Voor de gemeente Wageningen staat voorop dat onze leefomgeving groen, duurzaam en toekomstbestendig is voor onze inwoners van nu en later. De opgaven waar we voor staan zijn groot. De prognoses laten een behoefte zien van 3.800 nieuwe woningen (tot 2040) in Wageningen met daarbij behorende groei van de werkgelegenheid, mobiliteit en ruimte voor ontspanning. We werken aan de energietransitie, de landbouwtransitie en een versterking van de biodiversiteit. Daarnaast is er een groot belang om de stad meer klimaatadaptief te maken. Deze vraagstukken hebben een forse ruimtelijke impact en vragen om een integrale benadering. Dit kunnen wij niet alleen. We werken samen met regio, provincie, rijk en andere ketenpartners aan deze vraagstukken. Onze ambities op het gebied van wonen, mobiliteit, economie en duurzaamheid hebben we neergelegd in het Wagenings Bod. Dit bod legt daarmee een belangrijke basis en legitimatie voor onze grote opgaven. Ook onze inwoners hebben een rol hierin. Zij worden betrokken bij het opstellen van de visie op de bebouwde kom (tweede fase Omgevingsvisie) waarin een integrale afweging gemaakt moet worden over deze vraagstukken.
De druk op de woningmarkt is hoog. De meest recente huishoudensprognoses voor Wageningen laten een fors hogere behoefte aan woningen zien. Dit maakt dat de we de bouw van geschikte woningen proberen te versnellen en uit te breiden waar mogelijk. Eén van de belangrijkste prioriteiten is daarom ook een zoektocht naar potentiële nieuwe bouwlocaties voor de nabije toekomst en de versnellingsmogelijkheden voor woningbouw in kaart te brengen. Betaalbaarheid van het wonen blijft hierbij voor alle doelgroepen een belangrijk aandachtspunt, waarbij de gemeente samen met haar partners streeft naar de gerichte inzet van instrumenten en kijkt naar de inzet van creatieve oplossingen. De vergrijzing en verdunning zijn belangrijke oorzaken van de grote huishoudensgroei de komende jaren, waardoor het een prioriteit is om ervoor te zorgen dat inwoners zo zelfstandig mogelijk wonen in een woning op maat, met voldoende mogelijkheden voor zorg op maat.
Groen is belangrijk voor mens en dier. Een van de redenen waarom onze inwoners graag in Wageningen wonen, is het groen in en rondom de stad. Wageningen ligt tussen grote nationale en regionale natuurgebieden: Veluwe, Utrechtse Heuvelrug, Binnenveldse Hooilanden en het Rivierengebied. Wageningen zet in op een groene, klimaatadaptieve en biodiverse leefomgeving. De biodiversiteit is wereldwijd afgenomen. In Wageningen willen we dit op lokaal niveau omkeren en werken aan een toename van de biodiversiteit. Hiervoor ontwikkelen we een plan waarin we dit verder uitwerken (biodiversiteitsplan). We willen meer groenblauwe dooradering van het buitengebied. De ecologische verbindingszone aan de noordzijde van de stad willen we versterken. Nieuwe bebouwing in onze stad willen we natuurinclusief uitvoeren. Ook het omgaan met klimaatverandering vraagt van ons een andere manier van omgaan met onze leefomgeving. Dit betekent zoveel mogelijk ontstening en vergroening van de stad en het anders omgaan met ons watersysteem. We maken groen en water meer zichtbaar, als basis voor biodiversiteit en als middel voor klimaatadaptatie. Ook werken we aan een bomenbeleidsplan.
