het aantal aankomsten van schepen is met 36% gedaald. Hierdoor is er € 52.000 minder havengeld binnengekomen. Ook is er door een afname van  8% in de overslag € 24.000 minder kadegeld binnengekomen. Ten slotte is er per abuis een te laag tarief gehanteerd in de maanden september tot en met november. Hierdoor kwam er nog eens € 20.000 minder kadegeld binnen. Daarnaast is er op verschillende onderdelen een negatief resultaat van €5.000 behaald. 

Bij de reservemutaties is een voordelig resultaat van € 59.000 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Binnen het product Rijnhaven wordt het resultaat gedoteerd of onttrokken uit de egalisatiereserve. De hogere reserve-inzet wordt door het grootste gedeelte verklaard door minder opbrengsten op het product, waardoor er een hogere inzet van de reserve benodigd was. De hogere onttrekking uit de reserve onderhoud haven is  conform de nota reserves en voorzieningen 2015.

Dit product heeft een nadelig resultaat (voor reservemutaties) van € 172.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Er is voor een bedrag van € 343.000 uitgegeven in het kader van Wageningen aantrekkelijk. Dekking voor deze uitgaven, die op het product een nadeel veroorzaken, is de Reserve investeringen stad Wageningen. 

Verder is sprake van voordelen ter grootte van € 171.000, die hoofdzakelijk bestaan uit de volgende drie onderdelen:

1. €    32.000 Visie op economie
2. € 112.000 Visie op economie en citymarketing
3. €    30.000 Economisch aandeel in brede welvaart voor Wageningen is helder

Daarnaast zijn er diverse kleine financiële nadelen voor een bedrag van per saldo € 3.000.
 
In het raadsbesluit bij deze jaarrekening wordt voorgesteld om € 174.000 voor de hiervoor genoemde drie onderwerpen bij de resultaatbestemming in de algemene bestemmingsreserve te storten.

Bij de reservemutaties is een voordelig resultaat van € 343.000 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

In 2023 is voor een bedrag van € 343.000 uitgaven gedaan in het kader van Wageningen aantrekkelijk. Deze uitgaven zijn verantwoord op het product Bevordering handel en ambacht en worden gedekt door een onttrekking uit de Reserve investeringen stad Wageningen.

Dit product heeft een voordelig resultaat (voor reservemutaties) van € 353.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij het onderdeel Ondersteuning bedrijfsvestigingen is een voordeel ontstaan van € 155.000. Dit voordeel kan worden verklaard door onderbesteding van inhuurbudget van € 95.000, dat was bedoeld voor de inhuur van een bedrijfscontactfunctionaris. Deze medewerker is per 1 januari 2023 in vaste dienst gekomen. Ten behoeve van de activiteit MKB ondernemers zien de gemeente als aanspreekbaar en ondersteunend wordt voorgesteld € 15.000 over te hevelen. Verder is er een voordeel van € 40.000 op het onderdeel Kennisas. De kosten m.b.t. Kennisas zijn verantwoord op de post Vestigingsklimaat binnen dit product. 

Op de post Citymarketing Wageningen is een voordeel ontstaan van € 22.000. Er is € 5.000 budget voor de Stadsagenda niet uitgegeven. Deze activiteit is in 2023 opgestart, maar er zijn daarvoor nog geen kosten gemaakt. Medio 2023 heeft het college een plan goedgekeurd voor een pilot citymarketing. Deze pilot is in oktober 2023 gestart. Eerste betalingen zijn gedaan in 2023. Het wordt volgens subsidierichtlijnen uitbetaald (per kwartaal). Voorgesteld wordt van het restantbudget een bedrag van € 15.000  over te hevelen naar 2024.  

Vanwege ziekte is er in het verslagjaar geen uitvoering gegeven aan de post Optimale structuur binnenstad waardoor een voordeel is ontstaan van € 25.000.

Op de post Vestigingsklimaat is een voordeel ontstaan van € 131.000. Het vanuit de jaarrekening 2022 overgehevelde budget ad € 71.000 ten behoeve van werkzaamheden en projecten in het kader van Kennishart Ede Wageningen is niet uitgegeven. Het resterende deel van het voordeel bestaat uit € 30.000 budget ten behoeve van Toekomstbestendig BSPW, € 15.000 ten behoeve van Vestigingsklimaat restant subsidie pilot citymarketing en € 28.000 ten behoeve van Aantrekkelijk vestigingsklimaat voor circulaire, sociale en duurzame bedrijven. Van laatstgenoemde drie voordelen wordt voorgesteld om het grootste deel over te hevelen naar 2024.

Het begrote budget voor Human Capital van € 20.000 is vanwege latere invulling van de (nieuwe) functie adviseur Human Capital niet uitgegeven en zal voor budgetoverheveling worden aangemeld. 

In het raadsbesluit bij deze jaarrekening wordt voorgesteld om voor de hieronder genoemde onderwerpen in totaal € 90.000 bij de resultaatbestemming in de algemene bestemmingsreserve te storten, als volgt te specificeren:

€ 15.000 ten behoeve van 'MKB ondernemers zien de gemeente als aanspreekbaar en ondersteunend'.
€ 15.000 ten behoeve van Vestigingsklimaat restant subsidie pilot citymarketing.
€ 30.000 ten behoeve van Toekomstbestendig Business and science park.
€ 10.000 incidenteel startbudget ten behoeve Aantrekkelijk vestigingsklimaat voor circulaire,  sociale en duurzame bedrijven.
€ 20.000 ten behoeve van Gemeentelijke regierol op sociaal ondernemerschap.

