Programma 2 Wageningen Fysiek

Toelichting

In 2022 is gestart met de realisatie van de Snelle fietsroute Ede Wageningen. Voorbereidende werkzaamheden zijn uitgevoerd (kabels en leidingen). Het fietspad Hoevestein (tussen hoek Hoevestein-Hollandseweg en Nijenoord Allee) is verbreed tot vier meter. Het definitief ontwerp fietsstraat Churchillweg-Hoevestein is gepresenteerd. 

Op het kruispunt Diedenweg – Ritzema Bosweg is de fietsoversteek van de Diedenweg-zuid aangepast. Fietsers kunnen in beide richtingen oversteken. In 2022 is het voorlopig ontwerp van kruispunt Nude-Costerweg en de Westelijke entree Campusterrein gereed gekomen. 

Het openbaar vervoer heeft nog altijd te maken met minder reizigers dan voor corona. Samen met de regio en regiogemeenten vindt veel inspanning plaats om afschaling van het OV te voorkomen. De meeste buslijnen zijn met dezelfde dienstregeling blijven rijden. Dit geldt niet voor lijn 89 (Wageningen Campus – Veenendaal de Klomp), deze is december 2022 opgeheven. Op buslijn C3 / 303 (naar station Ede-Wageningen) rijden vanaf december 2022 minder bussen. In 2022 heeft de provincie nieuwe reisinformatiepanelen geplaatst op de bushaltes. 

BBW (Beter Bereikbaar Wageningen) is een project voor de auto- en OV-bereikbaarheid van de provincie waar we in meedenken. 

In regionaal verband is gewerkt aan het in beeld brengen van de effecten van de woningbouwopgave op mobiliteit. De studieresultaten zijn gebruikt voor het schrijven van het Wageningse bod – mobiliteit. Dit is weer ingebracht in de onderhandelingen met het Rijk. Dit heeft ervoor gezorgd dat het Rijk een financiële bijdrage heeft toegezegd voor doorstromingsmaatregelen en geluidsmaatregelen op de Diedenweg (tussen Ritzema Bosweg en Mansholtlaan). 

Toelichting

Alle 420 meldingen die in 2022 via het meldpunt openbare ruimte zijn binnengekomen en die betrekking hebben op kleine verkeersvragen en -knelpunten zijn beantwoord. De gemiddelde doorlooptijd van deze meldingen was vier dagen. Waar mogelijk zijn maatregelen genomen. In geval van meldingen over te hoge snelheid zijn snelheidsdisplays geplaatst. In Wageningen Hoog is de 30 km/h-zone verduidelijkt door extra markering en bebording. 

Alle aanvragen voor vergunningen (evenement-, inrit- en omgevingsvergunning) zijn getoetst op verkeersaspecten. In 2022 was sprake van 23 evenementenvergunningen, 16 aanvragen voor een inrit en zijn 15 verkeersplannen voor (grotere) bouwwerkzaamheden getoetst. 

Acties op het vlak van educatie, voorlichting en handhaving zijn beperkt geweest in 2022. We hebben meegedaan aan de jaarlijkse regionale campagnes ‘Wij gaan weer naar school’ en ‘fietsverlichting’. We dragen bij aan educatie/lesmateriaal voor basisscholen en ondersteunen vrijwilligers bij het praktisch verkeersexamen. Deze acties hebben een positief effect op het gewenste verkeersgedrag en daarmee de verkeersveiligheid.  

Om slechtzienden en blinden beter te ondersteunen bij de oversteek is op de kruispunten Ritzema Bosweg-Diedenweg en Ritzema Bosweg - Beatrixlaan in de verkeerslichtenregeling de rateltikker vervangen door een akoestisch systeem. Dit systeem is duidelijker voor de visueel gehandicapte én zorgt voor minder geluidsoverlast voor omwonenden.

In de wijk Veluvia is het vergunningparkeren ingevoerd. In 2022 is gestart met een nieuwe versie van de digitale parkeerbalie: bewoners kunnen digitaal een parkeervergunning aanvragen. Op het parkeerterrein de Gevangentoren is kentekenparkeren ingevoerd, er zijn nieuwe automaten in gebruik genomen. Er is een promotie actie uitgevoerd om het gebruik van de mobiel parkeren app te stimuleren. Eind 2022 wordt 39% van alle betaald parkeertransacties in Wageningen uitgevoerd met een parkeerapp (in 2021 was dit 30%). 

In 2022 zijn 20 gehandicaptenparkeerplaatsen op kenteken gerealiseerd. 

