Programma 1 Wageningen Sociaal

Toelichting

De resultaten voor deze doelstelling worden gemonitord op basis van de 4-jaarlijkse gezondheidsmonitors en de rapportages van de VGGM, waarin de gezondheid en leefstijl van kinderen en jongeren in beeld worden gebracht. De meest recente cijfers dateren van 2020 (Integrale Jeugdrapportage), 2021 (Kindermonitor) en 2022 (cijfers overgewicht), en de corona (regionale) gezondheidsmonitor jongvolwassenen uit 2022. Deze coronamonitor onder de leeftijdsgroep 16 t/m 25 jaar geeft geen specifiek inzicht in de Wageningse situatie, maar geeft wel een betrouwbaar beeld van de gezondheidssituatie van jongeren in het algemeen in Gelderland Midden. Er zijn geen vergelijkbare onderzoeken in voorgaande jaren uitgevoerd waarmee een ontwikkeling kan worden geschetst in positieve of negatieve zin.

In 2021 speelden 31% van de kinderen (2 tot 12 jaar) 7 dagen per week buiten, in 2017 was dit 27%. Dit is een stijging van 4%. Het percentage van de 0 tot 4 jarigen dat meedoet aan beweegactiviteiten was in 2021 68%, in 2017 was dit 55%. De stijging is hiermee 7%. Het percentage kinderen van 4 tot 12 jaar dat lid is van een sportclub of vereniging is ongewijzigd ten opzichte van 2017: dit was 75% van de kinderen. Het gewenste resultaat is hiermee voor een groot deel behaald.

Het percentage kinderen met overgewicht is in 2022 in Wageningen lager dan het gemiddelde van Gelderland Midden bij alle leeftijdsgroepen. Hiermee is het gewenste resultaat behaald. Bij de 5 tot 6 jarigen (7,4% in Wageningen t.o.v. 8,3% in Gelderland-Midden), bij de 10 tot 11 jarigen (14,6% in Wageningen t.o.v. 15,0% en bij de kinderen in 1e en 2e klas op het voortgezet onderwijs (9,8% in Wageningen t.o.v. 12,7%). Aanvullend beeld op basis van coronamonitor jongvolwassenen 2022: 16% van de 16/17 jarigen in Gelderland Midden heeft overgewicht.

Voor het gebruik van alcohol: de cijfers over 2020 geven aan dat 13% van de leerlingen uit klas 3 VMBO recent alcohol heeft gedronken, in 2019 was dit 20%. Voor klas 4 MHV is dit 32% (in 2019 was dit 31%). Voor bingedrinken: 13% van de VMBO leerlingen en 20% van de 4 MHV leerlingen geven aan recent meer dan 5 glazen per keer te hebben gedronken. In 2019 was dit 16% VMBO en 23% MHV. Met uitzondering van het recent drinken door leerlingen in 4 MHV klas zijn de percentages dus lager dan in 2019.

Aanvullend beeld op basis van coronamonitor jongvolwassenen 2022: 12% van de 16/17 jarigen in Gelderland Midden geeft aan minstens 1x per week 6 (m) dan wel 4 (v) glazen of meer per dag te drinken. 

Voor roken en blowen: 13% van de leerlingen uit 3 VMBO heeft recent gerookt (in 2019: 14%), geen enkele leerling geeft aan geblowd te hebben (in 2019 was dit 4%). Voor 4 MHV zijn deze percentages: 6% heeft recent gerookt (in 2019: 7%) en 10% heeft recent geblowd (in 2019: 9%). Voor roken en blowen zijn de percentages lager in 2020 dan in 2019.
De beoogde resultaten voor deze doelstelling zijn voor een groot deel gerealiseerd, we blijven ons inspannen om een bijdrage te leveren aan de gezonde leefstijl voor jeugdigen.

Aanvullend beeld op basis van coronamonitor jongvolwassenen 2022: 12% van de 16/17 jarigen in Gelderland Midden heeft één of meer middelen (drugs) gebruikt in de afgelopen 4 weken

Toelichting

Welsaam voert binnen het thema Gezondheid de preventieve hulp en ondersteuning uit.

Kinderen, jongeren en hun ouders kunnen laagdrempelig terecht bij de specialistische ondersteuning bij de huisarts voor de jeugd GGZ voor het bespreken van psychische klachten. In 2023 hebben 205 ouders, kinderen en jongeren gebruik gemaakt van deze mogelijkheid. De jeugdmedewerkers van het Startpunt hebben tijdens de inloop Jeugd en Gezin en op scholen ongeveer 60 inwoners geholpen met vragen over opgroeien en opvoeden. Ook zijn deze jeugdmedewerkers ingezet op vier scholen, als pilot voor laagdrempelige hulp en ondersteuning. 10 jong volwassenen hebben de cursus Voluit Leven gevolgd. 

Daarnaast zijn er voorlichtingsavonden georganiseerd op het Startpunt en het Pantarijn. We verwachten dat deze inzet heeft bijgedragen aan het sneller bespreekbaar maken en signaleren van psychische klachten.

