Toelichting verwachte afwijkingen

1.3 Wettelijke taken vanuit Wageningse principes
Ambitie: Uitvoering wettelijke taken vanuit de vijf Wageningse principes
Resultaat: Gezinnen doen voor hulp minder beroep op (duurdere) geïndiceerde jeugdhulp en maken hiervoor meer gebruik van basisvoorzieningen.

Toelichting: we zien verzwaring van de hulp en lichte toename van het aantal jeugdigen met
geïndiceerde jeugdhulp.

1.5 Onderwijs en kinderopvang
Ambitie: Kinderen en jongeren krijgen gelijke kansen om hun talenten te ontwikkelen, zodat zij een bij hen passende plek in de samenleving kunnen verwerven.
Resultaat:

1. Scholen hebben maatregelen genomen om hun schoolgebouw te verduurzamen.
2. De meerjarenaanpak voor de verduurzaming en vernieuwing van de onderwijsgebouwen is vastgesteld en in uitvoering

Toelichting:
Vernieuwing onderwijshuisvesting
In aansluiting op het vervolgonderzoek naar de vernieuwing en verduurzaming van onderwijsgebouwen zijn de hiervoor benodigde investeringen als ‘sleutelproject’ opgenomen in de Meerjaren Investering Agenda (MIA). In afwachting van de besluitvorming van de MIA die gelijktijdig met de Meerjarenbegroting 2024-2027 in november 2023 ter besluitvorming aan uw raad wordt voorgelegd is de voorbereiding voor de (ver)nieuwbouw van de St Josefschool opgeschort.

Voor de overige resultaten onder deze ambitie worden voorlopig geen beleidsinhoudelijke afwijkingen voor deze ambitie verwacht.

1.8 Een veilige en leefbare woon-,werk- en ondernemingsomgeving 

Ambitie: Het creëren en behouden van een veilige en leefbare woon-, werk- en ondernemingsomgeving in Wageningen.

Resultaat: Er is een convenant voor vroeg signalering van overlast gevende jeugd.

Toelichting: Juridisch is het erg lastig, zo niet onhaalbaar om hiervoor een convenant met externe partijen zoals politie en OM af te sluiten die voldoet aan de AVG en de Wet politie gegevens. Diverse overheidsinstanties en gemeenten worstelen met dit probleem. 

Voor dit product wordt de begroting voor 2023 met € 80.000 voordelig bijgesteld. Dit wordt als volgt verklaard:

De huur van de dependance Nijenoord vervalt. De eigendom van het pand is overgedragen aan het schoolbestuur. 

Overgeheveld budget 2022 naar 2023 – voorstel opnieuw te overhevelen naar 2024

Alvast de melding dat naar verwachting budget resteert einde boekjaar. En dat bij de jaarrekening 2023 wordt voorgesteld dit restant over te hevelen naar een te vormen Cultuurreserve. 
Het opstellen van de vastgoednota is vertraagd. Eind september 2023 is de opdracht aan een adviesbureau verstrekt. De vastgoednota is gereed in Q1-2024 voor besluitvorming. Van het beschikbare budget van € 45.000 moet een deel ad. € 20.000 worden overgeheveld naar 2024. Zonder overheveling komen we € 20.000 tekort.

Voor dit product wordt de begroting voor 2023 met € 587.000 voordelig bijgesteld. Dit wordt als volgt verklaard:

Het product Samen Wageningen laat in 2023 een voordelig saldo zien van € 587.000. Dit wordt veroorzaakt doordat er € 287.000 uit het jaar 2022 is meegenomen en de innovatiemiddelen 2023 ter hoogte van € 300.000 zijn gebundeld in een subsidieregeling om innovatieve projecten mogelijk te maken. De beleidsregels rondom deze subsidieregeling zijn onlangs gecommuniceerd met de partners. Wij verwachten in oktober de subsidieaanvragen te ontvangen en deze middelen begin 2024 te beschikken. De middelen blijven dit jaar over. In de op te stellen notitie reserves en voorzieningen zal een reserve worden ingericht voor brede ondersteuning van het maatschappelijk middenveld en innovatie. Een van de financiële doelstellingen is het voorkomen van financiële schokken zoals nu deze positieve bijstelling. De besluitvorming over de dotatie aan de reserve verwachten wij bij het vaststellen van de jaarrekening.