Bij de reservemutaties is een resultaat van € 0 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij dit product hebben geen reservemutaties plaatsgevonden.

Dit product heeft een nadelig resultaat (voor reservemutaties) van € 88.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij het onderdeel Bomen is sprake geweest van extra kosten van € 62.000 als gevolg van stormschade. Hogere bestekkosten bij het aanbesteden van de aanleg van bermen en hagen bij het onderdeel Plantsoenen hebben geleid tot meerkosten van € 113.000.  De post Speelvoorzieningen laat een voordeel zien van € 87.000. Dit bedrag wordt in de Egalisatiereserve beheer openbare ruimte en facilitaire zaken gestort voor toekomstige onderhouds- en renovatiewerken aan speelplaatsen.

Bij de reservemutaties is een nadelig resultaat van € 87.000 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Het nadelig saldo ad € 87.000 bij de reserve-mutaties betreft de storting in de egalisatiereserve beheer openbare ruimte en facilitaire zaken, gelijk aan het voordeel bij de post "speelvoorzieningen'.

Dit product heeft een voordelig resultaat (voor reservemutaties) van € 788.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Op het onderdeel beleid en voorlichting is € 75.000 minder uitgegeven. Dit komt omdat onderzoek (sorteeranalyse) later is uitgevoerd en de kosten in 2024 komen. Er zijn minder kosten voor communicatie gemaakt. Tevens zijn de kosten met betrekking tot de plaatsing van ondergrondse containers lager uitgevallen. De uren voor de uitvoering hiervan zijn intern gemaakt, omdat het niet is gelukt om andere werkzaamheden uit te besteden. 
Bij het onderdeel uitvoering afval huishoudens is een voordeel ontstaan van € 574.000 ontstaan door de volgende zaken. Bij de vergoeding van PMD heeft een onverwachte hoge afrekening over 2020 plaatsgehad van € 78.000. Door de ACV is het jaar 2022 afgerekend wat heeft geleid tot een teruggave van € 382.000. Hiervan is € 270.000 terug te voeren tot lagere verwerkingskosten als gevolg van de invoering van het puntensysteem waardoor bij het afvalbrengstation de afvalstroom afgenomen is. Ook was er een voordeel door een hogere prijs voor oud paper en metaal.
Door toename van het aantal huishoudens is er € 139.000 meer afvalstoffenheffing opgelegd en ontvangen.

Bij de reservemutaties is een nadelig resultaat van € 780.000 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Door met name een gunstige eindafrekening met betrekking tot de afvalinzameling over 2022 van € 382.000, een hogere opbrengst van de afvalstoffenheffing van € 139.000, een hogere vergoeding met betrekking tot PMD van € 93.000, lagere inzamelkosten van huishoudelijk afval van € 86.000 en diverse kleinere voordelen, valt de storting in de egalisatiereserve afval hoger uit dan begroot.

Dit product heeft een nadelig resultaat (voor reservemutaties) van € 10.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Uit de voorziening riolering is € 422.000 onttrokken. Bij de berekening van de hoogte van rioolheffing is voor 2023 rekening gehouden met een korting  van 11,5%. Tevens is bij de aanleg van de snelfietsroute Ede-Wageningen een tegenvaller opgetreden, omdat bleek dat ook onder de kruising Churchillweg-Ritzema Bosweg het noodzakelijk was om het riool te herstellen door het te relinen. De kosten daarvan zijn ten laste gekomen van de post Riolering - algemeen. Na onttrekking uit de voorziening riolering resteert nog een nadelig saldo van € 10.000.

Bij de reservemutaties is een resultaat van € 0 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij dit product hebben geen reservemutaties plaatsgevonden.

Dit product heeft een nadelig resultaat (vóór reservemutaties) van € 389.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Van het reguliere budget voor uitvoering van klimaatbeleid is € 169.000 niet uitgegeven. Hiervan wordt voorgesteld om € 80.000 over te hevelen naar 2024. Het restantvoordeel van € 89.000 kan worden verklaard door onder andere externe belemmeringen (zoals beperkte netcapaciteit) voor beleidsrealisatie en het beschikbaar komen van (rijks)subsidies, waardoor ambtelijke inzet en gebruik van budget verschoven is. 

Er is op de post Warmtetransitie Benedenbuurt een nadeel ontstaan van € 763.000 in verband met gemaakte voorbereidingskosten om een deel van de Benedenbuurt aardgasvrij te maken. Deze kosten worden gedekt door een onttrekking aan de Reserve Proeftuin aardgasvrije wijken Benedenbuurt.

Bij de uitvoering van het meerjarige Pilotprojekt aanpak De Nude is een bedrag van € 25.000 nog niet uitgegeven in het verslagjaar. Om het projekt tot tot een goed einde te brengen en om afspraken met derden partijen na te kunnen komen, dient dit restant budget in 2024 beschikbaar te blijven.

Van de door de provincie Gelderland beschikbaar stelde subsidie in het kader van Gelders Winterfonds ondersteuning energiekosten is een bedrag van € 114.000 niet besteed. Besloten is  (collegebesluit 12-12-2023) dit restantbedrag  beschikbaar te houden voor gemeentelijke duurzaamheidsinitiatieven richting het MKB.