Toelichting

In 2022 is het mobiliteitsbeeld voor een groot deel weer gelijk aan pré-corona. We zien wel dat het aantal buspassagiers nog achterblijft. Het aantal auto’s is in 2022 licht toegenomen. Ook is het aantal en aandeel elektrische auto’s toegenomen. In Wageningen zijn ruim 60 deelauto’s en ongeveer 50 deelfietsen beschikbaar. We hebben geen gegevens over het gebruik van deze deelauto’s en -fietsen. 

De Visie openbare laadinfrastructuur 2030 is in 2022 vastgesteld. Er is een laadpalen-plankaart vastgesteld voor de periode 2022-2024 en de procedure voor het aanvragen van laadpalen is verbeterd. Inwoners hebben de gelegenheid gekregen te reageren op de beoogde laadlocaties. In 2022 zijn de procedures voor 23 laadpalen afgerond, hiervan zijn 10 nieuwe laadpalen in 2022 geplaatst. Daarmee komt het totaal aantal laadpalen op 62. We zijn hiermee op schema om de gewenste 112 laadpalen in 2025 gerealiseerd te hebben. 

Met een aantal activiteiten is de verduurzaming mobiliteit in 2022 een stapje verder gebracht: de website WageningenRijdtDuurzaam is vernieuwd met informatie voor inwoners en ondernemers. 

Het mobiliteitsconvenant is medio 2022 geëindigd. De Regio Foodvalley heeft gezorgd voor de uitvoering. Het convenant is de aanjager geweest voor de werkgeversaanpak die ook de komende jaren voortgezet wordt door de regio. In Wageningen zijn in 2022 naast WUR ook door Friesland Campina concrete stappen gezet middels het aanbieden van Mobility as a Service aan de medewerkers. 

Toelichting

Het Ondernemersloket heeft een brede functie en is de plek waar ondernemers terecht kunnen met alle ondernemersvragen. Zij worden adequaat geholpen bij bedrijfsoprichting en hulpverlening. 

De website Ondernemen in Wageningen is vernieuwd. Deze biedt makkelijker en beter inzicht in relevante informatie (bijvoorbeeld welke vergunningen nodig zijn) en waar een ondernemer terecht kan voor vragen. Daardoor is het gebruiksgemak toegenomen.

Met ondernemersvereniging WOC en de Stichting Ondernemersfonds Wageningen (SOW) vindt regelmatig afstemming plaats over allerlei onderwerpen. Een aantal keer per jaar wordt bijgepraat met het hotel overleg. De horeca afdeling Wageningen heeft een wisseling van het voorzitterschap ondergaan en het reguliere overleg is eind 2022 weer opgepakt. 

Ten behoeve van de economische visie horeca en detailhandel zijn diverse partijen (o.a. de SOW, de WOC, WUR, cultuurorganisaties, horeca afdeling Wageningen, een makelaar en een vastgoedeigenaar) gevraagd om input te leveren over de toekomst van de binnenstad.

In 2022 is extra capaciteit toegevoegd in de vorm van een accountmanager bedrijven. Afgelopen jaar zijn circa 40 bedrijven of ondernemers bezocht. Het gaat om bedrijven of ondernemers op de bedrijventerreinen Haven, BSPW, de Campus en in de binnenstad. 

De Oddv pakt vergunningsprocedures op in samenwerking met de gemeente. In 2022 zijn in 98% van de gevallen de aanvragen tijdig behandeld. Klanttevredenheid is dit jaar niet gemeten. In 2022 lag de focus van de Oddv op de verbetering van brieven.

Toelichting

Een effectief centrummanagement wordt enerzijds bereikt door de SOW te faciliteren bij de inning en heffing van de reclamebelasting. Anderzijds is samengewerkt aan het vergroten van de aantrekkelijkheid van de binnenstad, een jaarprogramma van activiteiten en de verbetering van de toeristische promotie en marketing via de vernieuwde website Proef Wageningen.

Met de SOW, horeca afdeling Wageningen en de Markt adviescommissie wordt samengewerkt om een aantrekkelijk gedifferentieerd aanbod te realiseren. In 2022 is het nieuwe terrassenbeleid vastgesteld.

Stappen zijn gezet om het in 2021 uitgevoerde horeca en detailhandel onderzoek voor de stad Wageningen te vertalen in een visie met specifieke aandacht voor de toekomstbestendige binnenstad. Vanwege personele problemen is de visie nog niet gerealiseerd en vastgesteld.

De gemeente draagt zorg voor een goed functionerende warenmarkt. Vanwege covid is het marktterrein ook in 2022 uitgebreid naar de locatie Vijzelstraat en Salverdaplein. Ook lokale voedselproducenten hebben een plek gevonden op de markt (duurzame streekmarkt), bezoekers zijn daar positief over. 