Toelichting

De resultaten voor deze doelstelling worden, met uitzondering van het resultaat ten aanzien van basisvaardigheden, gemonitord op basis van de VGGM gezondheidsmonitors waarin de gezondheid en leefstijl van inwoners in Gelderland Midden in beeld worden gebracht. In 2020 heeft een onderzoek onder volwassen en ouderen plaatsgevonden. De resultaten hiervan zijn in 2021 gepubliceerd. In 2022 is een nieuwe Gezondheidsmonitor voor volwassenen en ouderen uitgevoerd, de resultaten hiervan zijn in 2023 gepubliceerd. In de Gezondheidsmonitor wordt ook de ervaren gezondheid en leefstijl in beeld gebracht bij inwoners met een lage Sociaal Economsiche Status (SES). In de Wageningse aandachtswijken, de Nude, de Buurt en Wageningen Midden, wonen relatief de meeste mensen met een lage SES. Aanleiding voor dit onderzoek binnen een tijdsbestek van 2 jaar was de coronaperiode. Een groot deel van de vragen die in 2022 zijn uitgevraagd zijn dezelfde als in 2020, een deel heeft specifiek betrekking op de ervaringen n.a.v. corona. In 2022 zijn geen vragen gesteld over het binnenklimaat, hittestress en groen in de buurt. Op deze aspecten kunnen we daarom geen vergelijking maken tussen 2022 en 2020 en zijn alleen cijfers beschikbaar over 2020. 

Resultaten ten aanzien van overgewicht en bewegen: In 2022 heeft 33% van de volwassenen (lage Sociaal Economische Status (SES), 18 jaar en ouder) overgewicht ten opzichte van 45% in 2020. Gemiddeld ligt dit percentage voor alle inwoners van 18 jaar en ouder op 25% ten opzichte van 27% in 2020. In 2022 voldeed 31% van de volwassenen (lage SES, 18 jaar en ouder) aan de beweegrichtlijn. In 2020 was dit 42%. Het Wageningse gemiddelde lag in 2022 op 63%, dit percentage is gelijk gebleven ten opzichte van 2020. De cijfers voor overgewicht onder volwassen inwoners van 18 jaar en ouders onder de groep inwoners met een lage SES is verbeterd. Wel is het aandeel onder deze doelgroep dat voldoende beweegt afgenomen. De komende tijd zullen we daarom onze inzet op een gezonde leefstijl continueren met daarbij extra aandacht voor beweging.

Resultaat bestaanszekerheid: In 2022 heeft 23% van volwassenen (lage SES, 18 jaar en ouder) afgelopen 12 maanden moeite met rondkomen van het huishoudinkomen ten opzichte van 20% in 2020. Wageningen breed ligt dit percentage op 18 % en was dit 14% in 2020. In 2022 heeft 58% van de inwoners (lage SES,18 jaar en ouder) €1.000,- voor onverwachte noodzakelijke uitgaven ten opzichte van 60% in 2020. Voor Wageningen breed ligt dit percentage op 71% en was dit 72% in 2020.
De (financiële) bestaanszekerheid is de afgelopen jaren meer onder druk komen te staan. We zullen daarom onze inzet op bestaanszekerheid voortzetten en intensiveren.

Resultaat basisvaardigheden: Door diverse organisaties welke samenwerken binnen het Digitaalhuis is inzet gepleegd om laaggeletterde inwoners te ondersteunen. Er waren 113 spreekuurcontacten, 224 hulpverleningsvragen (Informatiepunt Digitale Overheid), 63 inwoners bezochten het Digitaal café, gemiddeld 60 inwoners namen deel aan het Taal café, 91 inwoners hebben een non-formeel traject gevolgd en 36 inwoners zijn in 2023 gestart met een formeel taaltraject. Daarnaast is er taalaanbod ontwikkeld en zijn taallessen gegeven aan 44 Oekraïense vluchtelingen. Een groot aantal inwoners heeft hiermee haar basisvaardigheden kunnen vergroten. Deze inzet continueren we ook komend jaar. Daarnaast neemt Wageningen per november 2023 deel aan de uitrolfase van het project Gemeentelijke Gezinsaanpak Geletterdheid met als doel de cyclus van laaggeletterdheid binnen gezinnen te doorbreken. 

Resultaat gezonde leefomgeving:

Binnenklimaat: In 2020 wordt bij de groep volwassen inwoners (lage SES, 18 jaar en ouder) in 10% van de huizen dagelijks gerookt t.o.v. 10% in 2020. Het Wageningse gemiddelde ligt op 5% t.o.v. 5% in 2020. In 2020 geeft 14% van de inwoners (lage SES, 18 jaar en ouder) aan het huis onvoldoende te kunnen ventileren, het Wageningse gemiddelde is 15% van de inwoners.
Hittestress: In 2020 geeft 14% van de volwassenen (lage SES, 18 jaar en ouder) aan tijdens aanhoudend weer geen verkoeling te kunnen vinden in eigen woning, tuin of buurt. Het Wageningse gemiddelde ligt hoger, op 25%.
Groen in de buurt: In 2020 geeft 78% van de volwassenen (lage SES, 18 jaar en ouder) een rapportcijfer van 7 of hoger voor het groen in de buurt. Het Wageningse gemiddelde ligt op 79%. 

