Toelichting verwachte afwijkingen

Op dit moment worden geen beleidsinhoudelijke afwijkingen voor Programma 1 verwacht.

De stelpost van € 285.500 is overgeboekt naar programma 2, inzake coronakosten (extra inhuur BOA's)

De post van € 128.249 heeft betrekking op controle CTB 2022 dat gedeeltelijk vanuit de gemeente is uitgekeerd aan o.a. horeca gelegenheden ter compensatie voor de controle op de corona toegangsbewijzen. Hier staat geen begroting tegenover en geeft dus een afwijking van € 128.249. Een gedeelte is uitgekeerd aan de ondernemers en verenigingen hetgeen, dat overblijft vloeit terug naar het Rijk. 

In het krediet  voor de aankoop grond t.b.v. de nieuwbouw vrije school de Zwaneridder is destijds geen rekening gehouden met een levering die belast is met BTW ad. € 123.867. De indexering  van de grondprijs valt € 70.000 hoger uit dan was berekend  door de sterke gestegen inflatie in de laatste jaren. Tenslotte is in het krediet geen rekening gehouden met bijkomende kosten voor de overdracht, notariskosten en fiscaal advies € 10.000. Het totale nadeel voor de grondaankoop bedraagt € 203.959. Door de sterk gestegen bouwkosten moet het krediet verder verhoogd met worden met € 238.820 waardoor de kapitaallasten licht hoger gaan uitvallen dan eerder geraamd. Op grond wordt niet afgeschreven. De totale kredietverhoging bedraagt € 442.779.

Per 2022 is 63.000 toegevoegd aan de cultuurbegroting.

Dit is de uitwerking van motie 4M6 Huisvesting culturele activiteiten (bij de Programmabegroting 2022-2025).  Vanaf het jaar 2022 tot en met 2024 (wanneer de verkoop van het Venster werd voorzien en daar middelen vrijgemaakt kunnen worden) is € 63.000 opgenomen voor huisvesting van culturele activiteiten zoals oefenruimten en/of een broedplaats.  Het wordt voorzien dat deze middelen in 2022 niet meer besteed worden.  Voorgesteld wordt deze middelen aan het einde van het jaar over te hevelen. Deze middelen worden  in 2023 ingezet om gemeentelijk vastgoed gereed te maken (of om strategisch aan te kunnen kopen) voor een huisvesting van culturele activiteiten. De precieze besteding van de middelen in 2023 volgt uit de nota strategisch vastgoed beleid die vertraagd is, maar in de eerste helft 2023 naar verwachting vastgesteld kan worden door uw raad. 

Voor dit product wordt de begroting voor 2022 met € 50.000 voordelig bijgesteld. 

Het beschikbaar gestelde bedrag voor het verminderen van eenzaamheid van € 50.000 is niet besteed, doordat er geen extra inzet is geweest mede door capaciteitsproblemen en de lopende aanbesteding. Uit het budget voor (knelpunten ad € 100.000 en innovatie ad € 300.000)  wordt de indexering en de CAO aanpassing gedekt. Dit zijn de voormalige bonusgelden.  Hier resteert een bedrag van € 328.000.  Het college komt in december met een gemotiveerd verzoek om dit bedrag over te hevelen naar de innovatiegelden voor 2023.

De bonusmiddelen die ultimo 2021 zijn gereserveerd kunnen,  conform het addendum van Welsaam,  ingezet worden voor onder andere het project Duurzaam partnerschap jeugd en versterken basisinfrastructuur. Dit heeft geen financiële consequenties voor 2022. 

Vanwege de rechtmatigheid zullen een tweetal wijzigingen in de begroting gemaakt worden. 
   
De begrote rijksbijdrage  voor de Wet inburgering Nieuwkomers 2021 is gedeeltelijk bestemd voor de gemeentelijke uitvoeringskosten. Een bedrag van € 121.000 is structureel bestemd voor de uitvoering. De begrotingswijziging die wij u voorstellen bij deze bestuursrapportage hevelt de middelen (budgettair neutraal) over naar de salarislasten. 