Voor dit product wordt de begroting voor 2023 met € 1.000.000 voordelig bijgesteld. Dit wordt als volgt verklaard:

Bij de eerste bestuursrapportage hebben wij u geïnformeerd over de rijksbijdrage voor de ontheemden uit de Oekraïne van € 5,2 mln. Deze bijdrage is inmiddels ontvangen en de uitgaven aan met name huur, beveiliging, inkomensondersteuning en ambtelijke inzet zijn substantieel. Desalniettemin verwachten wij aan directe uitgaven dit jaar ongeveer één miljoen minder uit te geven dan de beschikbaar gestelde middelen. Met name zijn de kosten van participatietrajecten en inkomensondersteuningen lager dan verwacht.

De financiering van de kosten voor flankerend beleid voor opvang Oekraïne zoals huisvesting, taaltraining, psychische ondersteuning, gezondheidszorg en andere zaken op middellange termijn is niet duidelijk en vooralsnog niet een onderwerp van discussie geweest tussen de VNG en het ministerie van justitie. 

Op het gebied van vluchtelingenopvang, huisvesting statushouders en inburgering heeft de gemeente vanuit het Rijk in 2023 meer financiële middelen ontvangen door de grotere instroom. Dit budget komt ten goede aan inzet van extra personeel en extra projecten. Naar verwachting wordt ook in 2024 een rijksbijdrage verwacht voor de opvang van de ontheemden uit Oekraïne al is er sprake van een versobering van de vergoeding. Over de inzet van de middelen zullen wij u via de voortgangsrapportages informeren.

De gemeente Wageningen heeft in de jaren 2018 tot en met 2021 de stichting Vluchteling Onder Dak (VOD) bekostigd via Welsaam. Omdat de gemeente Ede voor de opvang van asielzoekers gelden heeft ontvangen is een overeenkomst opgesteld om afspraken te maken over de onderlinge verrekening van kosten tussen gemeente Ede, VOD en de gemeente Wageningen. Op basis van de overeenkomst ontvangt de gemeente Wageningen de bedragen welke de gemeente aan Welsaam, specifiek voor VOD beschikbaar heeft gesteld (2018 tot en met 2021) aangevuld met gemaakte kosten ten behoeve van individuele asielzoekers. Het bedrag dat beschikbaar wordt gesteld bedraagt € 442.919,71. Het voordeel wordt direct toegevoegd aan de onbestemde reserve. Per saldo is er geen voordeel te melden in deze bestuursrapportage.

Voorstel overheveling budget 2023 naar 2024

Er is een onderbesteding van circa € 68.000. In 2023 zijn niet alle plannen uitgevoerd. Bij de jaarrekening wordt bekeken of deze plannen in 2024 alsnog worden uitgevoerd en of het nodig is om daar budget voor over te hevelen. Daardoor wordt er nu geen voordeel gemeld.

Op deze post wordt een restant verwacht. Voor dit restantbudget wordt voorgesteld bij de jaarrekening 2023 een Cultuurreserve te vormen, waar dit restant aan toegevoegd kan worden. 

Voor dit product wordt de begroting voor 2023 met € 480.000 voordelig bijgesteld. Dit wordt als volgt verklaard:

De kosten van toegang zijn positief beïnvloed door meevallers in de uitvoering zoals buiten gerechtigde procedures, lagere kosten aan medische keuringen en positieve bijstellingen van de kosten Modulaire Gemeenschappelijke Regeling (MGR). Er is budget ontvangen van het Rijk voor extra ondersteuning van kwetsbare gezinnen naar aanleiding van de problematiek van de toeslagenaffaire. Extra inzet van personeel is niet noodzakelijk gebleken.

De uitgaven aan het maatwerk zijn dit jaar beperkt gebleven. Personen die de gemeente ondersteunt vanuit het programma maatschappelijke opvang worden geacht een bijdrage te leveren voor hun huisvesting. Daarnaast vallen de directe kosten lager uit. Op een bedrag begroot van € 3.443.000 bij dit product resteert een voordeel van € 480.000.

De bezetting van de toegang is georganiseerd met medewerkers van verschillende organisaties. Het is niet mogelijk de overeenkomst te verlengen zonder een Europese aanbestedingsprocedure te volgen. Om redenen van continuïteit en kwaliteit heeft het college besloten de toegang met eigen personeel vorm te geven. Dit betekent dat het budget voor uitbesteed werk wordt toegevoegd aan het budget van de afdeling sociale dienstverlening. De formatie zal met circa 3 fte toenemen. De bezetting blijft in uren vooralsnog gelijk aan de huidige situatie. De inzet van uren verspreid over de dag is voortdurend een punt van aandacht. Er wordt zo veel mogelijk aangesloten bij de hulpvraag van onze inwoners. Er is geen sprake van een financiële afwijking door deze verandering maar de gemeenteraad wordt krachtens de financiële verordening altijd geïnformeerd over mutaties in de omvang van de formatie.      

