Programma 1 ‘Wageningen sociaal’ gaat over al onze inzet op de sociale beleidsvelden. Zowel onze wettelijke taken als de beleidsvelden waar we meer beleidsvrije ruimte hebben. Voor programma 1 staat de maatschappelijke opgave ‘Toekomstgericht Samenleven’ centraal. Binnen deze opgave werken we aan het garanderen van bestaanszekerheid voor al onze inwoners. We kijken hierbij specifiek naar inkomenszekerheid, de zekerheid van een (t)huis en de zekerheid van toegang tot zorg.
Veel van de onderstaande voornemens raken aan deze opgave. Soms draagt onze aanpak op een beleidsthema (gedeeltelijk) bij aan bestaanszekerheid, soms is het hebben van bestaanszekerheid (bijna) randvoorwaardelijk om stappen op een thema te laten renderen. Denk bijvoorbeeld aan interventies op het gebied van gezondheid en welbevinden bij inwoners waar het ‘fundament’ van een zeker bestaan nodig is om tot duurzame verandering te komen. Onderstaand delen we de voornemens in vanuit deze lijn. We benoemen welke voornemens een directe bijdrage aan bestaanszekerheid leveren en waar we voortbouwen op het hebben van een zeker bestaan. Natuurlijk is de werkelijkheid niet zo zwart-wit als hier neergezet. Veel van onze activiteiten dragen in meer of mindere mate bij aan en bouwen voort op bestaanszekerheid.
Als overkoepelend voornemen voor alle specifieke beleidsvelden in het sociaal domein, stellen we het beleidskader ‘Samen Wageningen’ centraal. De uitdagingen en ontwikkelingen in het sociaal domein hebben elkaar de afgelopen jaren in rap tempo opgevolgd. Voorbeelden hiervan zijn bestaansonzekerheid, vergrijzende samenleving, de coronacrisis, het Integraal Zorg Akkoord, Participatiewet in balans en de Hervormingsagenda jeugd. Dit maakt dat het huidige beleidskader steeds minder aansluit bij de uitdagingen waar we voor staan. In 2025 willen we daarom samen met de gemeenteraad een geactualiseerd beleidskader vaststellen.
Voornemens met een directe bijdrage aan bestaanszekerheid
- Het beleidskader inkomenszekerheid wordt in januari 2025 definitief ingevoerd. Met deze aanpak zorgen we ervoor dat inwoners voldoende geld hebben voor de noodzakelijke kosten van bestaan en om mee te kunnen doen in de samenleving. Hierbij hebben we ook aandacht voor het zelfstandig kunnen handelen en de financiële zelfredzaamheid. Door inwoners te spreken bij het ondersteuningsgesprek willen we het contact met de doelgroep verbeteren en meer informatie krijgen voor doorontwikkelingen van ons beleid.
- In 2025 blijven we inzetten op de zekerheid van een (t)huis met passende zorg nabij. Dit doen we op basis van de in 2024 vastgestelde woonzorgvisie. Concreet streven we ernaar om in 2025 het predicaat dementievriendelijke gemeente te behalen en de ondersteuning van vrijwilligers en mantelzorgers te versterken. Ook in regionale samenwerkingsverbanden op het gebied van de Wmo en de samenwerking gericht op het Integraal Zorgakkoord (IZA) blijven we inzetten op de toegankelijkheid en beschikbaarheid van zorg.
- De zekerheid van een (t)huis is essentieel voor het hebben van een zeker bestaan. In 2025 willen we samen met de regio meer zicht krijgen op het aantal dak- en thuislozen. Dit doen we vanuit een breder perspectief op dak- en thuisloosheid met een Ethos-telonderzoek. Hiermee kunnen we gerichter kijken naar passende interventies.