Diverse kleinere verschillen tellen op tot een voordeel van € 66.000.

In het raadsbesluit bij deze jaarrekening wordt voorgesteld om voor de volgende onderwerpen de volgende bedragen bij de resultaatbestemming in de algemene bestemmingsreserve te storten:

€ 80.000 budgetoverheveling ten behoeve van Uitvoering klimaatbeleid.
€ 25.000 budgetoverheveling ten behoeve van Pilotproject aanpak De Nude.
€ 114.000 budgetoverheveling ten behoeve van Gelders Winterfonds

Bij de reservemutaties is een voordelig resultaat van € 763.000 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Er is op de post Warmtetransitie Benedenbuurt € 763.000 uitgegeven in verband met het aardgasvrij maken van een deel van de Benedenbuurt. Dit volledige bedrag is onttrokken aan de Reserve Proeftuin aardgasvrije wijken Benedenbuurt.

Dit product heeft een voordelig resultaat (voor reservemutaties) van € 478.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Het gerealiseerde voordeel wordt grotendeels verklaard door een aantal budgetoverhevelingen. In het raadsbesluit bij deze jaarrekening wordt voorgesteld om voor de volgende onderwerpen de volgende bedragen bij de resultaatbestemming in de algemene bestemmingsreserve te storten.

1. € 106.384 t.b.v. vasthouden regenwater met focus op hogere zandgronden.
2. € 16.591 t.b.v. vergroten standplaatsen inheemse vegetatie en diersoorten.
3. € 14.470 t.b.v. vergroten standplaatsen inheemse vegetatie en diersoorten.
4. € 144.693 t.b.v. vergroenen van de binnenstad en verbinden groene stukken in de binnenstad.
5. € 25.000 t.b.v. uitnodigende fysieke verbinding tussen campus en binnenstad en de regio.
6. € 100.000 t.b.v. in de binnenstad ruimte geven aan nieuwe vormen van ondernemen.
7. € 100.000 t.b.v. inrichting van de straten en muren is verbeterd.
8. € 49.482 t.b.v. project Grebbedijk.

Bij de reservemutaties is  resultaat van € 0 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij de reservemutaties is geen significante afwijking ten opzichte van de begroting gerealiseerd.

Dit product heeft een voordelig  resultaat (voor reservemutaties) van € 127.000. Dit wordt als volgt verklaard:

De posten Bestemmingsplannen algemeen en Actualisatie bestemmingsplan BSPW hebben gezamenlijk een nadelig resultaat van € 30.000. Aanleiding hiervoor is de extra personele inhuur op een aantal bestemmingsplandossiers. 

In 2023 hebben we voor de 1e herziening bestemmingsplan Buitengebied een nadelig resultaat van € 13.000 omdat de werkzaamheden om tot vaststelling te komen groter waren dan begroot.

In 2023 hebben we voor de 2e herziening bestemmingsplan buitengebied en Stadion de Wageningse Berg minder kosten gemaakt gemaakt, omdat deze werkzaamheden pas eind 2023 zijn opgestart. Hierdoor hebben we een voordelig resultaat van €141.000. Dit budget hebben we bij de budget overhevelingen opgenomen, daar we deze kosten in 2024 wel verwachten te maken. 

Voor de herziening Bestemmingsplan Haven zijn de kosten nog niet geheel in 2023 genomen, de verwachting is dat we deze in 2024 gaan krijgen. Het voordeel is € 29.000. Hiervoor is een budgetoverheveling aangevraagd van € 28.080 bij de resultaatbestemming van de jaarrekening.

Bij de reservemutaties is een resultaat van € 0 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij de reservemutaties is geen significante afwijking ten opzichte van de begroting gerealiseerd.

Dit product heeft een nadelig resultaat (voor reservemutaties) van € 1.987.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Het nadelig resultaat wordt enerzijds verklaard door de niet ontvangen bijdragen bovenwijkse voorzieningen in projecten Kortenoord (€ 438.000), De Dreijen 2 (€ 251.000), de Born Oost (€ 270.000), de Dreijen (€ 107.000), Nudepark II (€ 202.000), algemeen (€ 183.000)
Voor de overige verschillen en de toelichting wordt verwezen naar de verantwoording van de afzonderlijke kostenverhaalexploitaties in het meerjarenperspectief Grondexploitaties 2024. Deze wordt gelijktijdig met de jaarrekening aangeboden aan de raad.

Bij de reservemutaties is een voordelig resultaat van € 1.815.000 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Gemeenten dienen, via een stelselwijziging, alle boekwaarden van faciliterende kostenverhaallocaties uit de grondexploitaties te halen en verantwoorden op de balans (overlopende activa). Dit betreft een voordeel van € 347.000. Ook zijn niet ontvangen bijdragen voor bovenwijkse voorzieningen (€ 1.451.000) niet afgedragen aan de Reserve Bovenwijkse voorzieningen.

Dit product heeft een voordelig resultaat (voor reservemutaties) van € 220.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Door een hoger saldo op de gemeentelijke rekeningcourant bij de SVN en een hoger rentepercentage zijn de renteopbrengsten € 30.000 hoger uitgevallen.