De resultaten voor gezonde leefomgeving zijn voor de doelgroep lage SES relatief goed ten opzichte van de gemiddelde cijfers in Wageningen met uitzondering van het aspect roken. We continueren onze inspanningen ten aanzien van een gezonde leefomgeving.

Toelichting

Welsaam voert de preventieve hulp en ondersteuning uit op dit thema.
De gemeente monitort het resultaat op basis van de VGGM Gezondheidsmonitor waarin de gezondheid en leefstijl wordt gemonitord onder de inwoners van Wageningen. In 2024 wordt een nieuwe monitor verwacht. 
In de in 2023 uitgebrachte extra monitor zijn de resultaten 2022 eenzaamheid Wageningen: 
18 jaar en ouder: eenzaam 50% waarvan (zeer) sterk eenzaam 14% (2020:49% en 11%);
18 jaar tot 65 jaar: eenzaam 50% waarvan (zeer) sterk eenzaam 13% (2020:49% en 12%);
65 jaar en ouder: eenzaam 49% waarvan (zeer) sterk eenzaam 13% (2020:48% en 9%).

De cijfers uit de Gezondheidsmonitor van 2022 laten zien dat er over het algemeen sprake is van een stijging van gevoelens van eenzaamheid. De coronaperiode heeft hier naar alle waarschijnlijkheid aan bijgedragen. We blijven inzetten op vermindering van eenzaamheid. Met name de doelgroep ouderen is na de coronaperiode gestimuleerd om weer deel te nemen aan activiteiten.

Toelichting

In maart 2023 heeft de gemeenteraad het Beleidskader Inkomenszekerheid vastgesteld. Een onderdeel van het nieuwe beleid zijn ondersteuningsgesprekken waarin onder andere wordt gekeken welke regelingen de inwoner nodig heeft, wat voor budget er nodig is om rond te komen en welke ondersteuning zij nodig hebben. Kortom: ondersteuning op maat. Hiervoor zijn in 2023 al meer dan 100 ondersteuningsgesprekken gevoerd. Per huishouden wordt tijdens dit gesprek gemiddeld €700,- bespaard door het aanvragen van regelingen waar inwoners recht op hebben.

Het herijkte inkomensbeleid zou per 1 januari 2024 effectueren, maar de implementatie is inmiddels uitgesteld tot 1 januari 2025. In 2024 wordt de invoering van dit beleid verder voorbereid. Om armoede te bestrijden zijn in 2023 de bekende minimaregelingen gecontinueerd. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om het Ik doe (digitaal) mee-fonds en de collectieve aanvullende zorgverzekering. We zien in 2023 een lichte stijging in het gebruik van deze regelingen ten opzichte van 2022. Ook is in 2023 de energietoeslag uitgekeerd aan ongeveer 1900 huishoudens.

Daarnaast hebben we in 2023 ingezet op het stimuleren van uitstroom naar werk en het vroegtijdig bemiddelen van werkzoekenden. Hiervoor werken we onder andere samen met gemeenten in de regio en het UWV binnen het Regionaal Mobiliteitsteam (RMT) en door middel van inloop-Werkcafé's. Hiermee richten we ons bijvoorbeeld op ondernemers die een terugval in inkomsten uit ondernemerschap hadden. Inwoners worden snel geholpen over gemeentegrenzen heen. Zo wordt instroom in de bijstand voorkomen en stimuleren we financiële zelfredzaamheid. 

Toelichting

We zien nog geen afname van aantal ouders, kinderen en jongeren dat gebruik maakt van geïndiceerde jeugdhulp. In de kwartaalrapportage sociaal domein (apart aan de gemeenteraad gepresenteerd) en de monitor van de pilot duurzaam partnerschap jeugd, worden deze cijfers nader geduid.

Toelichting

In Wageningen zetten we al vroegtijdig in op het ondersteunen en goed toerusten van (aanstaande) kwetsbare ouders. Programma’s die hiervoor in Wageningen ingezet worden vanuit de verloskundige praktijk en de jeugdgezondheidszorg zijn Centering Pregnancy, Stevig Ouderschap , Voorzorg en het programma Nu Niet Zwanger. 

Daarnaast kunnen ouders met vragen over opvoeden en opgroeien laagdrempelig terecht bij het consultatiebureau en bij de inloop Jeugd en Gezin bij het Startpunt en bij vier scholen. Ook organiseert het Startpunt thema-bijeenkomsten. Voor advies en hulp bij echtscheidingssituaties, kunnen inwoners en professionals terecht bij het regionale scheidingsloket. Ook Welsaam voert binnen dit thema preventieve hulp en ondersteuning uit, zoals 'Buurtgezinnen' en 'kind aan huis'.