In de nasleep van covid zijn gerichte acties verlengd om ondernemers te steunen, zoals de terrasverruiming voor de horeca en de uitgebreide locatie van de warenmarkt. Vanwege de hoge inflatie en kostenstijging is besloten de reclamebelasting voor ondernemers in de binnenstad niet te innen. De verwachte opbrengst is wel uitgekeerd aan de SOW. 

Vanuit het programma "Aan de slag met de binnenstad" wordt participatief samengewerkt met inwoners, culturele partijen, jongeren, WOC en SOW aan het verbeteren van de aantrekkelijke en vitale binnenstad. Initiatieven worden gestimuleerd en gefaciliteerd die gericht zijn op het verbeteren van de structuur, zoals de looproute van het busstation naar de binnenstad, fietsparkeren, vergroening (in samenwerking met de Wetenschapswinkel, zie ook programma 3), de verbinding met de WUR en het versterken van het (historische) karakter. De raad ontvangt 2 keer per jaar een overzicht welke initiatieven zijn aangedragen en uitgevoerd.

Vanuit de omgevingsvisie is een proces gestart om te komen tot een citybrand voor de stad Wageningen. Er is afgelopen jaar een goede samenstelling van de kopgroep gevonden. Naast de gemeente nemen nu ook vertegenwoordigers vanuit cultuur, horeca, de SOW, 4/5 mei en de WUR deel. In 2022 is een advies uitgewerkt voor een heffingsmethodiek en organisatiestructuur. Dit is nog niet vastgesteld door het college vanwege afstemming met de visie bebouwde kom.

Toelichting

De WUR en de gemeente hebben samen de Stadsagenda vernieuwd. Met deze stadsagenda willen gemeente en WUR nadrukkelijker gaan samenwerken op het kernthema 'Wijken van de toekomst'. Een van de projecten is het gezamenlijke voorstel City Deal KennisMaking 2.0, dat samen met partners BBLTHK, Thuis, Regio Foodvalley en de WUR is ingediend. Met deze samenwerking willen we oplossingsrichtingen zoeken voor huidige en nieuwe maatschappelijke vraagstukken en leeromgeving bieden voor studenten binnen hetzelfde kernthema.

Binnen het Netwerk Kennissteden Nederland is gewerkt aan de SWOT analyse van de kennissteden. Dit is de basis voor de verbindingsagenda naar het rijk. Hierin geven we aan hoe we als landelijke kennisecosysteem beter verbonden willen zijn.

In het Kennishart Ede-Wageningen zijn we gestart met een netwerk analyse. 

Toelichting

We zijn gestart met het gebiedsprogramma KennisAs. Daarmee maken we samen met partners Ede en Provincie Gelderland een ontwikkelkader om te zorgen dat dit gebied het visitekaartje van kennis en innovatie wordt. We hebben in beeld gebracht welk type bedrijven nodig zijn om het kennisecosysteem te versterken. Het BSPW krijgt een openbare inrichting die ontmoeting en verbinding stimuleert en de biodiversiteit vergroot. Hiervoor is samen met de werkgroep het concept inrichtingsplan gemaakt. 

Toelichting

We hebben gesproken met ondernemers en bedrijven over hun ideeën voor de toekomst. Dit is terecht gekomen in het Koersdocument Visie Bebouwde Kom. Dat zal input zijn voor de toekomstvisie Werklocaties, inclusief haven.

We hebben de raad meegenomen op een fietstocht langs de verschillende werklocaties om een goed beeld te kunnen vormen tijdens het proces van de Visie Economie. We hebben de bedrijven en ondernemers intensief betrokken in het proces van de visie Bebouwde Kom en is het RPW vastgesteld.

Toelichting

Wageningen is regionaal en landelijk op de kaart gezet door het regiomarketing bureau Toerisme Veluwe Arnhem Nijmegen (TVAN). Dit o.a. door campagnes als Gelderse Streken en de campagne Macht en pracht, gericht op cultuurhistorie. TVAN is aangehaakt als gesprekspartner bij de voor Wageningen belangrijke ontwikkelingen als citymarketing en het Vrijheidskwartier. 

Met de Veluwezoomgemeenten (Renkum, Arnhem, Rheden, Rozendaal) wordt nauw samengewerkt aan de gebiedspromotie en marketing, maar ook de ontwikkeling van het aanbod. In 2022 heeft dit geresulteerd in een regionale samenwerkingsovereenkomst met TVAN en het besluit tot de ontwikkeling van een wandelnetwerk voor de Veluwezoom.

De in 2021 vernieuwde bezoekerswebsite Proef Wageningen is ingericht conform de laatste inzichten van destinatiemarketing en ontsluit de toeristische informatie van Wageningen. Het aantal nieuwe gebruikers is in 2022  gegroeid naar 58%. Afgelopen jaar is er een routemodule voor fietsen en wandelen toegevoegd aan de bezoekerswebsite.

