Hierbij biedt het college de raad de Bestuursrapportage Najaar 2021 aan. De Bestuursrapportage heeft als doel tussentijds te rapporteren over de realisatie van de begroting en geeft de stand van zaken weer met de financiële consequenties van het lopende begrotingsjaar 2021. Wij richten ons primair op afwijkingen ten opzichte van de begroting in 2021.
De financiële consequenties die in beeld zijn gebracht in het hoofdstuk 'Toelichting verwachte afwijkingen', hebben per saldo een positief effect op de begroting 2021 van € 4.684.000. Hierdoor komt het begrotingssaldo, dat na de meicirculaire werd geraamd op € 588.309, uit op een positief saldo van € 5.272.309. In het raadsbesluit bij deze bestuursrapportage wordt voorgesteld dit bedrag toe te voegen aan de reserves:
- € 2.000.000 toe te voegen aan de bestemmingsreserve nr. 110 "Investeringen Stad Wageningen";
- € 3.272.309 toe te voegen aan de algemene reserve nr. 2 "Onbestemde reserve".
Amendement 5A1: Bovenstaande bestemming van het incidentele positieve saldo van € 5.272.309 is middels amendement 5A1 komen te vervallen.
Het college stelt daarnaast in deze bestuursrapportage voor € 500.000 in te zetten tegen energiearmoede. Dit budget is opgenomen onder programma 4.
In deze bestuursrapportage wordt ook specifiek ingegaan op de aanpak COVID-19 crisis, de compensatie door het rijk aan gemeentenen en de uitvoering van de TONK. De verwachting is dat wij net als vorig jaar met de compensatie ook dit jaar de kosten en gederfde inkomsten kunnen dekken.
Voorgesteld wordt de resterende TONK-middelen te besteden aan een bijdrage aan de voedselbank, dekking voor het verlies aan ontvangen marktmiddelen, compenseren van benadeelde startende ondernemers, tegemoetkoming voor bijstandsgerechtigden door de uitgifte van Proef Wageningen bonnen.
In onderstaande tabel is de ontwikkeling van het begrotingssaldo uiteengezet. Alle bedragen zijn x € 1.000, waarbij + = positief en - = negatief.
Bedragen x € 1.000 (- is nadelig) | Begroting 2021 |
Primitieve Begroting 2021 | -2.035 |
Wijzigingen Nieuwe toekomst | -521 |
Begrotingsuitkomst na Nieuwe toekomst | -2.556 |
Wijzigingen Kadernota 2021 | 2.028 |
Begrotingsuitkomst Kadernota 2021 | -528 |
Netto-effect meicirculaire 2021 | 1.116 |
Begrotingsuitkomst na meicirculaire 2021 | 588 |
Wijzigingen Bestuursrapportage najaar 2021 | 4.684 |
Begrotingsuitkomst na Bestuursrapportage najaar 2021 | 5.272 |
Aanpak COVID-19 crisis en compensatie door het rijk aan gemeenten
In de septembercirculaire 2021 van het gemeentefonds heeft het Rijk voor een aantal maatregelen met betrekking tot de covidpandemie financiële compensatie voor gemeenten opgenomen. Per maatregel is door het Rijk een verdeling gemaakt die bestaat uit een wijziging in de uitkeringsfactor of het bedrag per eenheid van één of meer maatstaven van het cluster waaronder de mutatie valt. Er bestaat dus geen directe relatie met door een gemeente werkelijk gemaakte kosten en verminderde inkomsten. Voor een nadere toelichting op de septembercirculaire wordt verwezen naar de raadsinformatiebrief met kenmerk 21.0102817.
De consequenties per maatregel voor de gemeente Wageningen zijn in deze bestuursrapportage financieel verwerkt door de compensatie aan het desbetreffende productbudget toe te voegen. In totaal gaat het over een bedrag van € 578.000 voor de specifieke maatregelen en oormerkingen. Dit bedrag is inclusief € 440.000 aan middelen voor de Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (TONK).