We hebben geen manier om inzichtelijk te maken of ouders zich daadwerkelijk gesteund voelen. We verwachten dat dit wel bijdraagt aan het versterken van de opvoedondersteuning, aangezien er gebruik van wordt gemaakt. 

Toelichting

Leefbare wijken:
Er zijn in Wageningen passende en laagdrempelige mogelijkheden, veelal in de eigen wijk, om elkaar te ontmoeten en hiermee het sociale netwerk te onderhouden en waar nodig te versterken om eenzaamheid te voorkomen. Er is ingezet op ambulant buurtmaatschappelijk werk en aandacht voor de buurt (aanspreekpunt overlast) om kwetsbare inwoners vroegtijdig te ondersteunen. 

Vrijwilligerswerk: 
In Wageningen zetten we in op toename van het aantal vrijwilligers en willen we de belasting van mantelzorgers verminderen. Deze resultaten worden gemonitord in de VGGM monitor. Onderstaand de gegevens van 2022, uitgebracht in 2023. In 2024 wordt een nieuwe VGGM monitor verwacht.
31% van 18 jaar en ouder doet vrijwilligerswerk (regio 28%)
34% van 65 jaar en ouder doet vrijwilligerswerk (regio 31%)
31% van 18 tot 65 jaar doet vrijwilligerswerk (regio 27%)

Lokaal is er sprake van een lichte afname in alle doelgroepen. Deze afname kunnen we niet verklaren. We blijven inzetten op het ondersteunen van vrijwilligerswerk. 

Mantelzorg:
21% van de mantelzorgers van 18 jaar en ouder is tamelijk zwaar, zeer zwaar tot overbelast door mantelzorg (regio 20%)
15% van de mantelzorgers vanaf 65 jaar is tamelijk zwaar, zeer zwaar tot overbelast door mantelzorg (regio 16%)
23% van de mantelzorgers van 18 tot 65 jaar is tamelijk zwaar, zeer zwaar tot overbelast door mantelzorg ( regio 21%) 

Lokaal maar ook regionaal is er sprake van een toenemend percentage van overbelasting bij mantelzorgers. Diverse oorzaken kunnen hieraan ten grondslag liggen. Bijvoorbeeld vergrijzing in combinatie met een afname van beschikbare mantelzorgers/ langer thuis wonen. Voor Wageningen is dit niet specifiek onderzocht. We blijven inzetten op ondersteuning van mantelzorgers. In 2023 is gestart met het project preventieve respijtzorg gericht op het creëren van preventieve respijtzorg ter voorkoming of vermindering van overbelasting bij mantelzorgers. Het project heeft een looptijd van 2,5 jaar.

Toelichting

Wettelijke taken worden uitgevoerd. Dit betreft: 

• Jeugdwet (ook opgenomen onder ambitie 1.1)
• Wet Maatschappelijke Ondersteuning 2015
• Participatiewet
• Wet sociale werkvoorziening
• Wet gemeentelijke Schuldhulpverlening
• Wet inburgering
• Wet Publieke Gezondheid (ook opgenomen onder ambitie 1.1)
• Wet educatie en Beroepsonderwijs
• Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz)
• Wet gemeentelijke anti-discriminatievoorzieningen.
• Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen

Omschrijving (toelichting)

We bouwen voort op de successen van de voorgaande edities van de 4 mei herdenking en het vieren van de bevrijding op 5 mei. We zijn vanuit Wageningen, Stad der Bevrijding, voortdurend zichtbaar als voorvechter en gangmaker voor het bewustzijn en daarmee de bevordering van individuele en collectieve vrijheid. Wij brengen deze thema’s onder de aandacht voor het hele land en ver daar buiten. Professioneel, midden in de samenleving, met krachtige en loyale partners.

Toelichting

In 2023 hebben we zowel online als fysiek de vrijheidsboodschap kunnen uitdragen. Onder andere door wereldgesprekken, adopties van monumenten, scholenprojecten zoals de brieven actie ode aan de veteranen, de herdenking op 4 mei, vrijheidsmaaltijden, het Vrijheidsconcert, de bevrijdingsvuurestafette met NOS uitzending, het Gelders Bevrijdingsfestival, het defilé en de nationale herdenking op het 5 mei plein hebben er voor gezorgd dat we weer ruimschoots ons doel hebben gehaald. 90.000 mensen bezochten Wageningen op 5 mei.

Toelichting

Uit metingen in het basisonderwijs blijkt dat de achterstanden bij kinderen met een VVE (Voor- en Vroegschoolse Educatie) verwijzing ingelopen worden. Metingen op de basisschool geven aan dat ruim 80% van de kinderen met een VVE verwijzing zonder kleuterverlenging over gaan naar groep 3. Van het totaal aantal leerlingen gaat meer dan 90% zonder kleuterverlenging over naar groep 3. Logopedische screening wordt ingezet voor alle basisschoolkinderen waar zorgen om zijn.