Wageningen neemt deel aan de gebiedsagenda “Veluwe op 1”. Daarin werken we samen met alle Veluwegemeenten en partners (provincie Gelderland, terreinbeheerders, grondeigenaren, stichtingen en Veluwse attracties) om de natuur- en recreatieve beleving in samenhang te versterken. We zetten in op voor Wageningen belangrijke projecten als het versterken van de recreatieve netwerken (wandelen, fietsen), de recreatiezonering en de versterking van het belevingsgebied Veluwezoom (Veluwezoom vol verhalen).

Om het recreatieve aanbod te versterken is een aantal initiatieven ondersteund (de Safariboot Blauwe Bever, de capitulatie wandeltocht, de stadsboerderij). In 2022 is besloten tot de ontwikkeling van een wandelnetwerk voor de Veluwezoom. Uitvoering van het Wageningse deel moet nog plaatsvinden.

Omschrijving (toelichting)

Een toename van de biodiversiteit (genetische variatie , soortendiversiteit en leefgebied).

Toelichting

Stedelijk gebied: door de bouw van natuurinclusieve woningen, de vergroening van een drie tal schoolpleinen, ecologisch bermbeheer en het vergroenen van tuinen is de biodiversiteit toegenomen. Er zijn bijenhotels en bijenoases aangelegd, individuele kleinere subsidies verleend voor projecten die de biodiversiteit vergroten.
Landelijk gebied: door het uitvoeren van projecten (in het kader van Groen Blauwe dooradering (houtwal, bosje, struweelbos en hoogstambomen)) is de biodiversiteit vergroot. De natuurwerkdag op de Eng heeft ook een positieve uitwerking. De gemeente heeft initiatiefnemers gefaciliteerd bij het aanvragen van subsidie voor aanleg van natuur en landschapselementen, welke ook de biodiversiteit vergroten. 

Er heeft aanleg van landschapselementen plaatsgevonden. In 2022 is gestart met het opstellen van een biodiversiteitsplan. Een voorstel tot monitoring plus nulmeting volgt binnen dit proces. 

In het stedelijk gebied zijn meerdere projecten van start gegaan zoals vervanging uniforme bomenrij Haarweg door een gevarieerde bomenstructuur. Het groenverbeterplan voor de Roghorst wat zowel beplanting als bomen betreft is opgesteld, een aantal van 300 bomen zijn gemeente breed aangeplant en het voorbereidende werk is gedaan om in de Buurt zo'n 30 bomen aan te planten. 

Het verbeteren van de waterkwaliteit van de stadsgracht blijft een aandachtspunt.

Er is een start gemaakt met het opstellen van een biodiversiteitsplan i.s.m. de WUR. Er is een goed bezochte participatieavond geweest in december 2022. 

Er zijn nog geen stappen gezet om de noordelijke ecologische verbindingszone verder uit te voeren. Bij plannen die grenzen aan de Ecologische verbindingszone zijn meekoppelkansen in de planvormingsfase benut. 

Bij elk woningbouwproject vanaf 5 woningen is een duurzaamheidsprofiel opgesteld met daarin concrete afspraken over natuurinclusief bouwen. 

Er zijn 103 subsidie aanvragen voor groene tuinen gehonoreerd. Er zijn drie schoolpleinen vergroend. In maart 2022 is de jaarlijkse plant vierdaagse georganiseerd. 

Omschrijving (toelichting)

Vergroten van de leefkwaliteit (kwantiteit en kwaliteit van het groen) waarmee gezondheid wordt bevorderd, geanticipeerd wordt op de klimaatverandering (klimaatadaptatie), meer CO2 wordt opgevangen en de ruimtelijke kwaliteit (waaronder cultuurhistorische betekenis) wordt vergroot. 

Toelichting

Vanuit het programmateam duurzaamheid en natuur sluiten we vanaf het begin aan bij nieuwe bouwontwikkelingen om dit in te brengen.

In 2022 is dit resultaat behaald. 2022 stond vooral in het teken van de planvorming tot een definitief ontwerp voor de Roghorst. Vanaf 28 september 2021 hebben we 3 bewonersavonden georganiseerd. Uitvoering in 2023.  

In de binnenstad zijn bomen op het parkeerterrein Gerdesstraat aangeplant. Voor het Hooilandplein zijn de voorbereidende werkzaamheden gestart.

De Kaart van de Ecologische hoofdgroenstructuur is door B&W vastgesteld.

Omschrijving (toelichting)

De openbare ruimte is schoon, heel en veilig.

Toelichting

De openbare ruimte voldoet aan de gestelde raadskaders voor onderhoudsniveau basis en sober (B en C niveau CROW). De buitenruimte is daarmee schoon, heel en veilig.

