Financiële samenvatting

Financiële samenvatting

Terug naar navigatie - Financiële samenvatting

De Jaarstukken zijn qua aard en omvang een complex document. Om het inzicht te vergroten hebben wij deze financieel-technische samenvatting op hoofdlijnen voor u toegevoegd.
Op de volgende pagina’s van deze financiële samenvatting treft u de volgende informatie aan:

  • een samenvatting van het financiële resultaat van de programmarekening 2022;
  • een toelichting op de belangrijkste verschillen tussen de begroting en het resultaat;
  • een toelichting op de financiële positie per 31 december 2022.

De bedragen in de verschillende tabellen zijn opgenomen in duizenden euro’s. In de bijlagen kunt u een begrippenlijst vinden met de definities van een aantal financiële begrippen in deze jaarstukken.

Overzicht baten en lasten 2022

Terug naar navigatie - Overzicht baten en lasten 2022

Het overzicht van baten en lasten naar programma is als volgt. Voor een nadere toelichting op de afwijkingen per programma wordt verwezen naar de toelichting op het overzicht van baten en lasten in de jaarrekening.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Begroting 2022 na wijziging Realisatie 2022 Verschil 2022
01 Wageningen sociaal -52.401 -46.818 5.583
02 Wageningen fysiek -12.755 -10.067 2.689
03 Bestuur en organisatie 61.184 67.113 5.929
Gerealiseerd saldo van baten en lasten -3.973 10.227 14.201
01 Wageningen sociaal 2.858 2.711 -147
02 Wageningen fysiek 1.498 789 -709
03 Bestuur en organisatie 1.123 1.031 -92
Mutaties reserves 5.479 4.532 -948

Resultaat 2022

Terug naar navigatie - Resultaat 2022

Het saldo van de realisatie 2022 met de gewijzigde begroting 2022 betreft € 13,253 miljoen. In dit saldo zitten de bijzondere situatie die is ontstaan vanuit de decembercirculaire en voornamelijk de budgetten waarvan wij voorstellen die over te hevelen naar 2023. In een raadsinformatiebrief van 21 februari jl. (kenmerk BDV/23.0033603) hebben wij u geïnformeerd over deze voorgenomen budgetoverhevelingen. Van de in de bijlage ‘voorgestelde budgetoverhevelingen en verlenging investeringsbudgetten 2022’ beschreven budgetten van totaal € 8.119.000, wordt voorgesteld die over te hevelen van 2022 naar 2023. Als wij deze budgetoverhevelingen in mindering brengen op het resultaat, sluiten wij de jaarrekening af met een positief resultaat na budgetoverhevelingen van € 5.100.000. Dat is inclusief € 2.100.000 ontvangen vanuit de decembercirculaire nabetalingen voor kosten die bij eerdere circulaires nog niet meegenomen konden worden (betalingen voor opvang COA, btw-compensatiefonds, vergoedingen inflatie, covid-19 en energiebeleid). Deze gelden zijn aan het eind van het boekingsjaar 2022 door de gemeente ontvangen. Het resterende deel van dit positieve resultaat van € 3.000.000 bestaat uit vele zaken. Als wij de voornaamste reden noemen, dan zijn dat:
- Voordelen op de bedrijfsvoering (voornamelijk personeelslasten als gevolg van later of niet ingevulde vacatures door de ontstane situatie op de arbeidsmarkt);
- Lagere loonkosten WSW als gevolg van de regeling die eindig is en het nog onvolledig kunnen monitoren van deze kosten;
- Een voordeel, omdat wij de flexibele schil voor inhuur van personeel niet hoefden in te zetten voor de integrale toegang sociaal domein;
- Op het product Omgevingsvergunning is een voordeel vooral als gevolg van het uitstel van de invoering van de Omgevingswet;
- Op het product kinderopvang is een voordeel mede als gevolg van een nieuwe verdeelsystematiek bij het onderwijsachterstandenbeleid; en 
- Een voordeel te ontvangen vergoeding Rijk op de eigen inzet ambtelijke capaciteit voor de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne.