Voor dit product wordt de begroting voor 2023 met € 261.000 voordelig bijgesteld. Dit wordt als volgt verklaard:

A-dossier Goed Werk (€ 61.000 voordeel)
Voor het dossier 'Goed werk' zal het budget van € 50.000,- in 2023 niet worden besteed. Dit komt omdat de besluitvorming binnen dit dossier is gepland in 2024. Ook de € 11.000,- voor capaciteit is niet uitgegeven doordat de voorbereidende werkzaamheden binnen de bestaande formatie zijn opgevangen. 

Re-integratietrajecten (€ 200.000 voordeel)
Voor re-integratietrajecten, waaronder scholing en ontwikkeltrajecten, zal naar verwachting dit jaar € 200.000,- vrij komen te vallen. In 2023 is onder andere regionaal samengewerkt om werkzoekenden te ondersteunen bij arbeidsinschakeling. Regionale samenwerking wordt voortgezet in 2024. Op lokaal niveau worden momenteel afspraken herzien om het aanbod op het gebied van re-integratie beter aan te laten sluiten op de ontwikkelbehoeften van het huidige bijstandsbestand. 

Voor dit product wordt de begroting voor 2023 met € 1.610.000 nadelig bijgesteld. Dit wordt als volgt verklaard:

Er zijn hogere kosten bij alle onderdelen jeugdhulp en beschermd wonen van de individuele voorzieningen. Op de WMO ondersteuning inclusief hulpmiddelen en het WMO vervoer is een voordeel van circa € 164.000. Daartegenover staan € 254.000 hogere uitgaven bij beschermd wonen en € 1.520.000 bij de jeugdhulp.

Het tekort bij beschermd wonen ontstaat door enerzijds een lichte toename van de vraag en anderzijds de nog lopende discussie met de gemeente Ede over de precieze hoogte van de jaarlijkse bijdrage. Bij de jaarrekening verwachten wij een uitspraak te hebben over de juiste berekeningsmethodiek.     

Bij de jeugdhulp zien we op alle producten een hogere vraag. Wij geven graag de volgende nadere toelichting. 

Bij de zorgvorm Jeugdhulp ambulant worden de hogere lasten worden met name veroorzaakt door enkele intensieve zorgtrajecten, geen toename van het aantal jeugdigen dat gebruik maakt van deze hulp. Bij de Jeugd GGZ zien we een toename van jeugdigen met specialistische GGZ-behandelingen en verzwaring van de zorgtrajecten. Bij de jeugdhulp met verblijf worden de hogere lasten met name veroorzaakt door verhoging van de tarieven van de aanbieders en verzwaring van de zorgtrajecten. Er is geen toename van het aantal jeugdigen dat gebruik maakt van deze hulp. 

Bij de landelijke transitiearrangement jeugdzorg zien we een toename van jeugdigen met zeer hoog specialistische GGZ zorg, ook deels in combinatie met tijdelijk verblijf bij een aanbieder.

Bij de gemeenten in de regio Centraal Gelderland zien we een vergelijkbare stijging van de jeugdhulpkosten. We zullen onderzoeken in welke mate het gaat om een structurele of incidentele kostenstijgingen. 

Voor dit product wordt de begroting voor 2023 met € 0 bijgesteld. Dit wordt als volgt verklaard:

Er zit een onzekerheid op dit product betreffende de rijksbijdrage via de Gebundelde uitkering (BUIG-gelden). Het wettelijk minimumloon (WML) is per 1 januari 2023 met 10,15% verhoogd. In het nader voorlopige macrobudget 2023 is deze verhoging niet meegenomen, deze loopt (zoals gebruikelijk) mee in de loon- en prijsontwikkeling bij de vaststelling van het definitieve budget. Zo ook de verhoging van het WML met 3,13%. Om gemeenten toch tegemoet te komen in een inzage op hun budget voor 2023 heeft het Ministerie van SZW een berekening gemaakt van wat het toegekende budget voor bijstand en loonkostensubsidie (LKS) per gemeente ongeveer zou zijn op basis van het budgetaandeel van het totale nader voorlopige macrobudget. Dit is een grove inschatting waarover geen garanties worden gegeven. Voor Wageningen betekent dit een stijging van het budget met € 1.182.000,-. Uitgaande van deze inschatting lijkt het dat we uitkomen met dit budget, maar er zit dus nog wel een onzekerheid in. Eind september ontvangen we de beschikking voor het definitieve budget 2023. Vooralsnog gaan we bij deze bestuursrapportage uit van de aangegeven bijstelling van € 1.182.000,- op zowel de baten als de lasten. De definitieve beschikking wordt middels een begrotingswijziging (mandaat van het College conform de financiële verordening) budgetneutraal in de begroting verwerkt. Een eventueel saldo zal in de jaarrekening tot uitdrukking komen.