We ontvangen voor inburgeringstrajecten een rijksbijdrage van € 249.000. Deze inkomsten zijn direct gekoppeld aan uitgaven voor inburgeraars maar de rijksbijdrage is pas dit jaar bekend geworden en oorspronkelijk niet meegenomen in de begroting. De begrotingswijziging bij deze bestuursrapportage raamt de inkomsten en de uitgaven. De mutatie is budgettair neutraal.  We verwachten niet de meeste middelen dit jaar al te kunnen inzetten, maar conform de rijksregeling blijven de middelen beschikbaar in volgende jaren. Niet bestede middelen zullen uiteindelijk  terugbetaald moeten worden aan de rijksoverheid.

Voor dit product wordt de begroting voor 2022 met € 223.000 voordelig bijgesteld. 

De kosten van ondersteunende werkzaamheden zoals medische keuringen, software onderhoud maar ook  bezwaar en beroepszaken lijken dit jaar aanzienlijk lager uit te vallen met een incidenteel voordeel van € 163.000. De kosten van maatschappelijke opvang  vallen mee door hogere eigen bijdrage en lagere individuele verstrekkingen. Dit levert een voordeel op van € 60.000.

Voor dit product wordt de begroting voor 2022 met € 1.261.000 voordelig bijgesteld. 

Btw op re-integratiekosten (€ 964.000 voordeel)
Middels een RIB is de raad op 30 november 2021 geïnformeerd over de compensatie van btw op de kosten voor re-integratie voor de jaren 2013 t/m 2020. Deze compensatie is het gevolg van een uitspraak van de Hoge Raad van 10 juli 2020. Het te ontvangen bedrag zou als incidenteel voordeel in het jaar van ontvangst worden opgenomen. Het gaat om een incidenteel voordeel van € 964.000 inclusief belastingrente.

Re-integratietrajecten (€ 87.000 voordeel)
Naar verwachting is € 54.000 aan coronamiddelen en € 33.000 aan diagnose-/meetsystemen niet nodig in 2022. Dit betreft een incidenteel voordeel van € 87.000.

Omscholing duurzaamheid (€ 90.000 voordeel)
Projectmiddelen omscholing duurzaamheid, extra uitstroom naar kansberoepen en inventarisatie minder toekomstbestendige beroepen € 90.000 voordeel 2022. 

Voor een inhoudelijke toelichting  op deze post wordt verwezen naar bijlage 3 Voortgang budgetoverhevelingen uit 2021, 626.30 Werkgelegenheid.

Voor dit product wordt de begroting voor 2022 met € 244.000 nadelig bijgesteld. 

Het product individuele voorzieningen bevat de jeugdhulp en de WMO. Bij de WMO is sprake van een wisselend beeld. Het individueel vervoer op maat sluit met een voordeel van € 78.000 door een lager gebruik na de corona crisis. Het beschermd wonen laat een tegenvaller zien door de daling van het budget vanuit Ede door een correctie van het budget door de uitname WLZ. Er was een voordeel op beschermd wonen geprognosticeerd. Er resteert  een incidentele tegenvaller van ruim € 600.000. De uitvoeringskosten en de overige WMO producten behalve de uitgaven aan specialistisch rolstoelen laten een positief beeld zien waardoor deze incidentele tegenvaller kan worden opgevangen. Op basis van informatie die we nu hebben, sluit de jeugdhulp dit jaar  € 208.000 negatief door de kosten van enkele zeer intensieve trajecten. Vanuit de algemene uitkering is er € 36.000 beschikbaar gesteld voor de dekking van kosten van de voogdij 18+ regeling. Per saldo een nadeel van € 244.000. 

Voor dit product wordt de begroting voor 2022 met € 2.720.000 nadelig bijgesteld. 

Het rijk heeft in de meicirculaire 2022 aangekondigd € 1.920.000 beschikbaar te stellen voor de bekostiging van de energietoeslag. De middelen worden aan het budget toegevoegd. De baten zijn opgenomen in programma 3. Op concernniveau leidt dit niet tot een resultaat.