Het bedrag van € 578.000 aan steunmaatregelen uit de septembercirculaire samen met het reeds eerder toegekende bedrag van € 3.597.000 van het Rijk betekent dat er ruim € 4.175.000 beschikbaar is gesteld.
Op basis van de huidige realisatie is ongeveer € 2,950 miljoen nodig, om de gederfde inkomsten en extra uitgaven te kunnen dekken. Voorzichtigheidshalve nemen wij de huidige onderbesteding van de compensatie van € 1,225 miljoen niet mee als voordeel in deze bestuursrapportage. Dit omdat wij hiervoor de komende maanden nog uitgaven verwachten. Bij het opstellen van de jaarstukken komen wij hier specifiek op terug.
TONK
Het college heeft in totaal ongeveer € 590.000 ontvangen voor de uitvoering van de Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (TONK). Ondanks een ruimhartig beleid en aanzienlijke compensatiebedragen verwacht het college ongeveer € 315.000 over te houden van deze middelen. Wanneer hier geen bestedingsdoel voor wordt gevonden, vloeien deze bij de jaarafsluiting terug naar de algemene reserve. Het college ziet dat er verschillende groepen inwoners zijn die (financieel) benadeeld zijn in de coronacrisis, maar die (ondanks de ruimhartigheid) niet in aanmerking zijn gekomen voor de TONK. Het college is voornemens om de resterende middelen op onderstaande wijze te besteden en administratief te wijzigen:
1. Een bijdrage van € 50.000 aan de voedselbank, zodat voedselbank-gebruikers in de komende wintermaanden een iets uitgebreider voedselpakket met meer verse en gezonde producten ontvangen;
2. € 22.500 dekking voor het kwijtschelden van marktleges 2021 aan marktlieden, die minder omzet hadden als gevolg van Corona;
3. € 50.000 voor een compensatie (in lijn met de bedragen van de TONK) voor startende ondernemers die geen gebruik hebben kunnen maken van de TONK, maar wel opstartkosten hebben gemaakt;
4. € 150.000 om bijstandsgerechtigden een tegemoetkoming te kunnen geven. Bijstandsgerechtigden hebben geen inkomensval gekend in de coronacrisis, maar zijn wel geconfronteerd met verminderde kansen op uitstroom naar passend werk en hogere kosten vanwege het thuis opvangen van hun kinderen. We onderzoeken mogelijkheden om ook ondernemers in Wageningen te laten profiteren van deze tegemoetkoming door het inzetten van Proef Wageningen bonnen;
5. Het restant van € 42.500 wordt ingezet voor extra uitvoeringskosten.
Verwachte financiële afwijkingen van deze bestuursrapportage
In onderstaande tabel is een samenvatting van de bedragen en mutaties opgenomen, die zijn verwerkt in deze bestuursrapportage. De oude programma-indeling hanteren wij dit begrotingsjaar voor het laatst. Alle bedragen zijn x € 1.000; + = positief en - = negatief.
In bijlage 1 'Begrotingswijziging bij Bestuursrapportage najaar 2021' is ook inzichtelijk gemaakt wat de consequenties zijn voor de begroting op basis van de nieuwe programma-indeling. Tevens zijn de budgettair neutrale administratieve wijzigingen in dat overzicht opgenomen.
Programma (bedragen x € 1.000) | Mutaties Berap Najaar 2021 | ||
Lasten | Baten | Saldo | |
01 Bereikbaarheid | 0 | -356 | -356 |
02 Economische ontwikkeling | 0 | 0 | 0 |
03 Ruimtelijke ontwikkeling | -252 | 0 | 252 |
04 Milieu | 849 | 350 | -499 |
06 Maatschappelijke ontwikkeling | -3.265 | 58 | 3.323 |
07 Onderwijs & educatie | 23 | 150 | 127 |
08 Wonen | 89 | 49 | -40 |
09 Sport en cultuur | 127 | 0 | -127 |
10 Veiligheid | 0 | 0 | 0 |
11 Transparante overheid | 0 | 0 | 0 |
12 Algemene dekking en onvoorzien | -792 | 1.213 | 2.004 |
Totaal (incl. mutaties reserves) | -3.221 | 1.463 | 4.684 |