De bblthk is gestart met het landelijk bewezen programma 'De bibliotheek op school'. De gemeente heeft subsidie beschikbaar gesteld om met vier scholen te starten: basisschool De Wereld, de Tarthorst en De Johan Friso en de Margrietschool. Daarnaast is de bblthk gestart met BoekStart op drie kinderopvang-locaties en met het programma BoekStartcoach op het consultatiebureau. 

Met het basisonderwijs is het gesprek gestart om te komen tot een eenduidig aannamebeleid. 

Toelichting

Het aantal voortijdige schoolverlaters (VSV) in de regio Vallei is voor het schooljaar 2022-2023 2% (landelijk 2,4%). Het schoolverzuim in Wageningen is voor het schooljaar 2022-2023 1,7%.

Er is een flinke toename van het aantal VSV'ers in de regio Vallei in 2022-2023. Landelijk zien we dit ook. Belangrijke redenen zijn: na-ijl-effect van corona, verkeerde studiekeuze en groenpluk door arbeidsmarkt. Na analyse toename VSV'ers extra regionale aandacht voor aanpak van de doelgroep.

Het relatief verzuim was 1,7%.

Toelichting

Er is een scholingsprogramma gericht op het stimuleren van ecologisch bewustzijn en verantwoordelijkheid. Het Groene Wiel ondersteunt alle basisscholen in Wageningen en werkt projectmatig samen met het Pantarijn. In het schooljaar 2021/2022 hebben 284 klassen meegedaan aan een activiteit en in het schooljaar 2022/2023 hebben 319 klassen meegedaan. 

Toelichting

In het schooljaar 2022-2023 zijn 109 leerlingen met een taxibus vervoerd. Dat is een stijging van 3 leerlingen ten opzichte van het schooljaar 2021-2022. In het schooljaar 2022-2023 reizen 7 leerlingen met het openbaar vervoer. 12 leerlingen maken gebruik van een tegemoetkoming eigen vervoer. 5 leerlingen reizen met de E-bike. 1 leerling maakt gebruik van de fietsvergoeding. 

De vervoerder verduurzaamt zijn wagenpark. Op het totaal van de kilometers passend vervoer schooljaar 2022/2023 is 60,9% met Euro-6, 1,4% met CNG (compressed natural gas) en 37,7% met Elektrisch/Waterstof uitgevoerd. 

Toelichting

De nieuwbouw van de Zwaneridder aan de Voorburglaan is begin 2024 gereed. De nieuwbouw van de Margrietschool op de Haverlanden is in voorbereiding. De start van de nieuwbouw is in vertraagd met een half jaar naar aanleiding van flora/fauna onderzoek. Met de nieuwbouw komt er een oplossing voor capaciteitsproblemen bij deze scholen. De nieuwbouw van de Zwaneridder biedt ruimte voor kinderopvang en wordt een Integraal Kind Centrum. In beide schoolgebouwen komt een ruimte die beschikbaar is voor medegebruik door de wijk.

In 2023 heeft de raad middelen beschikbaar gesteld voor de nieuwbouw of renovatie van de Jozefschool. Over de planning voor de nieuwbouw of renovatie van andere schoolgebouwen, moet de gemeenteraad nog besluiten. Schoolbesturen zijn daarom afwachtend om op dit moment gebruik te maken van beschikbare subsidie voor energiebesparing van schoolgebouwen.

Voor het knelpunt bij de huisvesting van de Internationale Schakelklas (ISK) is een tijdelijke oplossing gevonden met de huur van een leegstaand kantoorpand voor het schooljaar 2023/2024.

Toelichting

Ook in 2023 zijn er weer scholen gestart met het vergroenen van het plein, twee scholen hebben gemeentelijke subsidie hiervoor aangevraagd. Bij twee scholen zijn groene pleinen gerealiseerd. Het grootste deel van de scholen hebben daarmee het plein (gedeeltelijk) vergroend. 

Bij alle scholen is het plein of een deel van het plein, openbaar toegankelijk.

Toelichting

Er wordt samengewerkt tussen onderwijs en jeugdhulp. Bijvoorbeeld door: ondersteuningsteams op scholen, het samenwerkingsverband Kind Centraal met ongeveer 30 partijen en het onderwijszorgarrangement SBO de Dijk waarvan acht kinderen gebruik hebben gemaakt. Het gaat om een hulpvraag op school in combinatie met een hulpvraag thuis.

Op vier scholen is er laagdrempelige ondersteuning beschikbaar vanuit het Startpunt, voor opvoed- en opgroeivragen van ouders. Daarnaast financiert de gemeente een orthopedagoog voor alle scholen die op afroep snel beschikbaar is voor ondersteuning van leerkrachten bij vragen over meervoudige problematiek (gedrag, sociaal emotioneel) in de klas.

Toelichting

Bij het speciaal basisonderwijs in Wageningen is onderzocht of kinderen uit Wageningen die momenteel onderwijs krijgen bij het Speciaal Onderwijs in Ede, in Wageningen naar school te kunnen gaan. Dit bleek echter juridisch niet mogelijk. 