In de bestuursrapportage voorjaar 2023 is de begroting positief bijgesteld voor de studietoeslag (plus € 295.000,-). De cijfers laten nu nog steeds een verdere stijgende lijn zien, die zoals het zich nu laat aanzien tot een verdere overschrijding van circa € 75.000,- leidt en mogelijk nog meer als de stijging nog verder doorzet. Omdat we nu niet goed kunnen inschatten hoe we met het totale budget van Sociale zekerheid uitkomen i.v.m. de bijstelling van het rijksbudget en het vooralsnog lijkt dat we nog binnen het totale budget Sociale zekerheid blijven, melden we op dit moment nog geen financieel nadeel. Ook dit zal bij de jaarrekening 2023 tot uitdrukking komen.

Voor dit product wordt de begroting voor 2023 met € 2.342.000 voordelig bijgesteld. Dit wordt als volgt verklaard:

Wageningse Warmtetoeslag (€ 920.000,- voordeel)

In totaliteit is voor de Wageningse Warmtetoeslag € 1.000.000,- begroot middels een budgetoverheveling van 2022 naar 2023. De verwachting was dat er € 800.000,- nodig zou zijn voor compensatiekosten. Door het uitblijven van aanvragen is echter minder budget nodig geweest. Uiteindelijk is een bedrag rond € 4.000,- uitgekeerd. Voor de uitvoeringskosten is € 200.000,- gereserveerd. Denk daarbij aan kosten als inhuur van personeel voor de uitvoering en aan applicatiebeheer voor het inrichten van systemen voor de verwerking van de regeling. Hierop blijft € 124.000,- over.

Energiecompensatie 2022 (€ 621.000,- voordeel)
Het restantbudget van de energiecompensatie 2022 is in z'n geheel overgeheveld naar 2023 omdat er op dat moment nog geen compleet beeld was van de nog ingediende aanvragen die nog niet waren behandeld. Uiteindelijk is er slechts nog een klein bedrag uitgekeerd in 2023, zodat het restant van € 621.000,- kan vrijvallen.

Energiecompensatie studenten (€ 701.000,- voordeel)

Het bedrag van € 701.000 dat door het rijk beschikbaar was gesteld in de decembercirculaire 2022 is niet gebruikt aangezien er zich geen studenten hebben gemeld die in bijstandsbehoevende omstandigheden verkeerden. Zij konden zich al in 2022 melden om in aanmerking te komen voor bijzondere bijstand. Studenten met een eigen aansluiting/energiecontract liepen mee in de energiecompensatie van € 1.300,-.

Collectieve Ziektekostenverzekering en Tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (€ 100.000,- voordeel)

De uitgaven in 2023 zijn gelijk aan die in 2022. De middelen worden incidenteel in 2023 afgeraamd, net als in 2022 (zie bestuursrapportage 2022). Voor 2024 moeten deze middelen beschikbaar blijven voor het project Inkomenszekerheid.

Exploitatie (x € 1.000)	Mutaties berap
450.00 Onderwijshuisvesting	80
610.00 Samen Wageningen	587
625.30 Beleidsdomein vluchtelingenbeleid	1.000
626.10 Integrale toegang en algemeen sociaal domein	480
626.30 Werkgelegenheid	261
626.60 Individuele ondersteuning	-1.610
626.81 Armoedebestrijding	2.342
Effect kapitaallasten	78
Totaal Inclusief Mutaties reserves	3.218

Na het vaststellen van de jaarrekening 2022 zijn de kapitaallasten voor 2023 herberekend. Dit levert bij programma 1 een voordeel op van € 78.000. Deze herberekening is reeds in de begroting 2024-2027 verwerkt.