Aanvullende regeling energiekosten
Bij het opstellen van de bestuursrapportage najaar 2022 is geen rekening gehouden met de aanvullende regeling energiekosten. Deze regeling was nog niet voldoende uitgewerkt om in de bestuursrapportage op te nemen. Gezien de urgentie van het onderwerp heeft het college besloten dit alsnog te doen en wordt uw raad verzocht nu een bedrag van €800.000,- te reserveren voor de aanvullende regeling energiekosten. In september, met raadsinformatiebrief ‘energiekosten’ (22.0102651) heeft het college aangekondigd de mogelijkheden voor een aanvullende regeling te onderzoeken. De contouren van deze aanvullende regeling zijn uitgewerkt, de vervolgstap is de detailuitwerking en het voorbereiden van het uitvoeringsproces. We streven er naar de regeling dit kalenderjaar nog open te stellen en vragen daarom in deze bestuursrapportage de benodigde middelen voor deze regeling. Rondom het ontvangen van deze bestuursrapportage ontvangt u ook de raadsinformatiebrief ‘aanvullende regeling energiekosten’ (22.0102982). In deze raadsinformatiebrief wordt de beoogde regeling, eventuele risico’s en de onderbouwing van het gevraagde budget nader toegelicht.

Na het vaststellen van de jaarrekening 2021 zijn de kapitaallasten voor 2022 herberekend. Dit levert bij programma 1 een voordeel op van € 211.000. Deze herberekening is reeds in de begroting 2023-2026 verwerkt.

Voorlopig worden geen beleidsinhoudelijke afwijkingen voor programma 2 verwacht.

Voor dit product wordt de begroting voor 2022 met € 421.000 nadelig bijgesteld.

Een flinke storm op 2 momenten heeft veel extra kosten aan bomen door heel Wageningen en op de Wageningse berg veroorzaakt. Deze kosten waren n.a.v. snoei-/ kapwerk en aanvullende boominspecties (in kader veiligheid/ wettelijke zorgplicht). Daarnaast zijn er extra kosten geweest aan groen in de volle breedte n.a.v. de extreme droogte deze zomer. (nadeel € 100.000)

Vanuit het jaarrekeningresultaat is extra budget vrijgemaakt voor de capaciteitsuitbreiding van BOA’s uit de middelen ontvangen voor coronakosten. Deze zijn toegelicht bij de nota van wijziging 2022-2025 maar waren nog niet verwerkt.  De middelen stonden als stelpost binnen programma 1 (nadeel € 285.000). Dit leidt binnen programma 2 tot een nadeel en in programma 1 tot een voordeel. Per saldo geen resultaat.

Vanuit de circulaire ontvangen we binnen programma 3 een bijdrage van € 36.000 voor ondersteuning voor de Boa’s. Deze wordt in programma 2 als nadelig resultaat meegenomen. (nadeel € 36.000) Per saldo geen resultaat.

Voor dit product wordt de begroting voor 2022 met € 271.000 nadelig bijgesteld.

Via de algemene uitkering is een bedrag ontvangen van € 271.000 voor de uitvoering van maatregelen uit het klimaat akkoord van het rijk. Inmiddels wordt hier op ingezet en de middelen worden naar verwachting in 2022 besteed. De mutatie is budgettair neutraal.

De gemeente ontvangt bij de circulaire een suppletie-uitkering voor de bommenregeling van € 69.000 vanwege de kosten die wij hebben gemaakt met betrekking tot het opsporen en ruimen van conventionele explosieven uit de tweede wereldoorlog.

Na het vaststellen van de jaarrekening 2021 zijn de kapitaallasten voor 2022 herberekend. Dit levert bij programma 2 een voordeel op van € 205.000. Deze herberekening is reeds in de begroting 2023-2026 verwerkt.

Voorlopig worden geen beleidsinhoudelijke afwijkingen voor programma 3 verwacht.

Voor dit product wordt de begroting voor 2022 met € 286.000 nadelig bijgesteld. 

Om aan de wachtgeldverplichting voor twee verstrekkende wethouders na de gemeenteraadsverkiezingen 2022 te kunnen voldoen is het nodig, dat er € 286.000 aan de voorziening wachtgeld voormalig bestuurders extra wordt toegevoegd.  
 

Voor dit product wordt de begroting voor 2022 met € 4.029.000 voordelig bijgesteld.