Toelichting

In 2023 zijn alle kinderopvanglocaties en gastouders (100%) gecontroleerd. Hierbij is één tekortkoming geconstateerd. De betreffende organisatie heeft deze tekortkoming in goed overleg met de gemeente aangepakt en opgelost.

Omschrijving (toelichting)

Naast bovenstaande doelen hebben wij wettelijke taken uit te voeren. Dit betreft taken op de volgende wetten: 

• Onderwijshuisvesting
• Onderwijsachterstandenbeleid
• Leerplicht
• Leerlingenvervoer
• Toezicht kinderopvang

Toelichting

De wettelijke taken zijn uitgevoerd.

Toelichting

Sportservice Wageningen heeft inclusief sporten en bewegen onder andere ondersteund door: te adviseren over nieuw sportaanbod en het lokale sportakkoord. Onder andere door het organiseren van de GLI minima, het programma Valpreventie i.s.m. Fysiotherapie Groothuis en de Wageningse Wandeluitdaging. De Wageningse Wandeluitdaging is een wandelprogramma van 10 weken voor inwoners uit Wageningen. 48 deelnemers met een gemiddelde leeftijd van 69 gingen van start. 34 deelnemers hebben het traject voltooid. 100% geeft aan om na het programma in beweging te blijven en 76,5% gaf aan deel te nemen om zich fysiek fitter te voelen. 

Vanaf 2023 is het nieuwe Sportakkoord 2.0 van start gegaan. De Sportraad heeft met een regiegroep uitvoering gegeven aan het sportakkoord. Er is onder andere voor gezorgd dat jongeren uit het AZC kunnen trainen en wedstrijden kunnen spelen bij voetbalvereniging WVV Wageningen, mede dankzij het COA. Daarnaast is er een bijdrage geleverd aan het zwem ABC voor 7 leerlingen van SBO de Dijk. 

Toelichting

Kinderen hebben via verschillende wegen kennis kunnen maken met nieuw sportaanbod: 
Dit jaar zijn er 2234 Sam Moves boekjes uitgedeeld over alle basisscholen in Wageningen. Daarnaast er in de zomer de Sam School Olympiade georganiseerd, waar 948 basisschoolleerlingen kennis hebben gemaakt met het aanbod aan sport in de gemeente. Daarnaast hebben 19 kinderen via het Sam Multisport 10-weeks programma kennis kunnen maken met verschillende sportaanbieders. 

Extra aandacht voor bewegen op scholen is er vanuit Sportservice Wageningen geweest door ‘beweegklikos’ op de Piekschool, SBO de Dijk en De Bijenkorf te plaatsen. Een beweegkliko is een verrijdbare kliko met inspirerend sport- en spelmateriaal. Vanuit het Sportakkoord is er budget toegekend voor zwemles op SBO de Dijk en is er een bedrag toegekend aan Zwembad de Bongerd voor extra gevarieerd sport- en beweegmateriaal voor naschoolse sport- en beweeglessen. 

Daarnaast is er extra beweegaanbod gerealiseerd voor kinderen van 4 t/7 jaar op zondag bij basketbalvereniging Pluto.

Toelichting

Naar aanleiding van de Consultatienotitie Herijking Sportbeleid is er een externe procesbegeleider ingezet op Sportpark de Zoom, om samen met de verenigingen te kijken naar een nieuwe, efficiëntere verdeling van de sportvelden. Daarnaast is het onderzoek en de besluitvorming over de toekomstige kunstgrasinfill van de voetbalvelden afgerond. De keuze is gemaakt voor kurk als toekomstbestendige, milieuvriendelijke infill.

Op sportpark de Bongerd is de toplaag van een van de hockeyvelden gerenoveerd. Doordat Hockeyvereniging WMHC een deel van de kosten op zich neemt, is er een waterveld in plaats van een semiwaterveld aangelegd.

Toelichting

Alle basisscholen hebben deelgenomen aan het kunstmenu. Het Kunstmenu is een samenwerking van de Wageningse basisscholen, culturele aanbieders uit de regio en de gemeente Wageningen. Zeven basisscholen doen daarnaast ook mee met Cultuureducatie met Kwaliteit (CMK 2021-2024). 

Het naschools aanbod (EIGENWIJZER) is verder uitgebreid en ook is de afstemming tussen de binnenschoolse- en buitenschoolse cultuureducatie verder verbeterd. De meest zichtbare uiting van Eigenwijzer was het programmaboekje dat in de zomer van 2023 via alle scholen verspreid werd. Hierin stond het complete Wageningse aanbod van activiteiten die kinderen in de zomervakantie konden doen.

Toelichting

Door subsidiëring van theater Junushoff wordt een podium geboden voor professionele voorstellingen.

