Bestuurlijke samenvatting

Aanpak COVID-19 crisis en compensatie door het rijk aan gemeenten

In de septembercirculaire 2021 van het gemeentefonds heeft het Rijk voor een aantal maatregelen met betrekking tot de covidpandemie financiële compensatie voor gemeenten opgenomen. Per maatregel is door het Rijk een verdeling gemaakt die bestaat uit een wijziging in de uitkeringsfactor of het bedrag per eenheid van één of meer maatstaven van het cluster waaronder de mutatie valt. Er bestaat dus geen directe relatie met door een gemeente werkelijk gemaakte kosten en verminderde inkomsten. Voor een nadere toelichting op de septembercirculaire wordt verwezen naar de raadsinformatiebrief met kenmerk 21.0102817.

De consequenties per maatregel voor de gemeente Wageningen zijn in deze bestuursrapportage financieel verwerkt door de compensatie aan het desbetreffende productbudget toe te voegen. In totaal gaat het over een bedrag van € 578.000 voor de specifieke maatregelen en oormerkingen. Dit bedrag is inclusief € 440.000 aan middelen voor de Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (TONK).

Het bedrag van € 578.000 aan steunmaatregelen uit de septembercirculaire samen met het reeds eerder toegekende bedrag van € 3.597.000 van het Rijk betekent dat er ruim € 4.175.000 beschikbaar is gesteld.

Op basis van de huidige realisatie is ongeveer € 2,950 miljoen nodig, om de gederfde inkomsten en extra uitgaven te kunnen dekken. Voorzichtigheidshalve nemen wij de huidige onderbesteding van de compensatie van € 1,225 miljoen niet mee als voordeel in deze bestuursrapportage. Dit omdat wij hiervoor de komende maanden nog uitgaven verwachten. Bij het opstellen van de jaarstukken komen wij hier specifiek op terug.

TONK

Het college heeft in totaal ongeveer € 590.000 ontvangen voor de uitvoering van de Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (TONK). Ondanks een ruimhartig beleid en aanzienlijke compensatiebedragen verwacht het college ongeveer € 315.000 over te houden van deze middelen. Wanneer hier geen bestedingsdoel voor wordt gevonden, vloeien deze bij de jaarafsluiting terug naar de algemene reserve. Het college ziet dat er verschillende groepen inwoners zijn die (financieel) benadeeld zijn in de coronacrisis, maar die (ondanks de ruimhartigheid) niet in aanmerking zijn gekomen voor de TONK. Het college is voornemens om de resterende middelen op onderstaande wijze te besteden en administratief te wijzigen:

1. Een bijdrage van € 50.000 aan de voedselbank, zodat voedselbank-gebruikers in de komende wintermaanden een iets uitgebreider voedselpakket met meer verse en gezonde producten ontvangen;
2. € 22.500 dekking voor het kwijtschelden van marktleges 2021 aan marktlieden, die minder omzet hadden als gevolg van Corona;
3. € 50.000 voor een compensatie (in lijn met de bedragen van de TONK) voor startende ondernemers die geen gebruik hebben kunnen maken van de TONK, maar wel opstartkosten hebben gemaakt;
4. € 150.000 om bijstandsgerechtigden een tegemoetkoming te kunnen geven. Bijstandsgerechtigden hebben geen inkomensval gekend in de coronacrisis, maar zijn wel geconfronteerd met verminderde kansen op uitstroom naar passend werk en hogere kosten vanwege het thuis opvangen van hun kinderen. We onderzoeken mogelijkheden om ook ondernemers in Wageningen te laten profiteren van deze tegemoetkoming door het inzetten van Proef Wageningen bonnen;
5. Het restant van € 42.500 wordt ingezet voor extra uitvoeringskosten.

Verwachte financiële afwijkingen van deze bestuursrapportage

In onderstaande tabel is een samenvatting van de bedragen en mutaties opgenomen, die zijn verwerkt in deze bestuursrapportage. De oude programma-indeling hanteren wij dit begrotingsjaar voor het laatst. Alle bedragen zijn x € 1.000; + = positief en - = negatief.

In bijlage 1 'Begrotingswijziging bij Bestuursrapportage najaar 2021' is ook inzichtelijk gemaakt wat de consequenties zijn voor de begroting op basis van de nieuwe programma-indeling. Tevens zijn de budgettair neutrale administratieve wijzigingen in dat overzicht opgenomen.