Algemene uitkering

De algemene uitkering wordt in deze bestuursrapportage met € 4.029.000 positief bijgesteld. De raadsinformatiebrief BDV/22.0101913 informeert u  over de wijzigingen in de meicirculaire. Wij verwijzen u naar deze brief voor nadere informatie. Er is met betrekking tot de specifieke budgetten een erratum ontvangen waardoor de bedragen onderling kleine verschillen vertonen met de RIB. In deze bestuursrapportage zijn de gecorrigeerde bedragen opgenomen;  ze staan hieronder overigens correct vermeld.  

De bijstelling betekent in het kort, dat specifieke budgetten met € 2.354.000 worden verhoogd en het restant van € 1.675.000 wordt toegevoegd aan het resultaat van deze bestuursrapportage. De bijstelling van de budgetten zijn met name de tijdelijke energietoeslag van ruim € 1,9 mln, de bommenregeling van ca. € 70.000 en gemeentelijke (eenmalige) uitvoeringskosten van het klimaatakkoord van € 0,3 mln. 
De begrotingswijziging die aangeboden wordt bij deze bestuursrapportage bevat de volgende budget verhogingen:

1. Energietoeslag €1. 920.000
2. Bommenregeling € 69.000
3. Diverse kleinere posten optellend tot € 94.000
4. Uitvoeringskosten klimaatakkoord € 271.000

N.b. mutaties kleiner dan € 50.000 worden niet toegelicht indien de totale mutatie kleiner is dan de rapportagetolerantie.

Voor dit product wordt de begroting voor 2022 met €  70.000 nadelig bijgesteld.

Dit wordt als volgt verklaard:

De verwachting is, dat er voor wat betreft de overheveling van genoemde bedragen er geen extra capaciteit nodig is in 2023. Gezien de krapte op de arbeidsmarkt is niet uit te sluiten, dat het ook voor bedrijfsvoering moeilijker wordt om de benodigde uitvoeringscapaciteit te realiseren. Er loopt een gemeente breed traject om knelpunten in de uitvoeringscapaciteit te ondervangen, waar dit onderdeel van is. 

Automatisering (€ 25.000 voordeel)
I.v.m. het lopende ZUS onderzoek naar ICT is het tempo van de investeringen in de hardware onzeker. Hierdoor komen een aantal investeringen in 2022 nog niet tot volledige afronding. De verwachting is, dat er in 2023 meer inzicht in komt. Daarnaast treedt er vertraging op in de uitvoering van projecten  door onderdelen schaarste in de markt. Het daaruit voortvloeiende voordeel op de kapitaallasten staat verwerkt onder het kopje 'Kapitaallasten' .
In de begroting 2023-2026 is rekening gehouden met het doorschuiven van diverse investeringen.
Wegens schommelende marktontwikkelingen en eerder uitgestelde investeringen lijken de kosten voor exploitatie in 2022 eenmalig  € 25.000 lager te worden dan verwacht.

Correctie jaarrekening 2021 (€ 175.000 nadeel)
Met de jaarrekeningcontrole 2021 constateerden wij, dat voor het grondbedrijf een onjuist (te hoog) tarief is gehanteerd bij de doorbelasting van de uren. Dit heeft in 2021 tot een voordelig resultaat geleid. Met de accountant is afgesproken dat wij dit corrigeren in 2022, waar het nu tot een nadelig resultaat leidt.

Wet open overheid / WOO (€ 80.000 voordeel)
Het project WOO is later in het jaar gestart. Hierdoor wordt niet het volledige bedrag dat hiervoor beschikbaar is benut. De projectleider is inmiddels gestart. Wageningen voldoet aan de wettelijke vereisten die nu gelden en de taak van de projectleider is om dat ook in 2023 te borgen.

Bij de voorjaarsnota is gemeld dat er twee leningen zijn aangetrokken om de investeringsambities van Wageningen te financieren de komende jaren. De rentekosten hiervan voor 2022 worden nu verwerkt, dat resulteert in een nadeel van € 301.000. De structurele kosten hiervan zijn in de begroting 2023-2026 verwerkt.