Exploitatie (x € 1.000)	Begroting 2023 na wijziging	Mutaties berap najaar 2023	Begroting 2023 na Berap
01 Wageningen sociaal	-55.815	3.639	-52.176
Gerealiseerd saldo van baten en lasten	-55.815	3.639	-52.176
01 Wageningen sociaal	5.537	-421	5.116
Mutaties reserves	5.537	-421	5.116
Gerealiseerd resultaat	-50.278	3.218	-47.060

Voorlopig worden geen beleidsinhoudelijke afwijkingen voor programma 2 verwacht.

Voor dit product wordt de begroting voor 2023 met € 500.000 nadelig bijgesteld. Dit wordt als volgt verklaard:

De verwachting is dat we ca € 500.000 tekort komen t.o.v. de begroting voor onderhoud wegen in 2023.
Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door onderhoud aan de Kortenoord Allee welke niet in de begroting opgenomen zit. Deze kosten bedragen ca € 700.000. 
Normaal gesproken worden de schommelingen door onderhoud aan de hoofdstructuur opgevangen door de Reserve Hoofdstructuur.
Deze reserve is de afgelopen jaren niet aangevuld. Hierdoor moeten de kosten direct uit de exploitatie betaald worden. Bij de rapportages eind vorig jaar en begin dit jaar waren we ervan uitgegaan dat de reserve ondertussen bijgesteld zouden zijn. Helaas heeft dit vertraging opgelopen, waardoor het ook dit jaar tot overschrijding van het budget leidt.
De onderhoudsmaatregelen aan de hoofdstructuur van de afgelopen periode zijn noodzakelijk in verband met de planning van werkzaamheden aan de Nijenoord Allee.
Het onderhoud aan de Kortenoord Allee kan niet uitgesteld worden tot nadat de Nijenoord Allee is uitgevoerd. 
Gelijktijdige uitvoering zou de stad volledig onbereikbaar maken.
Het overgehevelde budget van 2022 is in zijn geheel benut (€ 781.610) aan de werkzaamheden Stadsbrink en Ritzema Bosweg in het voorjaar van 2023.

Voorstel overheveling budget 2023 naar 2024

De € 60.000 die we via de fitte organisatie/coalitieakkoord hebben ontvangen gaan we in 2024 inzetten voor parkeren. In het najaar van 2023 is een regisseur parkeren gestart die hiermee aan de slag gaat.

Voor dit product wordt de begroting voor 2023 met € 135.000 nadelig bijgesteld. Dit wordt als volgt verklaard:

De inkomsten van dit product vallen structureel € 50.000 lager uit dan begroot. Daarnaast vallen de exploitatiekosten hoger uit dan verwacht. Dit wordt veroorzaakt door externe ontwikkelingen zoals de hogere brandstofprijzen (€ 25.000 meerkosten) en door € 60.000  extra inhuurkosten vanwege ziekte.

Voor dit product wordt de begroting voor 2023 met € 161.000 voordelig bijgesteld. Dit wordt als volgt verklaard:

Binnen Plantsoenen is er een voordeel van € 116.000 op de kapitaallasten, deze worden verantwoord onder de noemer kapitaallasten in deze bestuursrapportage. Een nadeel van € 31.000 op de hondenvoorzieningen door hogere kosten voor maaien en opruimen. Een voordeel is er op de coronakosten openbare ruimte van € 192.000.

Voor dit product wordt de begroting voor 2023 met € 0 bijgesteld. Dit wordt als volgt verklaard:

In 2019 is een bedrag ten laste van het jaarrekeningsaldo gekomen, omdat de egalisatiereserve afval was uitgeput. Besloten is om dit bedrag in 5 jaar terug te betalen (€ 76.400 per jaar van 2021 t/m 2025). De egalisatiereserve is inmiddels aangevuld en wordt in 2023 verder aangevuld (meevallers in afrekening ACV en Afvalfonds). Hierdoor is er ruimte om de 'schuld' uit 2019 in één keer af te lossen. In 2024 en 2025 hoeft dan geen terugbetaling meer te worden begroot, wat een verlagend effect heeft op de afvalstoffenheffing.

Daarom stellen we voor om vanuit de egalisatiereserve afval een aflossing te doen van € 229.200 ten gunste van de reserve kapitaal zonder bestemming.

Overgeheveld budget 2022 naar 2023 - voorstel opnieuw te overhevelen naar 2024 en voorstel overheveling budget 2023 naar 2024

Bij de jaarrekening 2022 is er € 83.000 aan budget overgeheveld voor het vrij te maken van co-financiering voor het plan Wijkendeal De Nude. Het projectplan loopt tot eind 2024. Het openstaand saldo van € 47.000 willen we bij de jaarrekening 2023 overhevelen naar 2024.