In het raadsbesluit bij deze jaarrekening wordt voorgesteld voor de volgende onderwerpen de volgende bedragen bij de resultaatbestemming in de algemene bestemmingsreserve te storten:

a. € 106.000 voor Incidenteel inhuurbudget wonen en bouwen.
b. € 35.000 in verband met de invoering van de Wet goed verhuurderschap.
c. € 41.000 ten behoeve van het opstellen van de Visie wonen en zorg.

Bij de reservemutaties is een resultaat van € 0 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij dit product hebben geen reservemutaties plaatsgevonden.

Dit product heeft een nadelig resultaat (voor reservemutaties) van € 331.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Aan leges bouwvergunningen is € 616.000 minder ontvangen dan begroot. De opbrengst valt met name tegen doordat enkele grote bouwplannen nog niet zijn gerealiseerd en er zijn relatief veel kleinere aanvragen geweest. Om fluctuaties in de legesopbrengsten op te kunnen vangen is in 2012 de reserve egalisatie bouwleges ingesteld.

Daarnaast zijn er op verschillende posten, waaronder handhaving van bouwzaken, kleinere afwijkingen opgetreden die samen resulteren in een voordeel van € 33.000. Dit heeft voornamelijk betrekking op posten met een incidenteel karakter.

In het raadsbesluit bij deze jaarrekening wordt voorgesteld om € 210.000 voor Omgevingswet bij de resultaatbestemming in de algemene bestemmingsreserve te storten.

Voor het project Omgevingswet is de afgelopen jaren, overeenkomstig de daarover bij aanvang gemaakte afspraak, steeds ongebruikt projectbudget overgeheveld naar het volgende jaar. Deze afspraak komt voort uit de onzekerheden over de hoogte en de spreiding van de uitgaven gedurende de implementatie van de wet. Vanuit 2022 is een bedrag ad €414.000 overgeheveld naar 2023, ter aanvulling van het projectbudget ad €212.000. Daarnaast hebben we eind 2023 met de decembercirculaire voor de implementatie van de Omgevingswet €212.000 ontvangen van het rijk. Het totale budget 2023 was daarmee €838.000. Eind 2023 resteert hiervan €252.000. Voor 2024 wordt rekening gehouden met uitgaven ad €535.000 ten behoeve van ontwikkeling visie bebouwde kom, vervolgstappen omgevingsplan, aansluiting bij het Digitaal Stelsel Omgevingswet, voortzetting van specifieke scholing en ondersteuning bij de uitvoering. Het advies is om €210.000 over te hevelen naar 2024. Rekening houdende met de decembercirculaire 2024 is daarmee is sprake van voldoende budget om kosten die verband houden met inwerkingtreding van de wet op te vangen. Uitgaande van deze overheveling komt een bedrag ad €254.000 vrij te vallen.

Bij de reservemutaties is een voordelig resultaat van € 616.000 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Het tekort van de ontvangen leges bouwvergunningen bedraagt €616.000 en wordt onttrokken uit de egalisatiereserve bouwvergunningen. Na deze mutatie is de stand van de reserve egalisatie bouwleges per  31/12/2023 € 1.486.000.

Dit product heeft een voordelig resultaat (voor reservemutaties) van € 4.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Geen significante afwijkingen ten opzichte van de begroting.

Bij de reservemutaties is een nadelig resultaat van € 102.000 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Het nadelig resultaat wordt met name veroorzaakt door vertragingen in het project Olympiapark (€ 60.000) en onttrekkingen uit de reserve (€ 40.000) van het beleid.

Dit product heeft een nadelig resultaat (voor reservemutaties) van € 60.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Door het niet verkopen van gemeentelijk vastgoed hebben we geen netto verkoopopbrengsten.  

Bij de reservemutaties is een voordelig resultaat van € 16.000 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij de reservemutaties is geen significante afwijking ten opzichte van de begroting gerealiseerd.

Dit product heeft een nadelig resultaat (voor reservemutaties) van € 27.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij de vaststelling van het inwoneraantal door het CBS (voorjaar 2024) zal blijken dat Wageningen twee opvolgende jaren meer dan 40.000 inwoners heeft, waardoor er voor de raadsleden  een verhoogde vergoeding geldt volgens de  nieuwe gemeenteklasse 40.001-60.000 inwoners . Op het moment dat dit wordt vastgesteld bij het CBS ontstaat de verplichting om de vergoeding van de raadsleden met terugwerkende kracht tot 1-1-2023 volgens de nieuwe inwonersklasse te vergoeden. Daarvoor is in deze jaarrekening een verplichting voor 2023 opgenomen. De structurele lastenverhoging voor de raadsvergoedingen zal via de bestuursrapportage-I in de begroting 2024 en de meerjarenbegroting 2025-2027 worden verwerkt.  

In het raadsbesluit bij deze jaarrekening wordt voorgesteld om € 33.500 voor fractieondersteuning bij de resultaatbestemming in de algemene bestemmingsreserve te storten.  Dit is conform een afspraak uit het Presidium van 2023.

Bij de reservemutaties is een resultaat van € 0. gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij dit product hebben geen reservemutaties plaatsgevonden.