Toelichting

In 2022 is de voorbereiding op de lokale implementatie van de Omgevingswet voortgezet. Op grond van de Startnotitie visie bebouwde kom, zoals in 2021 vastgesteld, is in 2022 een stadsbreed participatieproces doorlopen. De opbrengsten uit de participatie zijn opgenomen in het Bevindingenrapport visie bebouwde kom. In december is de gemeenteraad geconsulteerd over de koers voor de visie.  De planning voor de de totstandkoming van de visie is bijgesteld en is nu gericht op het voorleggen van een raadsvoorstel in het 1e kwartaal van 2024.

De voorbereiding op het omgevingsplan is volgens planning in 2022 doorgezet, met het vaststellen van een Verordening fysieke leefomgeving. In deze verordening is een groot deel van de algemeen verbindende voorschriften gebundeld die betrekking hebben op de fysieke leefomgeving. Zodra de Omgevingswet in werking treedt, geeft deze verordening samen met het 'omgevingsplan van rechtswege' (met alle op dat moment geldende bestemmingsplannen) een totaaloverzicht van de lokale regelgeving. Er is een casco bepaald voor het nieuw te maken omgevingsplan (waarvoor iedere gemeente tot 2029 de tijd heeft) en een plan van aanpak vastgesteld voor het omgaan met aanvragen tot inwerkingtreding van het nieuwe omgevingsplan. Eind 2022 is gestart met de eerste stap van dat plan van aanpak. Er zijn verdere voorbereidingen getroffen voor de koppeling tussen het nieuwe Zaaksysteem van de gemeente en het Digitaal Stelsel Omgevingswet. Via een scholingsaanbod wordt de organisatie continu voorbereid op het werken volgens de bedoeling van de Omgevingswet. Er is een eerste ontwerp gemaakt voor het participatiebeleid onder de Omgevingswet. Tot slot zijn de processen ruimtelijke ordening tegen het licht gehouden voor een meer effectieve en efficiënte organisatie daarvan.

Toelichting

In 2022 hebben we grote stappen gemaakt met de visie bebouwde kom. Er heeft een uitgebreid participatietraject plaatsgevonden dat heeft geleid tot een bevindingenrapport en drie toekomstscenario's.  Dit visietraject loopt door tot medio 2024. Daarna kan een uitvoeringsprogramma opgesteld worden. 

In 2022 zijn we ook gestart met het opstellen van een nota grondbeleid. Afronding en besluitvorming is voorzien in 2023.

Toelichting

Dit is een langjarig resultaat. In 2022 is onder andere het bestemmingsplan De Born Oost vastgesteld. Hierdoor zijn deze bestemmingsplannen weer actueel. Voor wat betreft kaders hebben we in 2022 gewerkt aan de de kaders voor alternatieve woonvormen en de uitwerking van het transformatiegebied uit de visie buitengebied.  Tevens is, vooruitlopend op de inwerkingtreding van de Omgevingswet, de Verordening fysieke leefomgeving vastgesteld.

Toelichting

Resultaat 1 hebben we bereikt doordat we de omgevingsvergunningen die we verlenen en bestemmingsplannen die we voorleggen aan de raad toetsen aan ons vastgestelde beleid, welke passen in onze ambitie.

Resultaat 2 hebben we deels bereikt. Grote ontwikkelingen hebben we getoetst aan ons beleid en passen daarmee in onze ambitie. Bij de grote ontwikkelingen werken we zo veel mogelijk projectmatig en zorgen door middel van onder meer een startnotie en nota van uitgangspunten voor een kwalitatieve borging van inhouden proces. 

Resultaat 3 is nog niet bereikt. Het project Grebbedijk is nog niet in uitvoering.

Resultaat 4 is nog niet afgerond. Het project Grebbedijk bevindt zich nog in de planuitwerkingsfase. Deze fase loopt tot eind 2024 door. De waterplas is uit de scoop van het project Grebbedijk gehaald. De waterplas ligt grotendeels in Natura 2000-gebied en om een vergunning hiervoor te krijgen, moet er een ADC-toets doorlopen worden. Er is gebleken dat de waterplas deze toets niet zal doorstaan en dus niet aangelegd kan worden.

Resultaat 5 is een langjarige resultaat. In 2022 hebben we onze werkprocessen bij ruimtelijke ontwikkelingen in beeld gebracht en aangescherpt. Dit proces wordt in 2023 verder gecontinueerd om onze werkprocessen verder te optimaliseren.

Toelichting

Resultaat 1 en 2 zijn zichtbaar in Open Monumentendag en het vastgestelde Beleidsstuk Verduurzaming Monumenten
Resultaat 3: Omgevingsvisie en -plan zijn op dit moment nog in ontwikkeling. Monumenten en Cultuurhistorie krijgen hier een plek in. 

