De kadernota maakt deel uit van de Wageningse Planning & Control-cyclus. Deze cyclus omvat volgens de financiële verordening gemeente Wageningen vijf documenten: de kadernota, de programmabegroting (met de meerjarenraming), de twee bestuursrapportages en de jaarstukken (programmarekening). In deze kadernota zijn ook per programma de onvermijdelijke ontwikkelingen opgenomen, die normaliter worden meegenomen in de voorjaarsnota/bestuursrapportage.
Deze kadernota komt net als de voorjaarsnota 2020 tot stand in een periode met veel onzekerheden. Ten tijde van het opstellen van de kadernota wordt het steeds lastiger om een goed meerjarenperspectief te schetsen, omdat het rijk voor veel onzekerheden zorgt. Momenteel is de grootste vraag wat het nieuwe regeerakkoord gaat brengen met betrekking tot het gemeentefonds en de jeugdhulp.
Herijking gemeentefonds en tekorten jeugdhulp
De laatste uitkomsten van de herijking van het gemeentefonds laten voor onze gemeente een neutraal beeld zien. De uitkomsten zijn overigens nog onzeker. De voorgestelde invoeringsdatum is 1 januari 2023. In dat geval zullen gemeenten uiterlijk in de meicirculaire 2022 hierover geïnformeerd moeten worden. Onduidelijk is nog of dit gehaald gaat worden. Voor 2021 ontvangen de gemeenten extra incidentele middelen uit het gemeentefonds voor de jeugdhulp. Deze zijn op het moment van schrijven nog niet bekend. De verwachting is dat dit wel het geval is na de publicatie van de meicirculaire. Deze extra middelen worden daarom nog niet meegenomen in de kadernota, zeker ook om dat het geen structurele extra middelen betreft. Of en in welke mate er vanaf 2022 extra middelen jeugdhulp beschikbaar komen, wordt naar onze verwachting pas definitief bekend gemaakt in de decembercirculaire 2021 of de eventuele maartcirculaire 2022.
Corona
Corona heeft de gemeentelijke financiën nog nauwelijks negatief beïnvloed vanwege de financiële compensatie vanuit het rijk. De pandemie is echter nog niet achter de rug en blijft een onzekere factor die van invloed is op onze inwoners, bedrijven en instellingen en ook op de gemeentelijke financiën.
Structureel en reëel in evenwicht
Wij gaan in deze kadernota voorzichtigheidshalve van een scenario uit, waarbij wij (vooralsnog) geen structurele compensatie van het Rijk ontvangen voor de jeugdhulp en de opschalingskorting. Om onder het normaal (repressief) toezicht kader van de provincie te blijven, dient de meerjarenraming 2022-2025 verder omgebogen te worden, door de lasten te verlagen en/of de inkomsten te verhogen. In dit scenario gaan wij uit van een extra voorwaardelijke verhoging van de OZB in 2023 met vooralsnog 7,5%. Daarbij kan de volgend jaar nieuwgekozen raad bij de vaststelling van de begroting 2023 een definitieve keuze maken over de verhoging van de OZB. De verwachting is, dat er dan meer zekerheid is over de compensatie door het Rijk/ het nieuwe kabinet. Bij dit scenario is sprake van een structureel sluitende begroting.
Leeswijzer
In deze inleiding ziet u hieronder het financieel meerjarig beeld na de kadernota. Daarna worden per programma de onvermijdelijke ontwikkelingen en begrotingsafwijkingen voor het lopende jaar als ook de jaren 2022-2025 in beeld gebracht. Vervolgens geven wij u een overzicht van de baten en lasten van deze kadernota in de oude en de nieuwe programma-indeling. In bijlage 1 vindt u de doelenboom die u heeft vastgesteld met de notitie keuzes voor een nieuwe toekomst. En ten slotte in bijlage 2 de correcties die zijn geconstateerd tussen maart en nu bij de keuzes voor een nieuwe toekomst.