Dit product heeft een nadelig resultaat (voor reservemutaties) van € 357.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij de vaststelling van het inwoneraantal door het CBS (voorjaar 2024) zal blijken dat Wageningen twee opeenvolgende jaren meer dan 40.000 inwoners heeft, waardoor er voor de collegeleden een hogere vergoeding gaat gelden volgens de nieuwe gemeenteklasse 40.001-60.000 inwoners. Op het moment dat dit bij het CBS wordt vastgesteld ontstaat de verplichting om de vergoeding van de collegeleden met terugwerkende kracht tot 1-1-2023 volgens de nieuwe inwonersklasse te vergoeden. Daarvoor is bij deze jaarrekening een verplichting voor 2023 opgenomen van € 51.400.

Daarnaast dient Wageningen vanaf 2022 de toekomstige pensioenen van (voormalig) wethouders zelf te regelen. Voor actieve wethouders en wachtgelders wordt pensioen opgebouwd in en pensioenvoorziening (eigen bijdrage en werkgever). Voor voormalig wethouders (zonder opbouw) worden eerder opgebouwde pensioentegoeden op peil gehouden. 

Omdat vanaf 2022 de pensioenen bij ABP jaarlijks zijn verhoogd (2022-2.39%, 2023-11.96%, 2024-3.03%) en de wethouders pensioenen de pensioenindexatie van ABP volgen, is er voor zowel de actieve en voormalig wethouders, als alle gepensioneerde wethouders, een extra storting in de pensioenvoorziening gedaan van € 260.486.

Tot slot zijn er in 2023 twee voormalig wethouders met pensioen gegaan waarvoor een éénmalige extra storting noodzakelijk was van € 45.114 om aan hun pensioenverplichting te kunnen voldoen. 

Een en ander leidt tot structurele lastenverhogingen bij dit product (40.000+ en pensioenverhogingen) die via de bestuursrapportage-I in de begroting 2024 en de meerjarenbegroting 2025-2027 worden verwerkt. 

Bij de reservemutaties is een resultaat van € 0 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij de reservemutaties is geen significante afwijking ten opzichte van de begroting gerealiseerd. 

Dit product heeft een nadelig resultaat (vóór reservemutaties) van € 17.000. Dit wordt als volgt verklaard: 

Het volledige nadeel wordt veroorzaakt door lagere dividendinkomsten bij de BNG-aandelen. In 2020 is in een gemeentelijk ombuigingstraject structureel een extra bedrag bij de dividendinkomsten geraamd. Het nadeel bij dit product wordt de afgelopen jaren in de jaarrekening steeds minder, omdat de financiële resultaten van de BNG sterk zijn verbeterd, en we daarom jaarlijks een hoger dividend ontvangen. Het bedrag van de begrote dividendopbrengsten hoeft derhalve niet bijgesteld te worden.

Bij dit product hebben geen reservemutaties plaatsgevonden.

Dit product heeft een nadelig  resultaat (voor reservemutaties) van €  105.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Belastingen met een grote afwijking:

Toeristenbelasting heeft een voordelig resultaat van € 116.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Meer gasten en een betere omzet in de post corona periode. 

OZB heeft een voordelig resultaat van € 229.000. Dit wordt als volgt verklaard:

De WOZ is dynamisch en de OZB is daarom lastig te voorspellen. In 2023 zijn er nieuwe WOZ objecten uit de wijk Buitenoord bijgekomen. Die objecten hadden het jaar daarvoor alleen nog een grondwaarde (bouwterrein). In 2023 waren deze woningen gereed en zijn ze volledig gewaardeerd. En er is een groot nieuw object van de WUR bijgekomen.

Uitvoering wet WOZ en overige belastingen heeft een nadelig resultaat van € 319.000. Dit wordt als volgt verklaard:

De inhuurkosten van medewerkers voor de WOZ zijn bij product 920.00 ‘Lokale belastingen verantwoord bij ‘Uitvoering Wet WOZ’, terwijl het inhuurbudget is opgenomen bij het team Publieke Dienstverlening. Per saldo is geen sprake van een nadeel in de jaarrekening. Het voordeel bij team Publieke diensteverlening (ca. 0,3 miljoen) is gelijk aan het nadeel bij uitvoering WOZ.  

Precariobelasting (gebruik grond/water) heeft een nadelig resultaat van € 67.000. Dit wordt als volgt verklaard:

De leges bouwvergunningen zijn lager uitgevallen dan begroot. Inherent hieraan levert dit minder op aan precariobelasting.

Hondenbelasting heeft een nadelig resultaat van € 43.000. Dit wordt als volgt verklaard:

Het bedrag dat in  de begroting staat is te hoog. Regelmatig wordt er door een bureau een check uitgevoerd op het aantal honden en dit komt overeen met wat er in ons systeem staat.

Bij de reservemutaties is een voordelig/nadelig resultaat van € 0  gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij de reservemutaties is geen significante afwijking ten opzichte van de begroting gerealiseerd.

Dit product heeft een voordelig resultaat (voor reservemutaties) van € 4.634.000. Dit wordt als volgt verklaard:

In de cijfers van de begroting 2023 zijn de mutaties tot en met de meicirculaire verwerkt via de bestuursrapportages Voorjaar én Najaar 2023. De uitkomsten van de septembercirculaire en de decembercirculaire zijn niet verwerkt in de begrotingscijfers, omdat deze circulaires zijn verschenen na het opstellen van de bestuursrapportage Najaar 2023. Aankomend jaar streven wij naar de verwerking van de uitkomsten van de septembercirculaire in de begroting via een separate begrotingswijziging, zodat de financiële afwijkingen in de jaarrekening worden beperkt tot de mutaties uit de decembercirculaire.