In de meicirculaire 2023 heeft de gemeente Wageningen een derde SPUK energiearmoede ontvangen. De drie SPUKs hebben hetzelfde doel en voorwaarden. De middelen zijn tot 31 december 2025 te besteden. Het Rijk / BZK heeft besloten dat de eerder ontvangen middelen (SPUK Energiearmoede 1 en 2) ook tot 31 december 2025 te besteden zijn. 
We zijn op koers om het volledige bedrag eind 2025 uitgegeven te hebben. Het openstaande saldo van € 181.000 mee te nemen naar 2024.

Voor 2024 hebben we het restant budget (€ 75.000) nodig voor de uitvoering van onze routekaart Wageningen Klimaatneutraal, uitvoering van projecten op gebied van energiebesparing en energieopwekking.

Overgeheveld budget 2022 naar 2023 - voorstel opnieuw te overhevelen naar 2024

Het project Grebbedijk heeft een aantal maanden stilgelegen bij het Waterschap Vallei en Veluwe. Ten gevolge hiervan hebben de grondruiltransacties en de hiervoor af te sluiten contracten en de verkenning van de verlegging van de gemeentelijke leidingen ook vertraging opgelopen. In 2024 wordt € 43.482,-- hiervoor benut. 

Overgeheveld budget 2022 naar 2023 - voorstel opnieuw te overhevelen naar 2024

Voor deze bestemmingsplannen, 2e herziening buitengebied en Stadion de Wageningse Berg zijn in 2023 de voorbereidende werkzaamheden gestart. In 2024 gaan deze plannen daadwerkelijk in procedure. Zoals het gebruikelijk is, wordt voor het opstellen van de verschillende plannen een extern adviseur ingeschakeld. De kosten die hiervoor gemaakt worden, worden uit deze budgetten betaald. Verwachting is dat we € 85.000,- willen overhevelen naar 2024. 
Voor de budgetoverheveling wordt het ontwerp Bestemmingsplan Haven (locatie Bruil) in december 2023 ter inzage gelegd. Het resterende budget, van € 49.750,-, wordt in 2024 benut voor de kosten van het opstellen en van het vast te stellen bestemmingsplan.

Overgeheveld budget 2022 naar 2023 - voorstel opnieuw te overhevelen naar 2024

Het herhaalde uitstel van de ingangsdatum en de landelijke ontwikkelingen rondom de Omgevingswet hebben de gemeentelijke organisatie van de implementatie van de wet de afgelopen jaren tot uitdagingen gesteld waar het gaat over planning en begroting van de voorbereiding. Ook dit jaar wordt het budget niet geheel benut. Nu de inwerkingtreding van de wet is vastgesteld op 1 januari, verwachten we voor 2024 e.v. meer duidelijkheid te kunnen bieden over wat er nog aan investering nodig is. Bij de jaarrekening zullen we aan de hand van een berekening bepalen welk bedrag we willen overhevelen naar 2024 en welke bedrag we zullen laten vrijvallen in het jaarrekeningresultaat.

Exploitatie (x € 1.000)	Mutaties berap
210.00 Wegen, straten en pleinen	-500
223.00 Veerdiensten	-135
560.00 Wijk- en buurtbeheer	161
Effect kapitaallasten	42
Totaal Inclusief Mutaties reserves	-432

Na het vaststellen van de jaarrekening 2022 zijn de kapitaallasten voor 2023 herberekend. Dit levert bij programma 2 een voordeel op van € 42.000. Deze herberekening is reeds in de begroting 2024-2027 verwerkt.

Exploitatie (x € 1.000)	Begroting 2023 na wijziging	Mutaties berap najaar 2023	Begroting 2023 na Berap
02 Wageningen fysiek	-14.202	-432	-14.634
Gerealiseerd saldo van baten en lasten	-14.202	-432	-14.634
02 Wageningen fysiek	1.046	-	1.046
Mutaties reserves	1.046	-	1.046
Gerealiseerd resultaat	-13.156	-432	-13.588

Voorlopig worden geen beleidsinhoudelijke afwijkingen voor programma 3 verwacht.

Voor dit product wordt de begroting voor 2023 met € 45.000 nadelig bijgesteld. Dit wordt als volgt verklaard:

Het ziekteverlof van een wethouder wordt nog één keer met 16 weken verlengd. Daarvoor is geen budget in de begroting opgenomen, kosten € 35.000. Daarnaast kon bij het opstellen van de begroting 2023 nog geen rekening worden gehouden met de CAO-Rijk 2023 voor het college, meerkosten € 10.000. 