Voornemens voortbouwend op bestaanszekerheid en overige voornemens
- Het verkleinen van de sociaaleconomische gezondheidsverschillen vraagt ook in 2025 onze aandacht. We kijken hierbij specifiek naar vragen en kansen die een ouder wordende samenleving meebrengt. Concreet geven we uitvoering aan het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). Met de bekostiging vanuit de Brede Specifieke Uitkering (SPUK) zetten we in op het versterken van de sociale basis voor jeugd en jongvolwassenen en ontwikkelen we een Ketenaanpak Valpreventie voor kwetsbare ouderen.
- In 2024 is extra ingezet op het versterken van opbouwwerk. Deze inzet wordt in 2025 vergroot. Inzetten op samenlevingsopbouw is belangrijk voor het krijgen en behouden van veerkrachtige gemeenschappen, passend bij de uitdagingen die op ons af komen.
- In 2025 wordt op gebied van werk en participatie stevig doorontwikkeld om te zorgen dat alle inwoners op een passende manier kunnen deelnemen aan de samenleving. In de vorm van (betaald) werk waar dat kan, maar bijvoorbeeld ook met scholing of vrijwilligerswerk. Dit doen we onder andere door aan de slag te gaan met dossier Goed Werk/Simpel Switchen, Participatiewet in balans en ons ontwikkelbedrijf. Bij deze ontwikkelingen sluiten we aan op de regionale lijnen die hier op lopen.
- We geven verder uitvoering aan de landelijke Hervormingsagenda Jeugd door onder andere te werken aan het versterken van de toegang en het uitvoering te geven aan normaliseren. Ook de conclusies van de pilot Duurzaam partnerschap verwerken we hierin.
- Voor alle kinderen en jongeren is het onderwijs op eigen niveau beschikbaar en fysiek bereikbaar. Alle jongeren krijgen de gelegenheid om hun capaciteiten en talenten in te zetten. In 2025 start de nieuwbouw van de Margrietschool en gaan we het groene Integraal Huisvestingsplan (IHP) actualiseren. We werken aan een duurzame oplossing voor de huisvesting van de Internationale Schakelklas (ISK). Ook stellen we een uitvoeringsagenda kansengelijkheid op en geven we uitvoering aan de intentieverklaring “het voorkomen van segregatie en het bevorderen van integratie”.
- Sport en bewegen zou mogelijk moeten zijn voor iedereen. Het is daarom belangrijk dat drempels worden weggenomen, zodat sporten voor iedereen vanzelfsprekend wordt. De afgelopen jaren hebben we veel inzicht gekregen in het sportlandschap van Wageningen. In 2025 is het sportbeleid herijkt.
- De druk op het asielstelsel blijft onverminderd groot in Nederland. In Wageningen zetten we ons in voor kwalitatieve opvang voor een brede groep vluchtelingen. Onder andere op basis van (nog op te stellen) beleidskader Duurzame asielopvang geven we duidelijker richting aan de opvang, huisvesting, participatie en integratie van vluchtelingen en statushouders in Wageningen.
- In 2025 gaan we verder met de uitvoering van het Cultuuractieplan dat inzet op vier belangrijke onderwerpen voor de cultuursector in Wageningen: cultuureducatie, cultuur van en voor iedereen, samenwerking en ruimtegebruik. De nota strategisch vastgoed geeft richting aan welke initiatieven we willen huisvesten en wat dat mag kosten. We vullen dat in 2025 verder in met extra aandacht voor een culturele broedplaats.
- Samen met het bestuur van de bibliotheek hebben wij de ambitie in 2025 de bibliotheek te vernieuwen, zowel qua gebouw als qua invulling van de verschillende functies. Wij vinden het belangrijk dat de bibliotheek de komende jaren deze taken uit kan blijven voeren en zich kan voorbereiden op de Zorgplicht. De verplichting dat elke gemeente een adequate bibliotheek heeft.
- Vanuit Openbare Orde en Veiligheid gaan we aan de slag met de vastgestelde prioriteiten uit het Integraal Veiligheidsplan 2023-2026. Dat zijn ondermijning, zorg & veiligheid, stimuleren onderlinge verdraagzaamheid en digitale veiligheid. De focus is gericht op de aanpak van ondermijning en digitale veiligheid.