Via raadsinformatiebrieven is de raad geïnformeerd over de uitkomsten van de septembercirculaire (een voordeel van € 781K) en de decembercirculaire (een voordeel van € 3.558K). Hiermee is het voordeel in de jaarrekening grotendeels verklaard. Het overige verschil (afgerond € 0,3 miljoen) wordt veroorzaakt door het feit, dat de gemeente Wageningen bij de doorrekening van de circulaires gecalculeerd heeft met een actuele berekening van de gemeentelijke belastingopbrengsten (OZB-inkomsten). Het Rijk heeft in de uitbetalingsspecificaties van de algemene uitkering in 2023 bij de inkomstenmaatstaf ‘Opbrengsten onroerendezaakbelasting’ een lager bedrag opgenomen.    

In het kader van een transparante verantwoording in de jaarrekening worden de belangrijkste mutaties uit de september- en decembercirculaire in onderstaande toelichting samengevat. De posten en cijfers komen overeen met hetgeen in de raadsinformatiebrieven aan de raad is gerapporteerd.

Belangrijkste mutaties uit de september- en decembercirculaire:

Septembercirculaire 2023: 

• Een voordeel van (afgerond) € 0,8 miljoen, waarvan de helft wordt veroorzaakt door een verhoging van de uitkeringsfactor met 7 punten (van 1,304 naar 1,311) en de andere helft te maken heeft met actualisatie van de hoeveelheden bij een aantal maatstaven.

Decembercirculaire 2023:

• Actualisatie maatstaf ‘Huishoudens met een laag inkomen minus drempelwaarde’ en de daarmee samenhangende verlaging van de uitkeringsfactor met 7 punten, per saldo resulterend in een voordeel van € 1.043K; het substantiële voordeel voor de gemeente Wageningen heeft te maken met het feit, dat in Wageningen sprake is van een bovengemiddeld aantal huishoudens met een laag inkomen en juist minder huishoudens in de middengroep. Bovendien heeft deze maatstaf een relatief zwaar gewicht binnen het verdeelmodel.
• Overige hoeveelheidsverschillen en mutaties, in totaal een positieve (en structurele) bijstelling in 2023 van € 374K.
• Hogere decentralisatie-uitkeringen (DU), in totaal een voordeel van € 2.141K. 
  • De grootste bijstelling heeft plaatsgevonden bij de decentralisatie-uitkering Energietoeslag voor mensen met een laag inkomen. Het Rijk heeft in december de DU Energietoeslag van € 1.473K aan de gemeente uitbetaald. De gemeente Wageningen heeft de financiële ondersteuning voor huishoudens met een laag inkomen om de hoge(re) energiekosten te kunnen betalen (een bedrag van € 1.300 per huishouden) in 2023 aan de inwoners uitbetaald. De via de decembercirculaire ontvangen DU Energietoeslag wordt ingezet voor de financiering van de uitbetaalde energietoelagen. Op deze plaats wordt verwezen naar de toelichting bij product 626.81 ‘Armoedebestrijding’, waar de uitkeringen van € 1.300 aan mensen met een laag inkomen zijn verantwoord. Er is sprake van een doorloop van de aanvragen voor energietoeslag naar 2024. Aangezien ook deze lasten gefinancierd worden uit de in december 2023 ontvangen decentralisatie-uitkering, wordt aan de raad gevraagd een bedrag van € 500K over te hevelen naar 2024 en bij de resultaatbestemming in de algemene bestemmingsreserve te storten.
  • Andere grote decentralisatie-uitkeringen (DU) in de decembercirculaire zijn de DU Faciliteitenbesluit opvangcentra ter grootte van € 380K en de DU Invoeringskosten omgevingswet ter grootte van € 212K. In het faciliteitenbesluit is geregeld dat de gemeenten die een opvangcentrum voor asielzoekers hebben, uitkeringen krijgen vanuit een decentralisatie-uitkering. De uitkering is bedoeld om werkzaamheden van de gemeente in en voor de opvangcentra te vergoeden. Het Rijk draagt in 2023 een bedrag van € 212K bij aan de transitiekosten die de gemeente Wageningen maakt in aanloop naar de invoering van de Omgevingswet. De invoeringsdatum is definitief bepaald op 1 januari 2024. Er volgt nog een landelijke stelselevaluatie, waarbij ook de daadwerkelijk gemaakte kosten in beeld worden gebracht. De uitkomst van de evaluatie kan leiden tot een extra uitkering van middelen uit de bestaande reserveringen bij het ministerie van Financiën aan gemeenten en provincies. Dit wordt meegenomen in een volgende circulaire.

Bij het product ‘Algemene uitkering’ hebben geen reservemutaties plaatsgevonden.