Voor dit product wordt de begroting voor 2023 met € 150.000,-- nadelig bijgesteld. Dit wordt als volgt verklaard:

Een nadeel van € 150.000,-- voor proceskosten i.v.m. een hoger aantal bezwaren. Door de wisselende waardes op de woningmarkt zijn de WOZ waardes flink gestegen en daarmee het aantal bezwaren. In Wageningen gaat het om een stijging van 300% t.o.v. het jaar 2022. Ook het aantal bezwaren via de zo genoemde no cure no pay bureaus is toegenomen en daarmee verwachten we een toename van de proceskostenvergoedingen. Vanuit de landelijke overheid worden maatregelen getroffen waardoor het voor dergelijke bureaus minder aantrekkelijk wordt om hun diensten aan te bieden. Zo wordt de vergoeding in het vervolg voortaan direct uitbetaald aan de inwoner en de proceskostenvergoeding aan bedrijven wordt verlaagd. In Wageningen hebben we inwoners opgeroepen om in geval van vragen of bezwaar tegen de WOZ-waardes zelf contact op te nemen met de gemeente. Daar is in veel gevallen gehoor aan gegeven. 
Vanwege de flinke stijging van het aantal bezwaren zien we ook een toename op de inhuurkosten en uitbesteed werk. Op dit moment is het nog niet duidelijk of deze kosten binnen de begroting zijn op te vangen. 

Voor dit product wordt de begroting voor 2023 met € 1.114.000 voordelig bijgesteld. Dit wordt als volgt verklaard:

Algemene uitkering (€ 1.535.000 voordeel)
De bijdrage van het rijk via de algemene uitkering is bij de meicirculaire verhoogd met ruim € 1,5 mln. 

De extra middelen zijn vrij besteedbaar maar worden ingezet voor € 0,4 mln voor taakmutaties. Het positieve effect voor deze bestuursrapportage bedraagt € 1,1 mln. 

Taakmutaties (€ 421.016 nadeel)

In detail:

De meicirculaire betekent een positieve bijstelling van de algemene uitkering met € 1.535.644 tot € 70.915.337

De taakmutaties die wij hebben verwerkt in deze bestuursrapportage zijn:

Taakmutaties	Bedrag
Welkomstpakket nieuwe inwoners	€ 45.000
Verkiezingen	€ 8.187
Voorschoolse educatie	€ 4.133
Wet goed verhuurderschap	€ 40.994
Uitvoering beleid energiearmoede	€ 81.106
Jeugdhulp voogdij	€ 89.975
Leerlingenvervoer ontheemden	€ 33.900
Taalonderwijs ontheemden	€ 30.716
Dienstverlening armoede en schulden	€ 64.884
Kwaliteitsborging bouw	€ 22.121
Totaal Taakmutaties	€ 421.016

 

Voor dit product wordt de begroting voor 2023 met € 100.000 nadelig bijgesteld. Dit wordt als volgt verklaard:

€ 100.000 nadeel (verhoogde lasten) incidenteel a.g.v. invulling formatie Fitte Organisatie.

Voor dit product wordt de begroting voor 2023 met € 475.000 voordelig bijgesteld. Dit wordt als volgt verklaard:

Garantiebanen (€ 150.000 voordeel)
Tot op heden is het nog niet mogelijk geweest om het begrote aantal personen naar een garantiebaan te begeleiden. 

Nota van Wijziging (€ 141.000 voordeel)
Bij de nadere uitwerking van de 2 wijzigingen bij de begroting 2023-2026, de "Nota van wijzigingen coalitieakkoord" en de "Tweede wijziging Fitte Organisatie", is voor 2023 een voordelig resultaat ontstaan van € 141.000. Om het door de raad vastgestelde budget in de begroting te verwerken, is dit verschil verwerkt als stelpost in de begroting 2023. Bij deze bestuursrapportage kan dit voordeel vrijvallen. Voor 2024-2026 is er geen sprake van een dergelijke afwijking.

Automatisering (€ 50.000 voordeel)
De verwachting is dat het voordeel op de kapitaallasten zo'n € 50.000 zal zijn. Dit komt doordat de geplande investeringen niet of niet geheel uitgevoerd gaan worden in 2023 en doorlopen in 2024. Dat de uitgaven niet allemaal in januari maar gedurende het jaar worden gedaan, maakt dat de afschrijving en rente over minder maanden worden berekend, wat ook leidt tot lagere kapitaallasten.