Door de toename van WABO aanvragen en ruimtelijke plannen alsook de vraag naar verduurzamingsmaatregelen voor monumenten richtte de taakbelasting zich in 2022 hoofdzakelijk op adviestaken.

Toelichting

In 2022 zijn mooie stappen gezet richting een duurzaam verwarmd Wageningen in 2040.

• 83% van woningeigenaren èn 83% van huurders stemmen in met aansluiting op toekomstig duurzaam coöperatief warmtenet in de Benedenbuurt
• 17 van 18 VVE’s Diedenweg gaan verder met het uitwerken van verduurzamingsplannen
• Start participatieproces belanghebbenden en omwonenden van de warmteopwekinstallatie Dolderstraat 88
• Intentieovereenkomst warmtenet benedenbuurt getekend tussen de Woningstichting, Warmtebedrijf Oost Wageningen B. V., Kelvin B.V . en coöperatie Warmtenet Oost Wageningen U. A. 
• Vaststelling startnotitie ruimtelijke procedure opwekinstallatie voor Benedenbuurt Dolderstraat 88  
• Organisatie van Warmtebedrijf WOW waar gemeente met bewonerscoöperatie in een Joint Venture gaan en waar Kelvin deel van uitmaakt.
• Het Gelders Warmte Infra Bedrijf is opgericht. Het doel van het GWIB is om tegen 2050 ongeveer 340.000 woningen in Gelderland op een warmtenet aan te sluiten. Het GWIB zal de warmtetransitie in Gelderland versnellen. Gemeente Wageningen is blij met de oprichting van het GWIB en verkent hoe een toekomstige samenwerking eruit kan zien.  

Toelichting

Warmte:

• Benedenbuurt: samenwerkingsovereenkomsten zijn overeen gekomen, 83% kopers/huurders willen deelnemen, ruimtelijke procedure opweklocatie is gestart, aanbesteding distributienet is voorbereid.
• Warmteregisseur: evaluatie restwarmte  en inventarisatie collectieve warmteoplossingen is voltooid.
• 17 van 18 Verenigingen van Eigenaren (VVE’s) Diedenweg gaan verder met het uitwerken van verduurzamingsplannen  

Duurzame elektriciteitsopwekking:

• Zonnepark Nudepark II: dit project is vergund
• Zonnepark BSPW: RO procedure gestart
• Zonnepark Haarwal: RO procedure gestart
• Toekomstbestendig Wonen Lening: 23 aanvragen van woningeigenaren goedgekeurd
• Collectieve inkoopactie ‘Zonnepanelen Zonder Zorgen': 149 inschrijvingen voor het ontvangen van een offerte voor zonnepanelen
• Project EnergieWEB
  • Start zelfleveringsmodel voor duurzame energie met voor Wageningen vier gemeentelijke aansluitingen. Het doel van EnergieWEB is om onze eigen gemeentelijke energievraag via lokale energieprojecten te verduurzamen.
  • Deelname aan EnergieWEB door de gemeente Scherpenzeel, en gemeente Nijkerk maakt aanstalten om deel te nemen

Energiebesparing:

• Regeling Reductie Energieverbruik Woningen (RREW)-campagne ‘Hoe laag kun je gaan?’ (per 1 december 2022 afgelopen):
  • Tochtbusters: 51 huisbezoeken zijn afgelegd, met nog 30 openstaande aanmeldingen waar binnenkort een bezoek gepland wordt.
  • Kortingsbon 90 euro inductiekookplaat: 6 kortingsbonnen voor inductiekookplaten zijn uitgegeven, met nog 46 openstaande bonnen (vanwege een recente actie in de Benedenbuurt).
  • Kortingsbon 90 euro koelkast: 82 kortingsbonnen voor koelkasten zijn uitgegeven, met nog 20 openstaande bonnen.
  • Energiemonitor: 56 energiemonitoren zijn uitgegeven, met nog 18 openstaande bonnen. 
  • Isolatiecoach: 18 isolatiecoach gesprekken zijn gevoerd, met nog 6 openstaande aanmeldingen.
• Energiearmoede-campagne ‘Bespaar energie, bespaar geld’
  • Tochtbuster-plus: 96 huisbezoeken zijn afgelegd, met nog 109 openstaande aanmeldingen. Veel zijn deelnemers vanuit de straataanpak in de Julianastraat, Riemsdijkstraat, en Akeleihof.
  • Kortingsbon 250 euro koelkast: 12 kortingsbonnen voor energiezuinige koelkasten zijn uitgegeven, met nog 10 openstaande bonnen.
  • Een tweeledige communicatiecampagne is in voorbereiding: voor inwoners (start december/januari), en voor sociale partners die contact hebben met de doelgroep (start december, langere doorlooptijd