Dit product heeft een voordelig resultaat (voor reservemutaties) van € 3.223.000. Dit wordt als volgt verklaard:

A) Bedrijfsvoering (€ 2.740.000 voordeel)
Bij vrijwel alle teams zijn forse voordelen gerealiseerd door onderbesteding bij de budgetten van salarissen en inhuurkosten. In de begroting 2023 zijn via de 1e begrotingswijziging aanzienlijke extra personeelsbudgetten opgenomen in het kader van de uitvoering van het Coalitieakkoord en de implementatie van de Fitte organisatie. De middelen voor de formatieuitbreidingen zijn niet
volledig in het begin van het jaar ingezet; de instroom van nieuwe medewerkers heeft geleidelijk gedurende het jaar plaatsgevonden, waardoor niet het volledige budget in 2023 is benut. Bovendien zijn sommige vacatures om verschillende redenen nog niet opengesteld en vindt invulling daarvan plaats in 2024. Daarnaast konden een aantal vacatures pas later dan gepland worden ingevuld, als gevolg van de krapte op de arbeidsmarkt. Het voordeel bij alle teams samen komt uit op 2.575.000. 
De ambtelijke ureninzet voor investeringsprojecten en bij het grondbedrijf was in 2023 hoger dan begroot, waardoor een extra financieel voordeel is gerealiseerd van € 165.000 
Het totaal gerealiseerde voordeel komt bij Bedrijfsvoering uit op € 2.740.000.

In 2023 is een financieel dashboard en een personeelsdashboard operationeel geworden, en wordt het management periodiek geïnformeerd over de benutting van de salarisbudgetten in de organisatie. De sturings- en bijsturingsmogelijkheden zijn hierdoor sterk verbeterd. De informatie die in de dashboards is opgenomen, strookt met de hiervoor opgenomen toelichting. De netto instroom van (extra) personeel heeft gefaseerd en geleidelijk plaatsgevonden en het bezettingspercentage is in 2023 elk kwartaal gestegen van 87% in het eerste kwartaal naar 95% in het vierde kwartaal. 

De meest significante afwijkingen bij de teams van Bedrijfsvoering zijn hierna meer in detail toegelicht.

Team Beleid en Projecten (B&P), een voordeel van € 953.000:
Bij de teamkosten van Beleid en Projecten is een voordeel gerealiseerd van € 953.000. Kort gezegd komt het er op neer dat het oorspronkelijke salarisbudget van € 4.035.000 via de Nota van wijzigingen + Fitte organisatie is opgehoogd met € 1.997.000. Hiervan is door werving van nieuw personeel ruim € 1 miljoen ingevuld en besteed, een bedrag van € 953.000 is onbenut gebleven. Krapte op de arbeidsmarkt heeft het moeilijk gemaakt om in één jaar tijd het volledige vacaturebudget in te vullen. Daarnaast is er bij de functies uit de Nota van Wijzigingen en Fitte organisatie ook geprioriteerd in de fasering. Dit betekent dat bewust niet alle functies tegelijk zijn opengesteld, maar ook rekening is gehouden met het absorptievermogen van de zittende organisatie. Dit betekent dat in 2023 gestart is met de meest urgente functies en in 2024 hierop verder wordt gebouwd.

Team Beheer en Realisatie (BER), een voordeel van € 743.000:
Het voordeel kan volledig worden verklaard door het feit, dat de beschikbare extra vacatureruimte vooralsnog niet is ingevuld. Het uitstel heeft vooral te maken met het verwachte resultaat van het onderzoek van SWECO naar de kwalitatieve en kwantitatieve bezetting op grondzaken en vastgoed, dat in het vierde kwartaal van 2023 is uitgevoerd. Op basis van de uitkomsten van dit onderzoek zullen de openstaande vacatures in 2024 worden ingevuld.   

Team Publieke Dienstverlening, een voordeel van € 433.000:
De inhuurkosten van medewerkers voor de WOZ zijn bij product 920.00 ‘Lokale belastingen verantwoord bij ‘Uitvoering Wet WOZ’, terwijl het inhuurbudget is opgenomen bij het team Publieke Dienstverlening. Per saldo is geen sprake van een voordeel in de jaarrekening. Het voordeel bij team Publieke Dienstverlening (ca. 0,3 miljoen) is gelijk aan het nadeel bij product 920.00.
Een hiermee vergelijkbare situatie is aan de orde bij het vacaturegeld voor Wageningen45. Het P-budget voor de personele inzet bij Wageningen45 is in de begroting opgenomen bij het team Publieke Dienstverlening, terwijl de hiermee samenhangende lasten zijn verantwoord bij product 511.10 ‘Vrede en ontwikkelingssamenwerking’. Per saldo is ook hier geen sprake van een voordeel in de jaarrekening. Het voordeel bij team Publieke Dienstverlening (ca. € 0,1 miljoen) is gelijk aan het nadeel bij product 511.10. 
We zullen in 2024 de aandacht voor budgetbeheer intensiveren, zodat er een betere aansluiting is tussen begroting en werkelijkheid.

B) Digitale werkomgeving gerelateerd aan hybride werken (€ 236.000 voordeel)
In de begroting is een bedrag van € 300.000 incidenteel beschikbaar gesteld voor de ontwikkeling van de digitale werkomgeving gerelateerd aan hybride werken. In 2023 is een implementatieplan door het MT vastgesteld waarin een doorlooptijd van 1,5 jaar is voorzien. In 2023 is € 64.000 uitgegeven. Het restant van € 236.000 zal in 2024 nodig blijven voor de verdere implementatie van deze ICT. Voorgesteld wordt om het bedrag van € 236.000 over te hevelen naar 2024.