Een nauwkeurige specificatie van alle voordelen en nadelen kunt u in de jaarrekening vinden bij de toelichting op het overzicht van de financiële baten en lasten.

Financiële positie

Terug naar navigatie - Financiële positie

Beschikbare Weerstandscapaciteit

De beschikbare weerstandscapaciteit is het geheel aan middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt of kan beschikken om niet-begrote kosten te dekken.

Beschikbare weerstandscapaciteit op basis van de nieuwe Nota Risicomanagement en weerstandsvermogen Wageningen (Nota RM&WV)
In onderstaande tabel is te zien hoe de beschikbare weerstandscapaciteit zich in 2022 heeft ontwikkeld op basis van de nieuwe systematiek.

De optelsom van de bestanddelen die tot de beschikbare weerstandscapaciteit worden gerekend is hoger dan de vastgestelde normatieve onder- en bovengrens. Daarom wordt een bedrag ter grootte van de normatieve bovengrens aangemerkt als beschikbare weerstandscapaciteit.

Onderdeel Rekening 2021 Begroting 2022 Begroting 2022 na wijziging Rekening 2022 Verschil 2022
Kapitaal zonder bestemming 3.891 4.007 3.893 3.993 100
Onbestemde reserve 3.072 2.567 993 8.758 7.765
Post onvoorzien 20 20 20 20 0
Onvoorziene uitgaven 0 0 0 0 0
Positieve saldi na 1e en 2e begr.wijz. toe te voegen aan alg.reserves 6.321 3.219 1.506 6.640 5.134
Totaal 13.304 9.813 6.412 19.411 12.999
Ondergrens 5.000 5.000 5.000 5.000 0
Bovengrens 7.500 7.500 7.500 7.500 0
Beschikbare weerstandscapaciteit 7.500 7.500 7.500 7.500 0

Weerstandsvermogen

De mate waarin de gemeente in staat is middelen vrij te maken om substantiële tegenvallers op te vangen, zonder dat dit betekent dat het beleid direct veranderd moet worden, noemt men het weerstandsvermogen. Dit weerstandsvermogen kan worden afgeleid uit de vergelijking van de omvang van de beschikbare, benodigde en gewenste weerstandscapaciteit en de risico’s.

Weerstandsvermogen op basis van de nieuwe Nota RM&WV

In de nieuwe systematiek is het weerstandsvermogen de verhouding tussen de beschikbare weerstandscapaciteit en de benodigde weerstandscapaciteit. Deze ratio is een indicator voor de mate waarin financiële risico’s kunnen worden opgevangen. En geeft daarmee inzicht in de robuustheid van de begroting en de financiële weerbaarheid van de gemeente, dus op de mogelijkheden om op korte termijn financiële tegenvallers te kunnen opvangen zonder direct in de begroting en de beleidsambities te hoeven ingrijpen.
Het weerstandsvermogen wordt berekend door de beschikbare weerstandscapaciteit te delen door de benodigde weerstandscapaciteit.
In onderstaande tabel is te zien hoe het weerstandsvermogen zich in 2022 heeft ontwikkeld op basis van de nieuwe systematiek:

Als norm is gesteld dat het weerstandsvermogen tenminste 1,0 (kwalificatie ‘Ruim voldoende’) moet bedragen. Aan deze norm wordt per 31 december 2022 voldaan, met als kwalificatie ‘Uitstekend’.

Onderdeel Begroting 2022 na wijziging Rekening 2022
Beschikbare weerstandscapaciteit 7.500 7.500
Benodigde weerstandscapaciteit 1.212 1.579
Weerstandsvermogen 6,2 4,7
Kwalificatie weerstandsvermogen Uitstekend Uitstekend

Overige financiële kengetallen

In onderstaande tabel is een overzicht opgenomen van een aantal belangrijke financiële kengetallen. De wettelijk verplichte kengetallen zijn: netto schuldquote (gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen), solvabiliteitsratio, structurele exploitatieruimte, grondexploitatie en belastingcapaciteit. De kapitaallastenratio is een kengetal van gemeente Wageningen zelf.