Toelichting

• Uitbouwen Streekmarkt en vereniging StreekWaar (nu 37 producenten, cateraars en winkels in de regio), mede via binnenhalen van externe subsidie van provincie.
• Warme gezonde vegetarische lunch in heel schooljaar 2022-2023 voor 72 leerlingen van bovenbouw en schakelklassen van OBS De Wereld (ism o.a. Solidez).
• Productie van biologische groenten voor de Voedselbank door deelnemers van zorgboerderij de Hoge Born.
  Met 7 andere steden via de City Deal: lobby bij Staatssecretaris van Ooijen (gesprek door Maud in september) en bij de Tweede Kamercommissie VWS (brief ondertekend door Maud in december) voor meer instrumenten om de voedselomgeving gezonder te maken.
• Ondersteuning van moestuinactiviteiten door Wageningse vrijwilligers voor bewoners van AZC de Keijenbergseweg.
• Bewustwording over de lupineboon als eiwitbron van Nederlandse bodem door gerechten met lupine bij Wageningse 10 restaurants en cateraars (oktober en december) & informatieverspreiding op de markt en sociale media.
• Aandacht voor manieren om voedselverspilling tegen te gaan tijdens landelijke Verspillingsvrije Week in september 2022.
• Campagne voor water drinken en groente/ fruit eten door Wageningse JOGG-aanpak ‘Lekker in je Vel’.
• Project ‘Wij zijn de Wijk’: onderzoek naar burgerparticipatie voor het vormgeven van leefbare wijk (ism o.a. WUR, THUIS, Solidez, gemeenten Ede & Arnhem).
• Inzetten studenten WUR voor onderzoek naar voedselomgeving van Pantarijn en van drie wijken in Wageningen: Tarthorst, Benedenbuurt en Bovenbuurt.
• Bundeling van onderzoek over hoe gemeenten duurzame, sociale korte ketens kunnen bevorderen (ism WUR, ministerie LNV en City Deal).
• Onderzoek naar voedselaanbod bij evenementen en op abri’s (ism WUR).
• Bijeenkomsten: Met 45 inwoners over de stand van zaken van de Voedselagenda (5 september, met Erik-Jan), met 80 professionals over gezond en duurzaam voedsel voor mensen in armoede (7 oktober, landelijk, met Maud) en met 30 inwoners over plantaardig eten in Wageningen (2 november).

Toelichting

In 2022 is de Routekaart Wageningen Klimaatneutraal 2040 gefinaliseerd en door de raad vastgesteld. Dit beleidsdocument geeft het overkoepelende beeld van waar we in Wageningen op de verschillende sporen willen staan in 2040. Aan de hand van concrete tussenmijlpalen kunnen we de voortgang om de beschreven doelen te behalen, monitoren.

Toelichting

In combinatie met het reguliere onderhoud zijn ook dit jaar energiebesparende maatregelen doorgevoerd.

• In de gymzaal Marijkeweg 3 is de CV ketel vervangen en is het warm tapwater gescheiden aangelegd.
• In Sportzaal Tarthorst is de ventilatie in de kleedkamers vervangen inclusief warmteterugwinning.
• In het museum Bowlespark 1 is de CV ketel vervangen en is het dak van de villa geïsoleerd.
• In ‘t Palet aan de Rooseveltweg 408 is de CV ketel vervangen door een warmtepomp en is een tochtsluis gemaakt bij de entree.
• Daarnaast is stroom opgewekt via PV panelen op de daken van diverse sportaccommodaties, stadhuis en de stadswerf. De krapte op de arbeidsmarkt bij met name installateurs in combinatie met de gestegen bouwkosten en schaarste van materialen leidt tot een vertraging is het verduurzamen van de gebouwen.
• Tenslotte hebben alle gemeentelijke kantoorgebouwen dit jaar het wettelijk verplichte energielabel gekregen.  Alle gemeentelijke kantoorgebouwen voldoen aan de label C-verplichting.
• Via het project EnergieWEB werken we aan het verduurzamen van de energievraag van onze gemeentelijke gebouwen.

Toelichting

Afvalwater wordt op doelmatige wijzen ingezameld en getransporteerd naar de rioolwaterzuivering van het waterschap Vallei en Veluwe in Renkum. Bij elke ontwikkeling wordt beoordeeld of afvalwaterstromen (vuilwater en regenwater) gescheiden kunnen worden van elkaar.