In totaal ontving Junushoff in 2023 77.000 bezoekers. Dat is een toename van 20% ten opzichte van 2022. In 2023 programmeerde Junushoff 140 professionele voorstellingen die samen 40.700 bezoekers trokken. Het theater bood onderdak aan 85 sociaal-culturele evenementen, die bij elkaar 16.000 bezoekers trokken. Bij deze evenementen stonden ook circa 1.850 amateurs en kinderen op de planken. Het zwaartepunt van de sociaal-culturele evenementen lag traditiegetrouw in de periode juni en juli met de einduitvoeringen van de Wageningse basisscholen en dans- en balletscholen. Bijzondere sociaal-culturele evenementen waren dit jaar het Wagenings Dialectfestival, naar aanleiding van het jubileum van de Historische Vereniging Oud Wageningen, en de Raveparty van Popupop. Ook was er het Rhinegold festival. Verder organiseerde Junushoff in samenwerking met Jazz in Wageningen voor de tweede keer het internationale Nordic Jazz Festival en was Dienke Groenhout artist in residence. Junushoff heeft afgelopen jaar onderzoek gedaan naar de herkomst van de Wageningse bezoekers van de professionele voorstellingen. In de afgelopen vijf jaar heeft 70% van alle Wageningers minimaal 1 keer een professionele voorstelling bezocht. 

De Wageningse Cultuurzomer trok in 2023 ongeveer 17.000 bezoekers (ca. 11.000 in 2022). Deze bezoekers bezochten 115 evenementen die werden georganiseerd door 22 organisaties. In het park achter het theater organiseerde Theater Junushoff vier sfeervolle concerten door nationaal bekende artiesten. Klassiek in Wageningen organiseerde bijzondere klassieke concerten van internationaal niveau in de Arboretumkerk en Het Depot. Bij Dinner on the Dike genoten 700 mensen van een maaltijd op de Grebbedijk. Montmartre aan de Rijn, de kunstmarkt in Franse sferen werd voor het vierde jaar bezocht door duizenden bezoekers. Het Platform Beroepskunstenaars Wageningen organiseerde vier weken lang de wisselende expositie Kunst in de Kerk. In de Arboretumkerk was een indrukwekkende kunstexpositie te zien van kunst gemaakt door mensen met dementie. In het Torckpark waren vijf buitenfilms te zien. Ook waren er diverse kleinere activiteiten en workshops georganiseerd door Wageningse cultuurmakers. De Wageningse Cultuurzomer werd gefinancierd uit de coronasteunmiddelen die de gemeente heeft ontvangen van het Rijk. 

Door subsidiëring van PopUPop werd mogelijk gemaakt dat het nationale popcircuit naar Wageningen wordt gehaald. 

Toelichting

Door subsidiering van de openbare bibliotheek (bblthk) hebben inwoners toegang tot de 5 wettelijke bibliotheek functies. In 2023 waren de bezoekersaantallen weer bijna terug op het niveau van voor corona, 240.000 bezoeken (t.o.v. ruim 245.000 voor corona). Het aantal leden is met 4% gestegen t.o.v. 2022, naar 10.222 leden. De stijging vond voornamelijk plaats bij de jeugd. 

Het jaar 2023 was het eerste volledige jaar dat het IDO geopend was (Informatiepunt Digitale Overheid). Afgelopen jaar werden er 224 mensen geholpen bij het IDO. Tweederde van de bezoekers was 65+. Een kwart van de vragen had te maken met DigiD. Mensen kwamen daarnaast voor uiteenlopende vragen langs waarbij ze zelf niet wisten waar ze moesten beginnen. Er werd geëxperimenteerd met IDO-spreekuren op basisscholen, om inwoners te bereiken die de weg naar de bblthk nog niet kennen. Dit wordt in 2024 voortgezet.

Door subsidiering van Museum De Casteelse Poort worden er permanente exposities en kortlopende tentoonstellingen over het verleden van Wageningen mogelijk gemaakt. Op de site beeldbankwageningen.nl, die wordt beheerd door het Gemeentearchief, zijn de beeldcollecties van het Gemeentearchief, museum De Casteelse Poort en de historische vereniging Oud Wageningen te raadplegen. Ook is daarop de digitale versie van de Wageningsche Courant 1855-1947 te vinden. De site wordt veel geraadpleegd.

De studiezaal van het Gemeentearchief is het hele jaar op de gebruikelijke bezoekdagen open geweest. Het aantal bezoekers stijgt weer sinds corona. Op internet staat het archievenoverzicht met links naar inventarissen en zijn enkele indexen te raadplegen. Op de gemeentelijke website vertellen enkele pagina's de geschiedenis van Wageningen. Voor uitbreiding van digitale dienstverlening van het archief is geen budget beschikbaar. De medewerkers van het Gemeentearchief publiceren regelmatig historische artikelen in onder andere het tijdschrift Oud Wageningen.

RTV Rijnstreek, de lokale omroep van Wageningen, krijgt jaarlijks een bekostiging voor haar activiteiten. Via radio en tv besteden zij aandacht aan lokale onderwerpen.