(Alle getallen zijn percentages) Rekening 2021 Begroting 2022 Rekening 2022
Netto schuldquote 27,06 44,10 15,65
Netto schuldquote gecorrigeerd 22,48 39,68 11,58
Solvabiliteitsratio 50,42 40,39 44,29
Structurele exploitatieruimte 7,72 1,44 7,76
Grondexploitatie -0,06 -1,44 -0,14
Belastingcapaciteit 105,08 105,21 105,21
Kapitaallastenratio 5,26 6,06 4,23

Toelichting bij de kengetallen

Per kengetal geven we hieronder aan hoe het zich verhoudt tot de (streef)norm. Om de inzichtelijkheid te vergroten, begint ieder kengetal met een korte uitleg.

Netto schuldquote & de netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen

De netto schuldquote geeft inzicht in het niveau van de schuldenlast van de gemeente ten opzichte van de eigen middelen. Het geeft zodoende een indicatie in welke mate de rentelasten en aflossingen op de exploitatie drukken. Om duidelijk te maken wat het aandeel van de verstrekte leningen in de exploitatie is en ook wat dat betekent voor de schuldenlast, wordt de netto schuldquote berekend zowel inclusief als exclusief de doorgeleende gelden. Voor het kengetal Netto schuldquote, zonder en met correctie, geldt de norm: Wageningen valt altijd in de categorie < 90%.

De solvabiliteitsratio

De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin de gemeente in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Onder de solvabiliteitsratio wordt verstaan het eigen vermogen als percentage van het balanstotaal. Voor het kengetal Solvabiliteitsratio wordt uitgegaan van de volgende norm: Wageningen scoort niet lager dan 30%.

Grondexploitatie

Dit kengetal geeft weer hoe de waarde van de grond zich verhoudt tot de totale (geraamde) baten. Voor het kengetal Grondexploitatie wordt uitgegaan van de volgende norm: Wageningen valt altijd in de categorie < 20%.

Structurele exploitatieruimte

Dit kengetal is van belang om te kunnen beoordelen welke structurele ruimte de gemeente heeft om de eigen lasten te dragen, of welke structurele stijging van de baten of structurele daling van de lasten daarvoor nodig is. De structurele exploitatieruimte wordt bepaald door het saldo van de structurele baten en lasten en het saldo van de structurele onttrekkingen en toevoegingen aan reserves gedeeld door de totale baten.

Bij een jaarrekening is er geen sprake van een raming na het rekeningjaar, dus kan de beoordeling alleen goed zijn (als het rekeningjaar boven de 0 uitkomt), of onvoldoende (als het rekeningjaar onder de 0 uitkomt). Bij de jaarrekening geldt deze beoordeling overigens enkel voor de cijfermatige uitkomst van het kengetal.

Voor de structurele exploitatieruimte geldt de streefnorm: de structurele exploitatieruimte van Wageningen is minimaal 0%.

Belastingcapaciteit

De belastingcapaciteit geeft inzicht in hoe de belastingdruk in de gemeente zich verhoudt ten opzichte van het landelijke gemiddelde. De definitie van belastingcapaciteit is hier: woonlasten van een meerpersoons-huishouden, opgebouwd uit OZB, afvalstoffen- en rioolheffing. Voor het kengetal Belastingcapaciteit geldt de  streefnorm: de Wageningse belastingcapaciteit is niet meer dan 105%.

De kapitaallastenratio

De kapitaallastenratio is de verhouding van de kapitaallasten ten opzichte van de totale exploitatielasten. Dit is een eigen kengetal van Wageningen. Voor het kengetal kapitaallastenratio geldt een voorlopige ratio van maximaal 12%.