Toelichting

• Er zijn in 2021 en in 2022 in totaal ruim 400 woningen opgeleverd. Voor 2023 en 2024 staan er op dit moment nog ruim 400 woningen op de planning.  
• In 2022 is het locatie-onderzoek vastgesteld door de raad met een besluit om tot 2030 3.000 woningen te realiseren en in de periode tot 2040 aanvullend nog 500 woningen. Daartoe zijn zoekgebieden aangewezen voor extra plancapaciteit, die zijn gebaseerd op de resultaten uit het locatie onderzoek. 
• Er is gestart met het opstellen van een uitvoeringsstrategie woningbouw. Alle lopende projecten worden verkend op knelpunten en kansen om versnelling in gang te zetten. Ook worden de zoekgebieden en potentiële woningbouwlocaties verkend om extra plancapaciteit aan te wijzen. 
• In 2022 is gewerkt aan het opstellen van de regionale woondeal in het kader van de landelijke woningbouwopgave. In de woondeal worden afspraken gemaakt over te realiseren aantallen (regionaal en per gemeente), de betaalbaarheidsopgave hierin. 
• De gemeente en Idealis hebben prestatieafspraken gemaakt voor de periode van 2023-2026. Daarin staat onder andere opgenomen dat Idealis tussen 2023 en 2028 1200 wooneenheden gaat toevoegen. 

Toelichting

• Ten behoeve van betaalbaarheid van woningen wordt opkoopbescherming en zelfbewoningsplicht ingezet. Voor nieuwbouw is in beleidsregels een zelfbewoningsplicht vastgelegd (in 2022 B&W besluit).
• Bij alle nieuwe woningbouwplannen past de gemeente de woningmarktstrategie toe, waarbij de doelstelling is gericht op meer betaalbare woningbouw en woningen voor senioren. De opleveringen van deze projecten worden over enkele jaren verwacht. 
• De woonwensen van woonstarters (18-35 jaar) zijn inzichtelijk gemaakt. 
• Middels de  prestatieafspraken met de Woningstichting zijn diverse afspraken gemaakt om de betaalbaarheid te bevorderen en beter te laten aansluiten bij de verschillende doelgroepen (woonlasten). 
• In 2022 is verder gewerkt aan het verduurzamen van de bestaande woningvoorraad via voorlichting en diverse acties, met speciale aandacht voor de lagere inkomens.  Vanuit de aanpak energiearmoede zijn diverse laagdrempelige, energiebesparende acties georganiseerd. 

Toelichting

• Bij elk nieuw woningbouwplan wordt getoetst op 10% groen per locatie en op het Groenbeleidsplan. Resultaat op korte termijn is nog niet meetbaar, aangezien woningbouwontwikkeling langer duurt dan 1 jaar. 
• De samenwerking tussen professionals van politie, gemeente, de Woningstichting en andere hulpverleningsinstanties is, op het gebied van “aandacht voor de buurt bij woonoverlast”, goed ingebed.

Toelichting

• In 2022 zijn  55  woningaanpassingen gerealiseerd voor 47 unieke cliënten.
• In 2022 zijn er geen nieuwe woonzorginitiatieven gerealiseerd.
• In 2022 zijn er 180 tijdelijke huisvestingsplekken voor vluchtelingen uit Oekraïne gerealiseerd.

Toelichting

• Er zijn meer woningbouwontwikkelingen met gedifferentieerde woonprogramma’s en mogelijkheden voor ontmoeting. Dit resultaat draagt bij aan programma 1.1. 
• Inwoners die specifieke hulp en ondersteuning nodig hebben, kunnen gebruik maken van een passend woningaanbod verspreid over de diverse buurten. 
• Er is een ruimtelijke kader alternatieve woonvormen opgesteld. 

Toelichting

Het afwegingskader welke maatschappelijke - en culturele instellingen in gemeentelijke gebouwen worden gehuisvest is vertraagd vanwege andere prioriteiten. De strategische vastgoednota wordt in 2023 opgesteld en na de zomer ter besluitvorming aangeboden.    

Toelichting

De verkoop van  gemeentelijke panden is voorlopig opgeschort in afwachting van de nieuwe strategische nota vastgoed. Er zijn om die reden dit jaar geen gemeentelijke gebouwen verkocht.

Toelichting

De resultaten van het haalbaarheidsonderzoek naar een toekomstbestendige exploitatie en verduurzaming van het zwembad De Bongerd en het resultaat van het onderzoek naar het vernieuwen en verduurzamen van de bestaande voorraad onderwijsgebouwen inclusief de hiervoor benodigde middelen tot 2030, zijn opgenomen in het overzicht met potentiële onderwerpen voor de Investeringsagenda 2023 die aan de raad wordt aangeboden.  

In combinatie met het reguliere onderhoud, zijn dit jaar in beperkte mate energiebesparende maatregelen doorgevoerd als gevolg van krapte op de arbeidsmarkt bij met name installateurs, de bouwkostenstijging en de schaarste aan materialen. Alle gemeentelijke kantoorgebouwen hebben dit jaar het wettelijk verplichte energielabel gekregen.