Toelichting

De cultuurontwikkelaars en cultuureducatiecoördinatoren zijn in 2023 samengevloeid in het cultuurteam (binnen de bblthk). Een van de resultaten uit die samenwerking is de Urban Arts leerlijn en de samenwerking binnen festival Aan Hogerwal. Voor deze samenwerking werd succesvol subsidie aangevraagd bij het fonds voor de cultuurparticipatie. 

In 2023 vond de tweede editie van Het Geheim van Wageningen plaats. Er werden 500 kaarten verkocht. Het Geheim begon bij een verlangen van een amateurtoneelspeler die wel eens met spelers van een andere vereniging in contact wilden komen. Het leidde tot een voorstelling waarvan het fundament rust op vrijwilligers van verschillende toneelverenigingen die meedoen als speler en aangestuurd worden door een regisseur en artistiek gecoacht worden door locatietheatergroep Waterlanders.

In Foodvalley verband zijn 6 werkgroepen, gevuld met vertegenwoordigers van culturele instellingen uit de gehele regio, bezig met het maken en uitvoeren van plannen die de sector verbinden en versterken (voortkomend uit een subsidie van provincie Gelderland voor innovatie en duurzaam herstel van de culturele sector na de coronapandemie). Een van de projecten heet Erfgoedtour. Hiermee kunnen erfgoedorganisaties zoals museum Casteelse Poort eenvoudig mediatours aanbieden. Wageningen trekt samen met Ede op in de cultuurregio, waarmee extra (landelijke) middelen kunnen worden aangetrokken om blijvend te investeren in de sector.

Omschrijving (toelichting)

Naast bovenstaande doelen hebben wij wettelijke taken uit te voeren. Dit betreft taken op de volgende wet: 

De Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen (Wsob). In deze wet wordt geformuleerd welke 5 functies een openbare bibliotheekorganisatie heeft:

• Kennis en informatie ter beschikking stellen
• Ontwikkeling en educatie bieden
• Lezen bevorderen en het laten kennismaken met literatuur
• Ontmoeting en debat organiseren
• Kennis laten maken met kunst en cultuur

Toelichting

De wettelijke taken zijn uitgevoerd.

Omschrijving (toelichting)

Aanpak ondermijning structureel vormgeven en professionaliseren.

Toelichting

In 2023 hebben we grote stappen gezet in de aanpak van ondermijning. We hebben vier integrale controles georganiseerd, onder andere op de automotive branche, de horeca en op het digitale opkopers register. Het plan van aanpak is opgesteld naar aanleiding van de weerbaarheidsscan, uitgevoerd door het Regionaal informatie en expertise centrum (RIEC). We hebben via onze sociale mediakanalen verschillende bewustwordingsacties uitgevoerd. Voor interne medewerkers hebben we een bewustwordingsdag georganiseerd in samenwerking met de gemeente Renkum.

Omschrijving (toelichting)

Zorg en veiligheid door ontwikkelen naar niveau zoals voorgesteld door Vereniging van Nederlandse Gemeente (VNG).

Toelichting

In 2023 is er een jaarplan vastgesteld door de stuurgroep Leefbaarheid, Veiligheid en Zorg voor 2023 en 2024 met drie speerpunten.

1. Meer inzet op preventief werken en verdere professionalisering van de integrale samenwerking.
2. Meer inzet op ambulant werk breed.
3. Meer inzet op ambulant werk jeugd.

Thema's die zijn opgepakt zijn onder meer: privacy en ketensamenwerking, voorbereiding WijkGGZ (start medio 2024), vroegsignalering en woningontruiming, plan van aanpak voor inzet opbouwwerk (integraal), re-integratie ex-gedetineerden. Er zijn intern stappen gezet om het op- en afschalingsmodel verder vorm te geven en er zijn afspraken gemaakt met de samenwerkende partijen om dit verder gezamenlijk vorm te geven.

Omschrijving (toelichting)

Evenementen en demonstraties in Wageningen verlopen veilig.

Toelichting

De procesbeschrijving melden demonstraties is gereed. Daarnaast hebben we het melden van demonstraties vereenvoudigd. De uitvoeringsregels evenementenveiligheid zijn vastgesteld. 

Omschrijving (toelichting)

De lokale crisisbeheersing is actueel en de functies zijn ingevuld.

Toelichting

Onze lokale crisisorganisatie is getraind en geoefend. We hebben samen met de veiligheidsregio de 'burgemeestersgame' gehouden met bestuurders en medewerkers. 

Omschrijving (toelichting)

Naast bovenstaande doelen hebben wij wettelijke taken uit te voeren. Dit betreft taken op de volgende wetten: 

• Uitvoeren burgemeestersbevoegdheden voor de handhaving van de openbare orde en veiligheid op grond van de Gemeentewet.
• Uitvoeren taken crisisbeheersing op grond van de Wet op de veiligheidsregio's.

Toelichting

De wettelijke taken worden uitgevoerd. Een voorbeeld hiervan is dat de burgemeester waarschuwend heeft opgetreden bij een grote, illegale, vuurwerkvondst in een woning.