C) Transitie toekomstbestendige ICT-organisatie (€ 209.000 voordeel)
In 2023 is een budget van € 240.000 beschikbaar gesteld voor inhuur ten behoeve van de realisatie van een toekomstbestendige ICT-organisatie. De opbouw van de inhuur van benodigde expertise vergde in 2023 enige aanlooptijd en zorgvuldigheid. Er is in 2023 € 31.000 besteed, maar het resterende budget zal gedurende de meerjarige transitie alsnog hard nodig blijven. Voorgesteld wordt om het bedrag van € 209.000 over te hevelen naar 2024.

D) Informatisering en automatisering (€ 7.000 nadeel)
In de bestuursrapportage najaar is aangegeven dat naar verwachting er € 200.000 zou overblijven op het budget voor de vervanging van vakapplicaties voor o.a. burgerzaken, sociaal domein, geo-informatie, financiën en randvoorwaardelijke applicaties. In de loop van 2023 is er toch nog € 96.000 extra aan vervangingen uitgegeven, wat automatisch leidt tot een lagere storting in de reserve "A-vervangingen Automatisering". Op de andere onderdelen is € 89.000 minder uitgegeven dan begroot. Vanuit het coalitieakkoord en de Fitte organisatie is een deel van de overheadmiddelen toebedeeld aan informatisering en automatisering. Doordat niet alle vacatures in 2023 zijn ingevuld, is de inzet voor ICT-middelen ook niet allemaal benut. In verband met de transitie van de ICT organisatie is behoudend omgegaan met de uitgaven. 

E) Flexibele bedrijfsvoering (€ 53.000 nadeel)
Als uitvloeisel van het in het verleden gestarte project ‘De Nieuwe Toekomst’ vinden zogenaamde ZUS-onderzoeken (ZUS = Zelf doen-Uitbesteden-Samenwerken) plaats naar nut en noodzaak van evt. uitbesteding van gemeentelijke taken. In 2023 heeft Cyber Projects BV een onderzoek uitgevoerd naar de uitbesteding van IBOR-taken, waarvoor geen budget in de begroting is opgenomen. De totale kosten bedroegen € 53.000 in 2023.

F) Storting voorziening verlofsparen (€ 163.000 nadeel)
In het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) is bepaald, dat een voorziening moet worden gevormd voor arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van jaarlijks niet gelijke omvang.
De verplichtingen uit hoofde van het spaarverlof, zoals dat vanaf 2022 van toepassing is, moeten volgens de BBV-commissie in de jaarrekening in een voorziening worden opgenomen, omdat hier sprake is van een spaarsaldo dat in de tijd niet van gelijke omvang zal zijn wat betreft de jaarlijkse toevoegingen en opnamen van spaarverlof. In de jaarrekening 2023 is een voorziening ‘Verlofsparen’ ingesteld, waarin een bedrag van € 163.000 is gestort.

G) Renteresultaat (€ 270.000 voordeel):
Gemeenten zijn verplicht een surplus aan liquiditeiten aan te houden bij ’s Rijks Schatkist. In verband met het feit, dat de gemeente Wageningen in 2022 twee langlopende leningen heeft opgenomen (tegen een lage rente van minder dan 2,0%) voor een bedrag van in totaal € 24,0 miljoen, hebben we in 2023 permanent een hoog saldo bij ’s Rijks Schatkist gehad. Het rentetarief bij de schatkist heeft zich in lijn met de stijging van de marktrente gunstig ontwikkeld, en bedroeg in het 4e kwartaal van 2023 gemiddeld zelfs 3,9%. In de bestuursrapportages Voorjaar én Najaar 2023 hebben we rekening gehouden met de hoge rente-opbrengsten bij ’s Rijks Schatkist (in totaal is € 950.000 begroot). In werkelijkheid hebben we een nog hoger bedrag van € 1.195.000 aan rente-opbrengsten gerealiseerd bij ’s Rijks Schatkist, een voordeel van € 245.000.  Ook op de betaalrekening bij de BNG hebben we in 2023 rente ontvangen (€ 5.000).  Daarnaast hebben we € 20.000 minder rente betaald dan begroot voor de opgenomen geldleningen, waardoor we een totaal renteresultaat van € 270.000 hebben gerealiseerd.

H) Overige afwijkingen, per saldo een nadeel van € 9.000.
Deze afwijkingen zijn niet significant en worden niet toegelicht in de jaarrekening.

In het raadsbesluit bij deze jaarrekening wordt voorgesteld om € 209.000 voor de transitie toekomstbestendige ICT-organisatie en € 236.000 voor de ontwikkeling van de digitale werkomgeving bij hybride werken, bij de resultaatbestemming in de algemene bestemmingsreserve te storten.

Bij de reservemutaties is een voordelig resultaat van € 97.000 gerealiseerd. Dit wordt als volgt verklaard:
Er is ten opzichte van de bestuursrapportage najaar € 96.000 extra uitgegeven aan vervanging van software applicaties, wat leidt tot een lagere storting in de  egalisatiereserve "A-vervangingen Automatisering". Dit alles conform de uitgangspunten zoals opgenomen in de Nota reserves en voorzieningen Wageningen 2015.
De begrote storting in de reserve Revolverend Fonds Verduurzaming Vastgoed van (afgerond) € 1.000 heeft in werkelijkheid niet plaatsgevonden in afwachting van de geactualiseerde Nota reserves en voorzieningen, die in het voorjaar van 2024 aan de raad wordt aangeboden voor vaststelling.