Wij vinden het belangrijk dat onze leefomgeving groen, duurzaam en toekomstbestendig is. Dit is belangrijk voor onze inwoners van nu en later. De opgaven waar we voor staan zijn groot. De voorspellingen laten een behoefte zien van ongeveer 3.500 nieuwe woningen (tot 2040) in Wageningen. Daarbij hoort ook groei van de werkgelegenheid, mobiliteit en ruimte voor ontspanning.
We werken aan de energietransitie, de landbouwtransitie en een versterking van de biodiversiteit. Daarnaast is er een groot belang de stad meer klimaatadaptief te maken. Deze vraagstukken hebben veel invloed op de ruimte in en rond de stad en vragen een integrale benadering. Dit kunnen wij niet alleen. We werken samen met regio Foodvalley, de provincie Gelderland, het Rijk en andere ketenpartners aan deze vraagstukken.
Onze ambities op het gebied van wonen, mobiliteit, economie en duurzaamheid staan in de Visie Bebouwde Kom. Deze wordt in 2026 met onze Visie Buitengebied samengevoegd tot de Omgevingsvisie. Deze visie legt een belangrijke basis en legitimatie voor onze grote opgaven. Ook onze inwoners hebben hierin een rol.
Wonen
De druk op de woningmarkt is groot. De meest recente huishoudensprognoses voor Wageningen laten zien dat er veel woningen nodig zijn. Daarom proberen we de bouw van geschikte woningen te versnellen en uit te breiden. Eén van de prioriteiten is daarom ook het ontwikkelen van de potentiële bouwlocaties.
Daarnaast zetten we in op het beter benutten van de bestaande voorraad, bijvoorbeeld door woningsplitsing te stimuleren. Betaalbaarheid van het wonen blijft hierbij voor alle doelgroepen een belangrijk aandachtspunt. Hierbij streeft de gemeente samen met haar partners naar de inzet van verschillende hulpmiddelen. Ook kijken we naar creatieve (woon)oplossingen.
De vergrijzing en verdunning van huishoudens zijn belangrijke oorzaken van de grote huishoudensgroei de komende jaren. Daarom is het belangrijk dat inwoners zo zelfstandig mogelijk kunnen wonen in een passende woning in een gezonde leefomgeving met voldoende mogelijkheden voor ontmoeting en zorg op maat.
Groene en toekomstbestendige leefomgeving
Groen is belangrijk voor mens en dier. Mede door het groen in en rondom de stad wonen onze inwoners graag in Wageningen. Wageningen ligt tussen grote nationale en regionale natuurgebieden: Veluwe, Utrechtse Heuvelrug, Binnenveldse Hooilanden en het Rivierengebied. We werken aan een groene, klimaatadaptieve en biodiverse leefomgeving.
De biodiversiteit is wereldwijd afgenomen. In Wageningen willen we dit op lokaal niveau veranderen en werken aan een toename van de biodiversiteit. We willen meer groenblauwe dooradering van het buitengebied. Ook gaan we de ecologische verbindingszone aan de noordzijde van de stad versterken. Nieuwe bebouwing in onze stad willen we natuurinclusief uitvoeren. Hiervoor zijn maatregelen opgenomen in het Biodiversiteitsplan. We gaan aan de slag met de uitvoering van deze en andere maatregelen uit het Biodiversiteitsplan.
Ook omgaan met klimaatverandering vraagt van ons een andere manier van omgaan met onze leefomgeving. Dit betekent minder stenen en meer groen in de stad. Het anders omgaan met ons watersysteem is ook belangrijk. We maken water meer zichtbaar, als basis voor biodiversiteit en als middel voor klimaatadaptatie. We werken aan de uitvoering van het vastgestelde Bomenbeleidsplan.
Naast een groene leefomgeving werken we aan een toekomstbestendige leefomgeving. Onze ruimte is schaars. We willen dat onze inwoners prettig, veilig en gezond kunnen wonen, werken en recreëren. Dit vraagt om goede afwegingen. Dit doen wij niet alleen, maar samen met onze inwoners en partners. Onze stad kent ook een rijke geschiedenis die goed zichtbaar is. Cultuurhistorie houden we zichtbaar en vieren we. We gaan daarbij met respect om met onze monumenten. In het Omgevingsprogramma Erfgoed is aangegeven hoe we dit verder uitwerken.