Het voordeel op het budget voor de vervanging van software zal naar verwachting dit jaar zo'n € 200.000 bedragen. Dit betreft onder andere de vervanging van de vakapplicaties voor o.a. burgerzaken, sociaal domein, geo-informatie, financiën en randvoorwaardelijke applicaties. De applicaties zullen vervangen worden door versies die in het rekencentrum van leveranciers ('de cloud') staan. In de kadernota 2021 (De Nieuwe Toekomst) is voor 6 jaar budget voor deze vervanging/transitie naar de cloud beschikbaar gesteld, gelijkelijk verdeeld over de 6 jaren omdat op voorhand niet was in te schatten wat de kosten voor elk jaar afzonderlijk zouden zijn. De middelen blijven beschikbaar middels een storting in de egalisatiereserve "A-vervangingen Automatisering" (conform vastgesteld beleid uit de "Nota reserves en voorzieningen 2015"). Per saldo is het resultaat hierop nihil.

Transitie nieuwe ICT-organisatie (€ 34.000 voordeel)
In de bestuursrapportage voorjaar 2023 is € 100.000 incidenteel beschikbaar gesteld voor de inhuur van een Information Security Officer (ISO). Doordat de inhuur later in het jaar is gestart zal hierop naar verwachting € 34.000 over blijven.
Ook is een budget van € 240.000 beschikbaar gesteld voor inhuur t.b.v. de realisatie van een toekomstbestendige ICT-organisatie. Hierop zal naar verwachting € 75.000 worden uitgegeven in 2023. De opbouw van de inhuur voor benodigde expertise vergt in 2023 enige aanlooptijd en zorgvuldigheid, maar het resterende budget zal gedurende het meerjarige transitie alsnog hard nodig blijven. Bij de jaarrekening 2023 zal worden voorgesteld om het restant aan incidentele middelen van € 165.000 over te hevelen naar 2024.

Flexibele bedrijfsvoering (€ 100.000 nadeel) 
Het budget voor de diverse ZUS-trajecten was in 2022 geheel besteed. Het ZUS-onderzoek I&A had extra verdieping op inhoud en begeleiding van medewerkers nodig. De inhuur op gebied van personeelszaken heeft voor het ZUS-traject van zowel I&A als BER heeft tot september 2023 geduurd. Opgeteld heeft dit geleid tot een nadeel van € 100.000 op het oorspronkelijke budget.

Project Hybride werken (€ 0)
In de Begroting 2023 is een bedrag van € 300.000 incidenteel beschikbaar gesteld voor ICT gerelateerd aan hybride werken. In 2023 is een implementatieplan door het MT vastgesteld waarin een doorlooptijd van 1,5 jaar is voorzien. Als gevolg hiervan zal naar verwachting € 90.000 worden uitgegeven in 2023. Het resterende budget van €210.000 zal in 2024 nodig blijven voor de verdere implementatie van deze ICT. Bij de jaarrekening 2023 zal worden voorgesteld om dit budget van incidentele  middelen over te hevelen naar 2024.

Rente Schatkistbankieren (€ 200.000 voordeel)
A.g.v. de stijgende rente en het achterblijven van investeringen is het saldo schatkistbankieren en de rente daarop hoger dan voorzien bij de bestuursrapportage van dit voorjaar.

Exploitatie (x € 1.000)	Mutaties berap
001.05 Bestuursorganen (B&W)	-45
920.00 Lokale belastingen	-150
921.00 Algemene uitkering	1.114
922.00 Algemene uitgaven en inkomsten	-100
923.00 Bedrijfsvoering	475
Effect kapitaallasten	60
Totaal Inclusief Mutaties reserves	1.354

Na het vaststellen van de jaarrekening 2022 zijn de kapitaallasten voor 2023 herberekend. Dit levert bij programma 3 een voordeel op van € 60.000. Deze herberekening is reeds in de begroting 2024-2027 verwerkt.

Exploitatie (x € 1.000)	Begroting 2023 na wijziging	Mutaties berap najaar 2023	Begroting 2023 na Berap
03 Bestuur en organisatie	60.244	1.554	61.798
Gerealiseerd saldo van baten en lasten	60.244	1.554	61.798
03 Bestuur en organisatie	914	-200	714
Mutaties reserves	914	-200	714
Gerealiseerd resultaat	61.159	1.354	62.513