Naast een groene leefomgeving werken we aan een toekomstbestendige leefomgeving. Er is een aanhoudende druk op onze ruimte. We willen dat onze inwoners prettig, veilig en gezond kunnen wonen, werken en recreëren. Dit vraagt om goede afwegingen. Dit doen wij niet alleen, maar samen met onze inwoners en partners. We ontwikkelen samen een Omgevingsvisie en vertalen dit door naar een Omgevingsplan. We werken samen aan diverse projecten die passen bij onze ambities en doelen. Onze stad kent ook een rijk verleden dat nog zichtbaar is. Cultuurhistorie houden we zichtbaar en vieren we. We gaan daarbij met respect om met onze monumenten.
In de Wageningse economische structuur zijn de verschillende onderdelen met elkaar vervlochten: MKB, kenniseconomie en de binnenstad met zijn horeca en detailhandel. De komende periode gaan we samen met de partners uit de stad werken aan een economische visie met uitvoeringsprogramma. Hiermee brengen we integraliteit en samenhang aan in beleid en uitvoering. Tegelijkertijd brengen we meer focus aan in welke rol wij als gemeente hierin nemen en wat dit betekent voor de Wageningse samenleving. Veel opgaven kunnen we niet als gemeente zelfstandig oppakken. Er is dan juist een bredere samenwerking nodig, zoals bijvoorbeeld het gezamenlijk investeren in een goed vestigingsklimaat of uitvoering geven aan de Strategische Agenda Regio Foodvalley, als overheden samen met onderwijs en ondernemers. Ook zetten we in op het ondersteunen van werknemers, werkzoekenden en ondernemers om in de veranderende samenleving werk te vinden door toeleiding, omscholing en het samenbrengen van vraag en aanbod. Een goede ondernemersdienstverlening speelt daarbij een belangrijke rol. De afgelopen periode heeft waardevolle samenwerking en relaties opgeleverd met ondernemers in de stad. Die willen we zeker behouden en bestendigen om zo samen de schouders te zetten onder verdere duurzame en sociale groei van de Wageningse economie.
De routekaart Wageningen Klimaatneutraal 2030-2040 is vastgesteld. Om als stad klimaatneutraal te worden is het noodzakelijk dat we een grote structurele besparing op onze energievraag realiseren. De resterende energievraag moet vervolgens duurzaam ingevuld worden door o.a. lokale duurzame opwek van energie, waarbij het bepalen en vasthouden aan de randvoorwaarden cruciaal is. Naast de energietransitie (incl. warmtetransitie) is ook de voedseltransitie een speerpunt. Hierbij streven we naar minder verspilling, een lagere consumptie van vlees en zuivel en lokaal duurzaam geproduceerde producten. Bij een veilige en gezonde leefomgeving ligt de focus op het naleven van onze wettelijke taken m.b.t. de geldende milieunormen.
Voor het functioneren van de stad Wageningen is het belangrijk dat mensen zich op een comfortabele en veilige manier kunnen verplaatsen. Hiervoor is een goede en veilige infrastructuur van belang. De manier waarop de infrastructuur is ingericht is ook van belang voor de gezondheid van de inwoners van Wageningen. Als inwoners meer lopen en fietsen, is dit beter voor de gezondheid, het klimaat, de leefomgeving en de sociale interactie. Goede openbaarvervoervoorzieningen dragen hier ook aan bij. Door alle ontwikkelingen in en om Wageningen (woningbouw, groei kennisecosysteem, toename van het aantal privé-auto’s) neemt de druk op onze wegen en openbare ruimte toe. Tegelijkertijd is er de wens om de leefomgeving te vergroenen en de noodzaak om te verduurzamen. Dit alles vraagt om een mobiliteitstransitie. In 2024 werken we aan een Omgevingsprogramma mobiliteit. Hierin wordt de benodigde mobiliteitstransitie beschreven, zo ook de beleidskaders op het gebied van mobiliteit en de benodigde maatregelen. Samenwerking met omliggende gemeenten, provincies en Rijkswaterstaat is van groot belang. Uiteindelijk gaat het allemaal om het gedrag van mensen: een transitie is alleen mogelijk door ook in te zetten op bewustwording, stimuleren en ondersteunen van inwoners en bedrijven.