Routekaart Klimaatneutraal
De routekaart Wageningen Klimaatneutraal 2030-2040 is vastgesteld. Om als stad klimaatneutraal te worden is het noodzakelijk dat we op onze energievraag aanzienlijk en structureel besparen. De resterende energievraag moet vervolgens duurzaam ingevuld worden. Dit kan door onder meer lokale duurzame energie-opwek. Hierbij is het bepalen en vasthouden aan de randvoorwaarden cruciaal. Naast de energietransitie (inclusief warmtetransitie) is ook de voedseltransitie een speerpunt. We streven naar minder verspilling van voedsel. Verder streven we naar een lagere consumptie van vlees en zuivel. Bovendien streven we naar consumptie van lokaal duurzaam geproduceerde producten. Bij een veilige en gezonde leefomgeving ligt de focus op het naleven van onze wettelijke taken (de geldende milieunormen).
Op weg naar een impacteconomie
De visie ‘Op weg naar een Impact Economie’ en bijbehorend Uitvoeringsprogramma Economie zijn vastgesteld. We voeren deze samen met de partners uit de stad en regio uit. We werken aan een toekomstbestendige lokale en regionale economie. Een economie die positieve impact heeft op de maatschappij, circulair is en werk biedt aan de inwoners van Wageningen.
Ons unieke kennisecosysteem helpt bij het oplossen van veel maatschappelijke vraagstukken. Deze kennis gaan we nog meer inzetten en verbinden met lokale en regionale ondernemers en onderwijsinstellingen.
Ook biedt onze economie oplossingen op het gebied van Agrifood en leefomgeving op nationaal en internationaal niveau. We versterken ons vestigingsklimaat en realiseren nieuwe ruimte voor bedrijven, zodat we aantrekkelijk blijven voor ondernemers en kennisinstellingen.
Voor economische en sociale ontwikkeling in wijken en buurten zijn ondernemende-bewonersinitiatieven belangrijk. We werken aan het versterken van de gemeenschapseconomie.
Human Capital Agenda
De gemeente geeft actief uitvoering aan de Human Capital Agenda, die in 2025 formeel wordt vastgesteld. Deze agenda richt zich op een toekomstbestendige arbeidsmarkt waarin iedereen mee kan doen. We werken samen met scholen, ondernemers en maatschappelijke organisaties aan verschillende thema’s. Zoals het versterken van vaardigheden, het beter benutten van talent, arbeidsmarktinclusie, digitalisering en het binden van jongeren aan Wageningen. De gemeente vervult hierin een verbindende en regisserende rol. Daarnaast stimuleren en ondersteunen we sociaal ondernemerschap en sociale innovatie als belangrijke motoren voor een inclusieve en veerkrachtige lokale economie.
Mobiliteit
Het is belangrijk dat mensen zich veilig en prettig kunnen verplaatsen in Wageningen. Hiervoor is een goede en veilige infrastructuur van belang. De manier waarop de infrastructuur is ingericht is ook van belang voor de gezondheid van de inwoners. Als inwoners meer lopen en fietsen, is dit beter voor de gezondheid. Ook is dit beter voor het klimaat, de leefomgeving en de sociale interactie. Goede openbaarvervoervoorzieningen dragen hier ook aan bij.
Door alle ontwikkelingen in en om Wageningen (woningbouw, groei kennisecosysteem, meer privé-auto’s) neemt de druk op onze wegen en openbare ruimte toe. Tegelijk willen we de stad groener maken en verduurzamen. Daarom is er een verandering nodig in hoe we reizen: een mobiliteitstransitie. In 2026 werken we verder aan een Omgevingsprogramma Mobiliteit. Daarin beschrijven we:
- Wat er nodig is om anders te reizen.
- Welke regels en doelen we stellen.
- Welke maatregelen we nemen.
De resultaten van het Inwonersberaad worden hierin meegenomen. Samenwerking met omliggende gemeenten, provincies en Rijkswaterstaat is van groot belang. Uiteindelijk gaat het allemaal om het gedrag van mensen. Een transitie lukt alleen als we inwoners en bedrijven bewust maken, helpen en stimuleren om anders te reizen.